هفت تکنیک برای کاهش کشاورزی مخرب

به گزارش اخبار سبز کشاورزی؛ متأسفانه تداوم روش کنونی کشاورزی موجب تخریب سیاره زمین می‌شود. کود‌های شیمیایی به منابع آب زیرزمینی راه می‌یابند و جلبک‌های مصرف‌کننده اکسیژن به سرعت زیاد می‌شوند. خاک از سطح تخریب شده توسط باد به اطراف پرواز می‌کند و عناصر غذایی را با خود نیز به همراه می‌برد.

امروزه علف‌های هرز و آفات در حال مقاوم شدن به سموم کشاورزی هستند و تأسف بارتر آن‌که کشاورزان خرده پا در هر دقیقه هکتارها از اراضی جنگلی را برای تبدیل به مزرعه، نابود می‌کنند.

اما یک خبر خوش آن است که ضرورتی ندارد تا کشاورزی بیش از این مخرب باشد، چراکه در پاره‌ای از مواقع حتی می‌توان روش‌هایی برای ترمیم اراضی تخریب شده به کار برد.

اکنون به روش‌ها، استراتژی‌ها و تکنولوژی‌هایی اشاره می‌کنیم که کشاورزان(بدون آسیب رساندن به خاک) می‌توانند به تولید مواد غذایی بپردازند.

1- آبیاری استراتژیک

خاک برای زنده ماندن به آب نیاز دارد. در بعضی مناطق، کشاورزان تمام آب مورد نیاز خود را از باران تأمین می‌کنند، اگرچه همیشه این تمام ماجرا نیست، چراکه در مناطق خشک و کم باران زمین، کشاورزان برای حفظ رطوبت خاک در اندازه کافی، به آبیاری نیاز دارند، اما تمام آبیاری‌های انجام شده بر روی کره زمین، فقط می‌تواند 18 درصد از مزارع را آبیاری نماید.

تکنیک‌های مورد استفاده برای آبیاری محصولات کشاورزی، بسیاری متنوعند. این طیف از انواع آبیاری می‌تواند از روش‌های جوی و پشته، غرقابی و تا فواره‌ای باشند. در طرف دیگر این روش‌ها، آبیاری قطره‌ای نیز وجود دارد که برخلاف روش‌های قبلی، آبی که در اختیار گیاه قرار می‌گیرد واجد حداقل تبخیر بوده و ضمناً بیش از میزان مورد نیاز، به گیاه آب داده نمی‌شود. در چنین شرایطی حتی کشاورز می‌تواند توسط حس‌گرهایی مشخص نماید که رطوبت خاک چه اندازه‌ای است و آیا اساساً به آبیاری نیاز دارد یا نه، بنابراین بر مبنای نیاز گیاه آبیاری انجام می‌شود.

2- بذور با کیفیت بالا

تحقیقات اخیر نشان داده که مالکان خرده پا که در حدود 80 درصد از غذای جهان را تولید می‌کنند، به مقیاس بسیار محدودی به بذور باکیفیت دسترسی دارند و این مشکلی است که باید با اتخاذ روش‌های درست برطرف شود.

اگر یک کشاورز به چنین بذوری دسترسی داشته باشد تا سالیان طولانی می‌تواند با تکثیر و ذخیره‌سازی مقداری از این بذرها به‌طور مستمر به کشت با بذور باکیفیت و برداشت محصول خوب بپردازد

3- تکنولوژی بهتر مراقبتی

کشاورزان، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، اغلب نمی‌دانند که محصولاتشان به چه مقدار آب یا مواد غذایی نیاز دارند. امروزه، دانشمندان حسگرهایی اختراع کرده‌اند که به سادگی مقدار آب و مواد غذایی مورد نیاز گیاه را نشان می‌دهد و لذا در استفاده از منابع و نهاده‌ها تسهیل ایجاد می‌کنند.

این تکنولوژی‌ها به‌ویژه در مناطقی که منابع حیاتی آن‌ها در شرایط حداقل قرار دارد می‌تواند کاربرد مفیدی داشته باشد. در چنین مناطقی کمبود منابع می‌تواند مشکلات شدیدی بین کشاورزان به وجود آورد. هرگونه تکنولوژی که از ضایع شدن این منابع جلوگیری به عمل آورد، می‌تواند موجب بهبودی روابط بین کشاورزان و بهره‌وری بیشتر گردد.

سایر تکنولوژی‌های نظارتی نیز می‌تواند توسط ماهواره‌ها و یا پهپادها به کار گرفته شود. این حسگرها می‌توانند به کشاورزان کمک نمایند تا نقاطی از مزارع را که واقعاً تحت تأثیر آفات، بیماری‌ها و کمبود مواد غذایی یا رطوبت قرار دارند مشخص نموده و تمهیدات لازم را برای رفع آن‌ها به کار برند.

4- روش‌های سبز در کنترل آفات

روش‌های سنتی در سمپاشی علیه آفات و علف‌های هرز، می‌تواند به نابودی و تباه شدن اکوسیستم تا فواصل دور بینجامد. پس از تکرار چند باره در استفاده از آفت‌کش و علف‌کش‌ها، به‌تدریج شاهد ظهور انواع مقاوم و گسترش یافتن آن‌ها خواهیم بود.

انتخاب روش‌های جایگزین می‌تواند به جلوگیری از این مشکل منتهی شود. یکی از روش‌های ساده، کنترل بیولوژیکی آفات و علف‌های هرز است. این گونه روش‌ها شامل به‌کارگیری انواع حشرات شکارچی است که از آفات تغذیه می‌کنند. در زمان استفاده از این حشرات باید مراقبت کامل به عمل آورد تا آن‌ها خود نیز به مشکلی جدید مبدل نشوند. هنگامی که کشاورزان تمایل یا امکان استفاده از حشرات شکارچی را نداشته باشند، می‌توانند از حشره‌کش‌های سبز (غیرشیمیایی) استفاده کنند.

5- گیاهان پوششی

گیاهان پوششی با دو هدف مورد استفاده قرار می‌گیرند. هدف اول جلوگیری از فرسایش خاک در مزرعه که معمولاً این حالت در زمان رها کردن زمین پس از برداشت محصول است و هدف دوم باز تولید مواد غذایی حیاتی در خاک است که شامل ذخیره‌سازی ازت توسط خانواده نخودیان است.

6- کودهای ارگانیک

کشاورزی مستمر و پی در پی موجب تخلیه خاک از مواد غذایی می‌شود، ضمن آن‌که گیاهان پوششی قادر به ترمیم و بازسازی آن نیستند. زمانی که چنین اتفاقی می‌افتد، کشاورزان می‌توانند با اطمینان کامل به کود‌های ارگانیک برگردند که شامل kelp (جلبک قهوه‌ای دریایی)، کودهای حیوانی، صدف دو کفه‌ای‌ها و استخوان آسیاب شده است.

7- کشت ترکیبی

کشت‌های تک محصولی از معمولی‌ترین روش‌های کشت می‌باشند که برای مدتی طولانی بر روی یک قطعه زمین انجام می‌گیرد.

بنابراین در چنین شرایطی کشت یک محصول در زمان طولانی می‌تواند موجب تخلیه مواد مغذی خاک شده و تنوع زیستی آن را به حداقل برساند.

در یک روش جایگزین که کشت ترکیبی نامیده می‌شود، کشاورزان چند گونه گیاه را با یکدیگر جایگزین می‌کنند. این نظم و ترتیب، سلامت گیاهان را ارتقاء داده و ارتباط زیستی نزدیکی بین گیاهان به وجود می‌آورد.

بسیاری از کشاورزان، حیوانات را نیز وارد این ترکیب نموده تا ضمن کنترل آفات، باروری خاک را نیز افزایش دهند. در حالی که امکان دارد یک کشت ترکیبی به کارگر بیشتری نسبت به کشت‌های تک محصولی نیاز داشته باشد، اما محصول به دست آمده از هر هکتار در مقایسه این دو بیشتر خواهد بود و به این طریق هزینه‌های مصرف شده را جبران می‌نماید.