چگونه علف‌های هرز باریک‌برگ را برای همیشه از مزارع خود حذف کنیم؟
راهنمای مقابله با علف‌های هرز باریک‌برگ: استراتژی‌های IPM، تناوب زراعی و روش‌های نوین، مزارع خود را از شر دم‌روباهی، چچم و جو وحشی نجات دهید.
ماه‌های فصل بهار به دلیل بیدار شدن بذور علف‌های هرز، وجود رطوبت باقی مانده از بارش‌های زمستانی در خاک، طولانی‌تر شدن ساعات روز به همراه گرمای مطلوب، زمان مناسبی برای گسترش علف‌های هرز در مزارع است.
به گزارش اخبار سبز کشاورزی؛ از آن‌جایی که گیاهان هرز به دو دسته پهن‌برگ و باریک‌برگ تقسیم می‌شوند، مقابله با باریک‌برگ‌ها که به‌شکلی انبوه رشد کرده و رقیبی جدی برای گیاهان اصلی به شمار می‌روند، ضرورت دارد.
مبارزه با علف‌های هرز باریک برگ از قبیل دم روباهی، چچم، جو وحشی و...، نیازمند یک روش تلفیقی (IPM) است، چرا که امکان دارد یک روش به تنهایی پاسخگو نباشد.
اتکا به یک روش، به دلیل چالش‌های مواجه شدن با چنین علف‌های هرزی، به علت رقابت آن‌ها با گیاه اصلی، تولید بذر زیاد و ظهور مقاومت به سموم علف‌کش در بعضی از آن‌ها، کافی نیست. اما با به‌کارگیری ترکیبی از روش‌های کنترل، کشاورزان می‌توانند شانس موفقیت خود را در مدیریت علف‌های هرز افزایش دهند.
این گیاهان هرز را می‌توان بر اساس شدت آلایندگی مزارع به شکل زیر دسته‌بندی کرد:
دم روباهی‌ها(Bromes)
با تصمیم به اجرای کشت کمتر در اراضی زراعی و رها کردن آن حتی برای مدتی کوتاه، یک زمینه و علت اصلی برای تکثیر و رشد هر چه بیشتر گیاهان دم روباهی به وجود می‌آید. مرحله اول برای مقابله با این علف‌ها شناخت آن‌ها است.
به طور کلی دم روباهی‌ها بزرگ هستند مانند (black grass) در اراضی مرطوب و رها شد در بسیاری از مناطق کشور دیده می‌شود. دسته دوم دم روباهی‌های مانند چچم که اندام متوسط تا کوتاهی دارند و معمولا پس از اقدام به کشت محصول در مزرعه سبز می‌شوند. در تمام طول زمستان وجود داشته، اما شدت رشد و گسترش آن‌ها در بهار و همراه با رشد محصول اصلی است.
با چنین گسترشی از این علف‌های هرز، کشاورزان باید نسبت به حضور آن‌ها هوشیار باشند. درباره مبارزه با چچم و دم روباهی مرغزار، یک کشاورز توصیه می‌کند که به آن‌ها اجازه دهیم تا جوانه بزنند و سپس با یک شخم و دیسک آن‌ها را از بین ببریم، اما در صورت انجام عملیات کاشت این بذرها به زیر خاک رفته و یک ماه بعد که محصول اصلی در حال رشد است، جوانه زده و از خاک بیرون می‌آیند که تبدیل به یک مشکل اساسی می‌شوند.
در این جا یک تفاوت در مقابله با دم روباهی‌ها وجود دارد. بذور دسته اول را باید با شخم به زیر خاک منتقل و بذور دسته دوم را اجازه داد تا روی زمین جوانه بزنند و سپس عملیات شخم را انجام داد. نکته مهم آن است که باید شرایط آب و هوایی را در نظر گرفت.
چنانچه شرایط به‌گونه‌ای است که بذور علف‌های هرز پس از برداشت محصول جوانه می‌زنند، کشاورزان باید کاری کنند تا بذور علف‌های هرز بعد از برداشت اندکی با خاک تماس پیدا کنند، اما چنانچه شرایط آب و هوایی خشک است، همان بهتر که بذور علف‌های هرز روی خاک باقی بمانند، زیرا هرگونه عملیاتی موجب محفوظ ماندن بذور علف‌ها می‌شود.
در صورت امکان کشت بهاره، بهتر است که عملیات خاک ورزی در پائیز یا زمستان انجام نشود،
فاصله گذاری: معمولا بین حاشیه مزرعه و کناره زمین همیشه یک نوار خالی وجود دارد که این نوار محل تکثیر دم روباهی‌ها است، بنابراین این نوار را باید به طرق مختلف پاک نگهداشت. با استفاده از سموم علف کش انتخابی و با رعایت اصول سمپاشی می‌توان این نوار را بدون علف هرز نگه داشت.
چچم
علف هرزی که تقریبا در همه جا دیده می‌شود و باید تا حد امکان از طریق رعایت تناوب زراعی و استفاده از علف کش انتخابی با آن مقابله کرد. در مناطق مرطوب، پس از برداشت محصول باز هم به رشد خود ادامه می‌دهد. می‌توان با فرستادن دام‌ها به چنین مزارعی و با چرای چندباره آن را تا حد زیادی کنترل کرد.
سایر علف‌های هرز باریک برگ از قبیل یولاف وحشی، جو وحشی و انواعی دیگر از گندمیان را می‌توان به روش‌های مشابهی کنترل نمود. علف‌های هرزی چون جانسون گراس، مرغ و چمن‌ها نیز می‌توانند باعث آلودگی مزارع شده و به علت رشد ریزومی مقابله با آن‌ها بسیار مشکل است.
ماهنامه دام و کشت و صنعت-شماره ۲۹۹- خرداد و تیر ۱۴۰۴
