ضرورت نوآوری‌ها در بخش کشاورزی

اخبار سبز کشاورزی؛ برای اولین‌بار، در 23 سپتامبر 2023 موضوعات غذا و کشاورزی در مرکز توجه کنفرانس بین‌المللی آب و هوای سازمان ملل در امارات قرار گرفت و 150 کشور بیانیه‌ای را امضا کردند که آن‌ها را وادار می‌کرد تا تمام مراحل سیستم‌های تولید غذا تا مصارف نهایی را به خاطر مشکلات اقلیمی به وجود آمده در جهان، در نظر داشته باشند.

تهیه غذا در جهان به شکل فزاینده‌ای مواجه به اختلالاتی از بابت هماهنگ شدن با تغییرات اقلیمی، کاهش آلاینده‌ها و طوفان‌ها است. همچنین مهم‌ترین عامل در بروز و شدت‌یافتن تغییرات اقلیمی که یک‌سوم از آلاینده‌های گلخانه‌ای را تولید می‌نماید، فعالیت‌های انسانی است، به همین دلیل است که نوآوری‌های در بخش کشاورزی در مباحث بین‌المللی مرتبط با تغییرات اقلیمی، جایگاه ویژه‌ای دارد. در حال‌حاضر، بخش کشاورزی برای هشت میلیارد ساکنان کره زمین به اندازه کافی تولید غذا می‌کند؛ اگر چه بسیاری از آن‌ها به غذای کافی دسترسی ندارند.

نابود کردن 300 میلیون هکتار جنگل یا ...

برای تغذیه 10 میلیارد انسان در سال 2050، نسبت به سال 2010، باید بین 171 تا 300 میلیون هکتار به اراضی زیر کشت اضافه کرد که متضمن جنگل‌زدایی هر چه بیشتر و شدت بخشیدن به تغییرات آب و هوایی و تولید و مصرف کودهای شیمیایی بیشتر است که این روش‌ها عاملی در تخریب محیط‌زیست هستند. خوشبختانه، نوآوری‌هایی در به وجود آمده که می‌تواند بدون افزایش سطح زیرکشت، صرفاً با افزایش تولید در واحد سطح یا افزایش ضریب تبدیل خوراک به گوشت و ... نقش مهمی در تامین نیاز جمعیت 10 میلیاردی ایفا کند.

قابلیت‌های پیش‌بینی دقیق آب و هوا

اولویت اول؛ با وجود شرایط آب و هوایی سخت که می‌تواند کشاورزان را تحت‌تاثیر قرار داده و به محصولات آن‌ها آسیب وارد نماید، پیش‌بینی‌های تعیین‌کننده آب و هوایی یکی از عوامل حیاتی در استفاده از نوآوری‌ها است.

کشاورزان نیاز دارند که بدانند چه تغییری در روزهای آینده و ماه‌های پیش‌رو دارند. این دانستنی‌ها، آن‌ها را در برنامه‌ریزی برای اقدام به کشت، آبیاری، دادن کود، مبارزه با آفات و برداشت محصول کمک می‌نماید. در کشورهای فقیر و متوسط، دسترسی به اطلاعات دقیق برای پیش‌بینی‌هایی با جزئیات مورد انتظار چندان امکان‌پذیر نیست.

برآوردها نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌هایی که موجب جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات می‌شود، می‌تواند در بسیاری از موارد جنبه‌های اقتصادی مفیدی داشته باشد.

وسایلی از قبیل رادیو، موبایل و پیام‌هایی که با اپلیکیشن‌های واتس‌اپ یا تلگرام ارسال می‌شود؛ می‌تواند کمک زیادی به کشاورزان نماید. به‌عنوان مثال، آگاهی دقیق از پیش‌بینی باران‌های طوفانی مونسون در هندوستان در مدت سه سال، افزون‌بر پنج میلیارد دلار برای کشاورزان آن کشور منافع داشته است. بسیاری از کشورهای همجوار می‌توانند اطلاعات لازم در پیش‌بینی شرایط جوی را با یکدیگر مبادله و  به کشاورزان در تولید و حفظ محصولات کشاورزی کمک کنند.

کودهای زیستی

اولویت دوم؛ در نوآوری‌ها توسعه، استفاده از کودهای زیستی است. کودهای ازتی که در سطح وسیعی در سرتاسر جهان برای افزایش محصول مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند، اساساً از گازهای طبیعی ساخته می‌شوند که به‌نوبه خود منبع مهمی از تولید گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌های گازی هستند. کودهای زیستی به کمک باکتری‌ها، شرایط جذب عناصر غذایی از خاک را برای گیاهان امکان‌پذیر می‌کنند و این‌گونه موجب استفاده کمتر از کودهای شیمیایی ازته می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که کودهای زیستی می‌توانند موجب افزایش محصول 10 تا 30درصدی در گیاهان خانواده حبوبات شده و با سالم نگه‌داشتن خاک، میلیاردها دلار سود به کشاورزان برسانند. چنین کودهایی در تولید سایر محصولات نظیر ذرت نیز تاثیر دارند. سویاکاران کشور برزیل در چندین دهه با استفاده از کودهای زیستی توانسته‌اند کودهای شیمیایی را کاهش دهند.

کاهش تولید گاز متان توسط دام‌ها

اولویت سوم: در به‌کارگیری نوآوری‌ها در زیر بخش دامداری و دامپروری است، قسمتی که آشکارا دو سوم از گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌های گازی در فعالیت کشاورزی را تولید می‌کند. با افزایش تقاضا برای گوشت گاو تا 80درصد در سال 2050 و ثروتمند شدن کشورهای کم‌درآمد و افزایش تقاضا برای گوشت بیشتر، برنامه‌ریزی برای کاهش گازهای گلخانه‌ای از اهمیت زیادی برخوردار است. روش‌هایی نوآورانه برای پایین آوردن مقدار گاز متان تولید شده در دستگاه گوارش گاوها مورد نیاز است که این کار را می‌توان با افزودن علف‌های دریایی، چربی‌ها، تانین‌ها و سایر ترکیباتی شیمیایی انجام داد.

برخی از تکنیک‌ها می‌توانند تولید گاز متان را از یک‌چهارم تا ۱۰۰درصد در دستگاه گوارش دام‌ها کاهش دهد. زمانی که یک گاو متان کمتری تولید می‌کند، انرژی کمتری از دست می‌دهد و این انرژی می‌تواند در رشد و تولید شیر یا گوشت به کار برده شود.

اگرچه این روش‌ها هنوز گران هستند، اما با توسعه بیشتر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی می‌توان به کاهش هزینه‌های تولید آن‌ها کمک نمود.

چهار اولویت ارتقای نوآوری‌های کشاورزی

• کمک به کشاورزان و جوامع روستایی در جمع‌آوری و بهره‌گیری بهتر از بارش‌های فصلی؛

• کاهش هزینه‌های کشاورزی دیجیتال به‌منظور کمک موثر به کشاورزان در اموری از قبیل آبیاری، دادن کود و مبارزه با آفات؛

• تشویق تولید پروتئین‌های جایگزین برای تقلیل وابستگی نیاز به دام‌ها؛                 

• برقراری انواع بیمه و سایر اقدامات حمایتی برای کمک به کشاورزان آسیب‌دیده از وقایع آب و هوایی.

ماهنامه دام و کشت و صنعت -  شماره ۲۸۷- خرداد ۱۴۰۳