مجادله بی‌سرانجام در استفاده از گلایفوسیت

اخبار سبز کشاورزی؛ با اینکه دلیل‌های غیرقابل انکار در امکان عامل بودن این سم در بروز سرطان دیده می‌شود، استفاده از این سم همچنان در مزارع انجام می‌شود. به‌عنوان مثال، با وجود به بن‌بست کشیده شدن مباحثات بین اعضای اتحادیه اروپا بر سر این مقوله، کمیسیون این اتحادیه، یک فرصت ۱۰ ساله در استفاده از این سم را مورد تصویب قرار داد.

در پی این تصمیم، بیانیه‌ای صادر گردید؛ که در آن اشاره ده که به‌علت بررسی‌های جامع و فراگیر به عمل‌آمده از سوی سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا(EFSA) و سایر مراجع ذی‌ربط، مجوز استفاده از این سم برای ۱۰ سال دیگر تجدید می‌شود.

در این بیانیه بر ممنوعیت کاربری این سم برای محصولات خشک قبل از برداشت تاکید شده و ضرورت دارد تا دستورالعمل‌هایی جدی برای محافظت از جانداران موجود در محیط‌زیست به‌عمل آید.

با توجه به اعلام‌نظر کمیسیون اروپا، هر یک از کشورهای این اتحادیه مجاز است که همچنان محدودیت‌های استفاده از این سم را در کشورهای خود و با در نظر گرفتن خطرات احتمالی ناشی از آن اعمال نماید.

مباحث ایمنی

گلایفوسیت، ماده فعال به کار برده شده در سم راندآپ است که به‌عنوان یک علف‌کش موثر در سطح وسیع و جهانی مصرف می‌شود. سالیان درازی است که بحث‌ها و مجادله‌های فراوان در مورد ایمن بودن یا نبودن این سم و بقایای آن در محصولات کشاورزی که برای تغذیه مورد استفاده قرار می‌گیرند و همچنین اثرات آن بر محیط‌زیست، بین طرفداران و منتقدان این سم جریان دارد.

برخی از مطالعات و بررسی‌ها به رابطه این سم و انواعی از سرطان‌ها اشاره می‌کنند، اما در مقابل، پاره‌ای بر این عقیده‌اند که این سم آسیبی به مصرف‌کنندگان نمی‌رساند.

در مورد این سم، بازرسی‌های بسیار جدی از سوی مراجع ناظر بر ایمنی مواد شیمیایی قرار گرفته، اما اختلافات حل نشده‌ای بین محققان مخالف، همچنان پابرجا باقی مانده است. پیش از این مجوز استفاده از این سم به مدت پنج سال در 2017 از سوی اتحادیه اروپا صادر شد که مهلت آن در دسامبر سال گذشته به پایان رسید، اما تا روشن شدن نتایج، 2400 بررسی دیگر و اعلام توصیه‌های مربوطه ادامه یافت.

نقش گلایفوسیت در بروز پارکینسون

سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا(EFSA)، نتایج بررسی‌های خود را در ماه جولای(امرداد) اعلام نمود که حاکی از «مشخص‌نشدن نگرانی‌ها» درباره اثرات این سم برای آدمیان و محیط‌زیست بود.

در همین زمان، کشور فرانسه به پرداخت غرامت به کشاورزان مبتلا به بیماری پارکینسون که در رابطه با استفاده از سم گلایفوسیت تشخیص داده شده، ادامه می‌دهد، چرا که تعداد زیادی از مطالعات علمی مرتبط با این بیماری به این نتیجه رسیده که سم گلایفوسیت در بروز بیماری پارکینسون در کشاورزان مصرف‌کننده این سم، موثر بوده است.

قانونگذاران فرانسوی از اتحادیه اروپا تقاضا کردند که برای محدودیت در مصرف این سم دستورالعمل‌هایی تعیین نماید که مورد قبول واقع نشد. در سال‌های اخیر، حکومت فرانسه مصرف گلایفوسیت را در آن کشور بسیار محدود نموده و چنانچه اثبات شود که بیماری هر کشاورز مصرف‌کننده، ناشی از کاربری این سم بوده، دولت فرانسه موظف است که تا پایان عمر به وی خسارت پرداخت نماید. یک حقوقدان متخصص در زمینه قوانین حقوقی محیط‌زیست می‌گوید که مطالعات علمی بر وجود رابطه‌ بین پارکینسون و سموم کشاورزی، اذعان دارند. دلیل این اظهارات، ناشی از بروز و کثرت مبتلایان به پارکینسون در میان مردم عادی جامعه است.

آیا مردم ایران از بایر غرامت خواهند گرفت؟

نکته پرسش‌برانگیز آن است که در شرایطی که دادگاه‌های آمریکا به پرداخت میلیاردها دلار خسارت به آسیب‌دیدگان از مصرف سم گلایفوسیت رای داده‌اند، چگونه سایر مصرف‌کنندگان در دیگر کشورها و به‌ویژه در قاره‌های آسیا و آفریقا، اساساً نسبت به عواقب کاربری این سم بر افراد جامعه و محیط‌زیست بی‌تفاوت‌اند.

 از آن مهم‌تر، کمیسیون اروپا در جایگاه مرجع تصمیم‌گیرنده یک قاره، مجوز دوره مصرف پنج‌ساله این سم را تا ۱۰ سال دیگر تمدید می‌کند، اما کشور فرانسه به عنوان عضوی از این اتحادیه به آسیب‌دیدگان از مصرف سم مذکور، غرامت پرداخت می‌کند. قطعاً این تناقض‌ها، لایه‌های پنهانی دارد که نشان از منافع شرکت‌های تولیدکننده چنین سمومی است.