چرا «خاک سالم» یعنی «شهر سالم»؟ روایت روز جهانی خاک+ ویدئو

زیر پای ما جهانی زنده، پیچیده و پرارزش زندگی می‌کند؛ جهانی بی‌صدا که اگر سالم باشد، شهرهایمان امن‌تر، پایدارتر و قابل‌زیست‌تر می‌شوند. روز جهانی خاک فقط یک مناسبت تقویمی نیست؛ یادآوری است از اینکه سلامت شهرها دقیقاً از همان جایی آغاز می‌شود که اغلب نادیده‌اش می‌گیریم: خاک.

اخبار سبز کشاورزی؛ وقتی از خاک حرف می‌زنیم، فقط درباره کشاورزی صحبت نمی‌کنیم. خاک بخش مهمی از زیرساخت شهری است؛ از پارک‌ها و فضاهای سبز گرفته تا باغچه‌های کوچک خانه‌ها و حتی لایه‌های پنهانی که ساختمان‌ها روی آن استوارند. خاک سالم، شهر سالم می‌سازد.

اما چرا خاک تا این اندازه مهم است؟

خاک سالم توان شگفت‌انگیزی در جذب و نگهداری آب باران دارد و همین ویژگی می‌تواند از سیلاب‌ها بکاهد. علاوه بر آن، توان کنترل ریزگردها را دارد و مستقیماً کیفیت هوای شهر را بهبود می‌دهد. خاک، زیستگاه میلیون‌ها موجود مفید است که چرخه حیات را پیش می‌برند و به پاکسازی طبیعت کمک می‌کنند. حتی تولید غذای سالم – چه در مزارع بیرون شهر و چه در باغچه‌ها و بام‌باغ‌های شهری – وابسته به سلامت خاک است.

اما واقعیت این است که خاک‌های شهری و اطراف شهرها با تهدیدهای جدی روبه‌رو شده‌اند؛ ساخت‌وساز بی‌رویه، آلودگی صنعتی، حذف پوشش گیاهی و فرسایش ناشی از فعالیت‌های عمرانی. هر بار که خاک را می‌تراشیم یا تخریب می‌کنیم، بخشی از تاب‌آوری شهر را از دست می‌دهیم.

با این حال، حفاظت از خاک پیچیده نیست. کاهش تخریب، افزایش پوشش گیاهی، استفاده از روش‌های سازگار در فضای سبز، افزودن مواد آلی و تغییر نگاه ما به خاک، می‌تواند آینده شهرها را تغییر دهد. خاک، یک ماده بی‌جان نیست؛ یک سیستم زنده است که به مراقبت و احترام نیاز دارد.

شعار امسال «خاک‌های سالم، شهرهای سالم» یادآوری می‌کند که هر قدم کوچک ما – از تفکیک پسماند و تولید کمپوست خانگی تا حمایت از کشاورزی حفاظتی – بخشی از آینده را می‌سازد. وقتی خاک زنده بماند، شهر هم زنده می‌ماند.