خراسان جنوبی تنها تولید کننده زرشک بی دانه جهان
خراسان جنوبی دارای رتبه یک سطح زیرکشت زرشک بی دانه در جهان بوده و درختچه زرشک بی دانه با قدمت بیش از ۲۵۰ سال توانسته
خراسان جنوبی دارای رتبه یک سطح زیرکشت زرشک بی دانه در جهان بوده و درختچه زرشک بی دانه با قدمت بیش از ۲۵۰ سال توانسته با شرایط اقلیمی و اکولوژی این ناحیه سازش داشته و خشکسالی‌های طولانی و پیاپی را تحمل کند.
به گزارش اخبار سبز کشاورزی به نقل از ایسنا، تنها زرشک بی دانه جهان در خراسان جنوبی تولید می‌شود و خراسان جنوبی از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب زیر کشت مرواریدهای قرمز رنگ است؛ خراسان جنوبی استان پهناورترین مزارع زرشک جهان بوده که در فصل پاییز بسیاری از روستاهای آن را قرمز پوش می‌کند.
زرشک خواص دارویی بسیاری دارد که حتی در دنیا و از قرن‌ها پیش شناخته شده است. زکریای رازی اولین کسی بوده که خواص طبی زرشک را شناخته و در درمان تب، عطش و التهاب، آب زرشک را تجویز کرده است؛ در زمینه خواص دارویی از ریشه، ساقه، برگ و میوه‌های آن استفاده‌های فراوانی می‌شود. ساخت داروهای ترک اعتیاد، کاهنده چربی خون، درمان زخم روده و فشار خون از خواص عمده این محصول است.
۹۸ درصد سطح زیر کشت زرشک جهان مربوط به خراسان جنوبی است. خراسان جنوبی دارای رتبه یک سطح زیرکشت زرشک بی دانه در جهان بوده و درختچه زرشک بی دانه با قدمت بیش از ۲۵۰ سال توانسته با شرایط اقلیمی و اکولوژی این ناحیه سازش داشته و خشکسالی‌های طولانی و پیاپی را تحمل کند. ارزش زرشک تولید خراسان جنوبی چهار هزار میلیارد ریال است و باید با اقداماتی که در استان انجام می‌شود، میزان قیمت آن در خراسان جنوبی مشخص شود.
حال در راستای توجه به این محصول و معرفی آن در سطح ملی، جشنوارهای به نام زرشک در خراسان جنوبی در حال شکل گیری است؛ جشنوارهای که سعی دارد این محصول مهم را به دنیا معرفی کند تا شاید بازاریابی و صادرات آن را احیا کند.
فعالیت واحدهای بسته بندی برای رونق بخشیدن به تولید
مهدی جعفری، رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی اظهار کرد: بیشترین سطح زیر کشت این محصول، مربوط به شهرستان‌های قاین، زیرکوه، سربیشه، بیرجند و درمیان بوده و تعداد بهره برداران مستقیم این محصول در استان ۳۸ هزار خانوار است.
وی با اشاره به فعالیت ۲۵ واحد بسته بندی زرشک با ظرفیت ۹۶۹۰ تن در سال، ادامه داد: همچنین هشت واحد فرآوری زرشک با ظرفیت ۴۴۶۰ تن در سال و ۸۰۰ واحد بارگاه بهداشتی زرشک دارای مجوز در استان فعال هستند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی بیان کرد: زرشک یک محصول کشاورزی صِرف نیست بلکه در حوزه‌های گردشگری، فرهنگ و هنر و سایر حوزه‌ها باید به عنوان یک ظرفیت استان مطرح شود.
جعفری با اشاره به اینکه برگزاری جشنواره ملی زرشک که در ابعاد گسترده در نظر گرفته شده است، گفت: در راستای معرفی محصول هویت بخش زرشک به خراسان جنوبی، جشنواره ملی زرشک از ۲۱ تا ۲۷ مهرماه در ۵ شهرستان استان برگزار می‌شود که تقویت توریسم کشاورزی در کنار این جشنواره یک اولویت مهم است.
عملیات مقدماتی و اجرایی
وی بیان کرد: جشنواره در مدت زمان سه ماهه تا زمان برگزاری از ۲۱ تا ۲۷ مهرماه در پنج شهرستان استان( قاینات، زیرکوه، بیرجند، درمیان و سربیشه) که سرآمد در تولید زرشک بوده و در قالب ۹ کمیته استانی و پنج کمیته شهرستانی ذیل شورای سیاستگذاری جشنواره با ریاست استاندار و دبیری سازمان جهاد کشاورزی آغاز به کار کرده است.
جعفری ادامه داد: افتتاحیه این جشنواره در تاریخ ۲۱ مهرماه در شهرستان زیرکوه و در محل بزرگترین باغ خاورمیانه زرشک با ۲۰ کیلومتر طول و عرض ۷۰۰ متر و اختتامیه این جشنواره‌نهایتاً در بیرجند با حضور مقامات عالی اجرایی و علمی کشور، سفرا، خبرنگاران خارجی و داخلی و حضور ظرفیت‌های گردشگری، فرهنگی و هنری کشور با هدف شناساندن زرشک به مردم ایران و دنیا برگزار می‌شود.
وی با تاکید بر تقویت بازار فروش و توسعه گردشگری با استفاده از گفتمان سازی در حوزه زرشک، گفت: باید بازار برای زرشک مشخص تا به معیشت مردم در اقتصاد زرشک کمک شود.
بازاریابی و تعیین قیمت در خراسان جنوبی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی با بیان اینکه افزایش بهره‌وری در واحد سطح موضوع بسیار مهم بوده که در مورد تولید زرشک مورد توجه است تا این افزایش سبب سودآوری بیشتر برای مردم این منطقه از کشور شود، تصریح کرد: با اینکه در حوزه زرشک تولیدکننده عمده هستیم، اما قیمت گذاری آن و عمده فروشی آن در استان‌های خراسان رضوی و تهران انجام می‌شود و این رویه مناسبی نیست چرا که زحمت اصلی تولید در خراسان جنوبی کشیده می‌شود و حتما بایست ترمینال فروش زرشک کشور و قیمت گذاری نهایی در استان انجام شود.
جعفری با بیان این مطلب که پرداختن به موضوع اقتصاد توریسم کشاورزی، در برگزاری جشنواره زرشک مورد توجه است، افزود: بهترین باغات و ناب ترین صحنه های بخش کشاورزی در استان موجود بوده که کمتر مورد توجه قرار گرفته است که به‌همین دلیل یکی از کمیته‌های زیرمجموعه این جشنواره کمیته گردشگری و تشکل‌ها درنظرگرفته شده که دبیری آن بر عهده مدیرکل گردشگری است.
وی اظهار کرد: در راستای استفاده از ظرفیت مردمی و تشکل‌های خصوصی فعال در حوزه زرشک کمیته‌ای تحت عنوان کمیته تولیدکنندگان و تشکل‌های بخش خصوصی با مسئولیت مدیریت تعاون روستایی استان تعیین شده است.
ورود زرشک به صورت تره‌بار به بازار فروش
جعفری تصریح کرد: تعاون روستایی یک مجموعه بسیار گسترده با واحدها و شاخه‌های مختلف از کوچکترین واحد تقسمیمات کشوری یعنی روستا تا بزرگترین واحد تقسیمات کشوری یعنی شهر بوده و دارای پایگاه‌ها و تشکل‌هایی است. که تعداد ۱۲ تشکل در حوزه زرشک فعالیت مستقیم دارند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی با بیان اینکه در جشنواره زرشک به دنبال احیای فعالیت‌های بخش‌های مختلف کشاورزی هستیم، افزود: تعاون روستایی باید در ارتقای سطح معیشت مردم از تولیدات و فعالیت‌هایشان و بازاریابی و بازاررسانی و عرضه مستقیم خدمات به اعضای خودشان نقش آفرینی موثری ایفا کنند.
جعفری با تاکید بر اینکه زرشک یک محصول تره باری است و باید به صورت تره بار وارد بازار فروش شود، تصریح کرد: تاکید بر نقش آفرینی بخش خصوصی و هموار کردن زیرساخت‌های مختلف برای معرفی این محصول، یکی از راهبردهای جشنواره ملی زرشک است.
وی از تهیه نقشه گردشگری زرشک در خراسان جنوبی خبر داد و گفت: مرکز ترویج و توسعه زرشک، عناب و زعفران در قاینات نیز همزمان با برگزاری این جشنواره افتتاح خواهد شد.
زرشک؛ محصولی هویت ساز و امیدآفرین
جعفری اظهار کرد: زرشک به عنوان یکی از محصولات مزیت دار استان، باید به همه مردم ایران معرفی شود و در این راستا جشنواره ملی زرشک به دنبال ایجاد امید در بین کشاورزان و عموم مردم استان است.
وی با بیان اینکه هدف از برگزاری این جشنواره، افزایش تقاضا و قیمت این محصول است، بر انجام مقالات ترویجی و پژوهشی در این زمینه به منظور معرفی دانش‌محور محصول زرشک تاکید کرد.
جعفری با اشاره به تشکیل کمیته‌هایی برای راهبردی سازی برنامه‌های جشنواره، تصریح کرد: استفاده از ظرفیت و زیرساخت‌های همه نهادها، نقش آفرینی بخش خصوصی، ایجاد دبیرخانه دائمی جشنواره ملی زرشک، هموار کردن ساختارهای ملی و توجه به ارکان اقتصاد، فرهنگ، رسانه و علمی و نوآوری در برنامه‌های جشنواره ملی زرشک از جمله مهم‌ترین راهبردهاست.
