تحقیق و تفحص از وزارت جهاد کشاورزی: تمرکز بر خودکفایی دانه‌های روغنی و حمایت از کشاورزان
تحقیق و تفحص از عملکرد وزارت جهاد کشاورزی در زمینه توسعه و افزایش تولید دانه‌های روغنی، زیتون و روغن و حمایت از کشاورزان و صنایع در دستورکار مجلس
نشست علنی مجلس شورای اسلامی در روز (۲۰ فروردین ۱۴۰۳) با تأکید ویژه بر بررسی عملکرد وزارت جهاد کشاورزی در حوزه‌های استراتژیک کشاورزی همراه بود. این جلسه که با ریاست محمدباقر قالیباف برگزار شد و روح‌الله متفکرآزاد، عضو هیئت‌رئیسه مجلس، دستورکار جلسه را قرائت نمود، به صورت ویژه به چالش‌های تولید دانه‌های روغنی، زیتون و صنایع مرتبط پرداخت.
فهرست محتوا:
جزئیات تحقیق و تفحص از وزارت جهاد کشاورزی:
طبق اعلام روح‌الله متفکرآزاد، عضو هیئت‌رئیسه مجلس، گزارش کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست در مورد تقاضای تحقیق و تفحص از وزارت جهاد کشاورزی قرائت شد. تمرکز این گزارش بر عملکرد این وزارتخانه در موارد ذیل بود:
در این بخش نمایندگان مجلس به تحلیل کارایی برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی در افزایش سطح زیرکشت و بهره‌وری محصولات استراتژیک روغنی می‌پردازند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که با وجود تلاش‌های صورت گرفته، چالش‌هایی مانند کمبود نهاده‌ها و قیمت‌گذاری نامناسب همچنان پابرجاست.
سیاست‌گذاری در این حوزه بر گسترش باغات زیتون در مناطق مستعد و حمایت از صنایع فرآوری متمرکز است. با این حال، نبود یک برنامه جامع برای بازاریابی و صادرات، دستیابی به اهداف خودکفایی را با مشکل مواجه کرده است.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی همچنین به سازوکارهای حمایتی از جمله تسهیلات بانکی، بیمه محصولات و توسعه زنجیره ارزش پرداختند. تجربه نشان داده که هماهنگی ضعیف بین نهادهای مسئول، اثرگذاری این حمایت‌ها را کاهش داده است.
چرا این موضوع برای کشاورزان و صنعتگران مهم است؟
این بررسی در شرایطی انجام می‌شود که وابستگی ۹۰ درصدی ایران به واردات روغن‌های خوراکی، تهدیدی برای امنیت غذایی محسوب می‌شود. نتایج این تحقیق می‌تواند تحولات عمده‌ای در سیاست‌های کشاورزی ایجاد کند.
شفافیت در تخصیص منابع مالی برای کشاورزان حیاتی است، چرا که مستقیماً بر توانایی آنها در تأمین نهاده‌ها و بهبود کیفیت تولید تأثیر می‌گذارد. این شفافیت همچنین از سوءاستفاده‌های احتمالی جلوگیری کرده و اعتماد به نظام حمایتی را افزایش می‌دهد.
برای صنعتگران، برنامه‌ریزی دقیق و سیاست‌های پایدار امکان پیش‌بینی بازار و سرمایه‌گذاری مطمئن در تجهیزات و فناوری‌های جدید را فراهم می‌کند. این امر به افزایش بهره‌وری و رقابت‌پذیری صنایع داخلی در برابر محصولات وارداتی منجر می‌شود.
برای مصرف‌کنندگان، ثبات در قیمت‌گذاری روغن‌های خوراکی به معنی دسترسی آسان‌تر به این کالای اساسی و مدیریت بهتر هزینه‌های خانوار است. کاهش نوسانات قیمت همچنین امنیت غذایی را در بلندمدت تضمین می‌کند.
سایر موضوعات مطرح شده در دستور کار مجلس:
این موافقتنامه‌ها با هدف حذف مالیات مضاعف و شفاف‌سازی روابط مالی بین کشورها منعقد شده‌اند. همکاری‌های مالیاتی بین‌المللی می‌تواند جریان سرمایه‌گذاری و تجارت خارجی را تسهیل نماید.
این پروتکل چهارچوبی برای ارزیابی اثرات زیست‌محیطی پروژه‌های فرامرزی در منطقه خزر ایجاد می‌کند. پیوستن ایران نشان‌دهنده تعهد کشور به حفظ اکوسیستم حساس این دریاچه استراتژیک است.
این توافقنامه‌ها زمینه استرداد مجرمین و تقویت همکاری‌های قضایی بین دو کشور را فراهم می‌آورد. چنین تفاهم‌هایی در مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی حائز اهمیت هستند.
این پرونده نمونه‌ای از چالش‌های حقوقی در قراردادهای صنعتی و سرمایه‌گذاری است. حل و فصل این اختلاف می‌تواند به شفاف‌تر شدن فضای کسب و کار کمک کند.
این موافقتنامه به بهینه‌سازی حمل و نقل ریلی بین ایران و کشورهای همسایه می‌پردازد. استفاده مشترک از ناوگان حمل و نقل می‌تواند هزینه‌های لجستیک را کاهش دهد.
نتیجه گیری:
تحقیق و تفحص از عملکرد وزارت جهاد کشاورزی در مجلس شورای اسلامی، فرصتی استثنایی برای بازنگری سیاست‌های کلان بخش کشاورزی و رفع چالش‌های پیش‌روی تولید محصولات استراتژیک مانند دانه‌های روغنی و زیتون محسوب می‌شود. این بررسی جامع که با تمرکز بر سه محور اصلی «افزایش بهره‌وری تولید»، «حمایت از کشاورزان» و «توسعه صنایع تبدیلی» انجام می‌شود، می‌تواند گام‌های مؤثری در مسیر کاهش وابستگی ۹۰ درصدی کشور به واردات روغن‌های خوراکی بردارد.
دستاوردهای این تحقیق نه‌تنها بر معیشت میلیون‌ها کشاورز و فعال صنایع غذایی تأثیرگذار خواهد بود، بلکه با ایجاد ثبات در قیمت‌ها و عرضه محصولات، امنیت غذایی پایدارتری را برای تمامی مصرف‌کنندگان به ارمغان خواهد آورد. حال باید دید که نتایج این ارزیابی‌ها چگونه می‌تواند راهکارهای عملیاتی برای خروج از چالش‌های فعلی ارائه دهد و افق‌های جدیدی در مسیر خودکفایی کشاورزی ترسیم نماید.
