سد جدید دولت بر سر راه کشاورزان
قیمت خرید تضمینی گندم: آیا سفره مردم کوچک‌تر می‌شود؟ سد جدید دولت بر سر راه کشاورزان
شکاف عمیق بین قیمت خرید تضمینی گندم و هزینه‌های واقعی تولید، کشاورزان را به تنگنا انداخته و سفره مردم را تهدید می‌کند.
کشاورزی که تمام سال را با عشق و مشقت، زمین را شخم زده و گندم کاشته، در پایان فصل با محصولی روبرو شود که قیمتی پایین‌تر از هزینه‌های تولیدش دارد.
اخبار سبز کشاورزی؛ این روزها، «قیمت خرید تضمینی گندم» داغ‌ترین بحث در میان اهالی قافله کشاورزی است، اما متاسفانه این قیمت، فاصله‌ای نجومی با واقعیت‌های اقتصادی دارد و سدی محکم‌تر از هر سد فیزیکی، پیش پای کشاورزان قرار گرفته است.
کشاورزان در گرداب هزینه‌ها: از مطالبات معوقه تا تورم ۴۰ درصدی!
هر سال، شرایط برای گندمکاران سخت‌تر می‌شود؛ انگار که دولت، سدی دیگر بر سر راهشان می‌سازد، اما این سد، از جنس افزایش چشمگیر هزینه‌های تولید است.
هزینه‌هایی که هر روز، شکاف بین «قیمت خرید تضمینی گندم» و واقعیت‌های اقتصادی را بیشتر می‌کند. این وضعیت نه تنها معیشت کشاورزان را به چالش می‌کشد، بلکه امنیت غذایی کشور را نیز در معرض خطر قرار می‌دهد.
علی‌قلی ایمانی، مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران، با اشاره به این شکاف عمیق، می‌گوید: «بر اساس محاسبات ما، با در نظر گرفتن تورم حدود ۴۰ درصدی و هزینه‌های واقعی تولید، قیمت تمام‌شده هر کیلو گندم امسال باید نزدیک به ۲۹ هزار و ۵۰۰ تومان باشد.» اما گویا این صدای واقعی هزینه‌ها، گوش شنوایی در میان سیاست‌گذاران ندارد.
وقتی تراکتور دو برابر و نهاده‌ها سه برابر می‌شوند!
ایمانی با اشاره به چالش‌های پیش روی کشاورزان، ادامه می‌دهد: «تأخیر چندماهه در پرداخت مطالبات، کشاورزان را مجبور به دریافت وام بانکی و پرداخت جریمه دیرکرد کرده است.»
او همچنین به عدم تناسب نرخ تورم اعلامی بانک مرکزی با واقعیت‌های تولید اشاره می‌کند و می‌گوید: «قیمت تراکتور امسال بیش از ۴۰ تا ۵۰ درصد رشد داشته و قیمت برخی نهاده‌ها از یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان به شش میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده است.»
اینجاست که مشخص می‌شود، تعیین «قیمت خرید تضمینی گندم» بدون در نظر گرفتن این هزینه‌های سرسام‌آور، تنها پاک کردن صورت مسئله است.
بازار آزاد؛ طلا در برابر کاه!
در حالی که بنیاد ملی گندمکاران، قیمت واقعی گندم را حدود ۲۹ هزار و ۵۰۰ تومان برآورد کرده‌اند، اما قیمت این محصول در بازار آزاد، روندی صعودی دارد.
این تفاوت فاحش، باعث شده تا بسیاری از گندمکاران، تمایلی به فروش محصول خود به دولت نداشته باشند و ترجیح دهند گندم را در بازار آزاد بفروشند تا سودی نزدیک‌تر به هزینه‌های تولیدشان کسب کنند. این اتفاق، زنگ خطری جدی برای برنامه خرید تضمینی دولت و تامین گندم مورد نیاز کشور است.
فشار مالی؛ کوه یخ مشکلات کشاورزان
حتی اگر کشاورزی تصمیم بگیرد محصولش را به سیلوها و مراکز خرید دولتی بفروشد، باز هم باید ماه‌ها منتظر دریافت پولش بماند. این تأخیر، در شرایطی که کشاورزان برای تأمین هزینه‌های زندگی، پرداخت بدهی‌ها و آماده‌سازی زمین برای کشت بعدی به پول نقد نیاز دارند، فشار مالی وحشتناکی به آن‌ها وارد می‌کند. در مقابل، بازار آزاد، با پرداخت نقدی و قیمت‌های بالاتر، وسوسه‌ای بزرگ برای کشاورزان است که انگیزه فروش به دولت را به شدت کاهش می‌دهد.
همه راه‌ها به گرانی نان ختم می‌شود!
این چرخه معیوب، در نهایت به سفره مردم ختم می‌شود. نانوایی‌های آزادپز که با آرد گران‌تر از بازار آزاد کار می‌کنند، ناچارند قیمت نان را افزایش دهند. وقتی کشاورزان گندم خود را به دلیل قیمت پایین و تأخیر در پرداخت، به بازار آزاد می‌فروشند، قیمت گندم در این بازار بالا می‌رود. این افزایش قیمت، هزینه تمام‌شده آرد را بالا برده و در نهایت، نانواها را به افزایش قیمت نان وامی‌دارد.
فروش نقدی گندم در بازار آزاد، هرچند برای کشاورز جبران‌کننده قیمت نسبتاً بالاتر است، اما چالش جدی برای خرید تضمینی گندم توسط دولت و ذخایر استراتژیک کشور ایجاد می‌کند. اینجاست که می‌بینیم، یک تصمیم اشتباه در تعیین «قیمت خرید تضمینی گندم»، می‌تواند پیامدهای ناگواری برای کل جامعه داشته باشد.
