یک بام و دو هوای مکانیزه شدن کشاورزی
یک بام و دو هوای مکانیزه شدن کشاورزی/ افزایش چند برابری قیمت ماشین‌آلات کشاورزی به ویژه تراکتور، به یکی از مشکلات اساسی پس از تامین آب تبدیل شده
افزایش چند برابری قیمت ماشین‌آلات کشاورزی به ویژه تراکتور، به یکی از مشکلات اساسی پس از تامین آب تبدیل شده به طوری که علاوه بر اینکه تولید آن‌ها برای فعالان این حوزه صرفه اقتصادی ندارد، کشاورزان برای تهیه آن با مشکل روبه‌رو شده‌اند.
به گزارش اخبار سبز کشاورزی ، تأمین آب و مکانیزه کردن کشاورزی بزرگ‌ترین دغدغه کشاورزان محسوب می‌شود که با وقوع خشکسالی و افزایش چند برابری قیمت، شدت گرفته است. این در حالی است که در تولید و ساخت دستگاه‌ها و ماشین آلاتی که به تراکتور و دیگر ماشین‌های کشاورزی متصل می‌شود، مشکل جدی وجود ندارد زیرا بخش زیادی از آن‌ها توسط تولیدکنندگان داخلی در کشور تولید می‌شود.
به نظر می‌رسد مشکل اصلی در تولید ماشین‌آلاتی مانند تراکتورهای سنگین، کمباین و دستگاه‌های برداشت میوه‌جات است، زیرا علاوه بر اینکه واردات این ماشین‌آلات مدرن در کشور وجود ندارد، تولید و ساخت آن‌ها نیز به فناوری بالایی نیاز دارد که از توان فعلی تولید کشور خارج است.
در واقع تولید ماشین‌آلات کشاورزی، به میزانی نیست که دستگاه‌های جدید با ماشین‌آلات فرسوده جایگزین شود، این باعث شده تا بازار ماشین‌آلات با کمبود عرضه مواجه شود و قیمت‌ها به طور قابل توجهی افزایش پیدا کند.
بیشتر بخوانید:
متوسط قیمت خرید تراکتور ۵۰۰ میلیون تومان است
آن‌طورکه عطاءالله هاشمی، رئیس بنیاد ملی گندم‌کاران می‌گوید: با توجه به افزایش چند برابری قیمت ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی، درآمد کشاورزان جوابگو نیست، زیرا متوسط قیمت خرید تراکتور ۵۰۰ میلیون تومان است در صورتی که این رقم از عهده بیشتر کشاورزان خارج است.
وی اضافه می‌کند: قیمت تمام شده در کارخانه‌های تراکتورسازی بسیار بالاست و این موضوع باعث شده تا کشاورزان و تولیدکنندگان تراکتور تحت فشار باشند؛ بنابراین امکان خرید تراکتور و ماشین‌آلات توسط کشاورزان خرده مالک وجود ندارد.
همچنین جایگزین کردن ماشین‌آلات جدید با قدیمی علاوه بر اینکه فرایند مکانیزه شدن کشاورزی با کندی مواجه می‌کند، منجر به هدررفت ۳۰ تا ۴۰ درصدی محصولات کشاورزی نیز می‌شود، این در حالی است که سالانه بیش از ۲۲ هزار دستگاه تراکتور در کشور تولید می‌شود که علاوه بر تأمین نیاز بازار داخل، تولیدکنندگان می‌توانند تولیدات خود را بدون مشکل به کشورهای دیگر بفروشند.
قیمت ماشین‌آلات کشاورزی، ۶ برابر شده است
حسین وحیدا، عضو هیئت مدیره نظام صنفی کشاورزان اصفهان می‌گوید: قیمت ماشین‌آلات کشاورزی نسبت به دو سال گذشته شش برابر شده است؛ اگرچه به‌کارگیری ماشین‌آلات به‌روز در اولویت‌های بعدی پس از تأمین آب قرار دارد اما این افزایش قیمت ناگهانی کار را برای کشاورزان دشوار کرده است.
وی ادامه می‌دهد: یکی از راه‌های سرعت‌بخشی به فرآنید مکانیزه شدن کشاورزی، تأمین امکانات و تسهیلات مناسب برای تعاونی‌ها و اتحادیه‌ها است که طی سال‌های اخیر اقدامات لازم و کافی در این زمینه انجام نشده است.
عضو هیئت مدیره نظام صنفی کشاورزان اصفهان تصریح می‌کند: تأمین ماشین‌آلات کشاورزی در حال حاضر به گونه‌ای است که اگر برای مثال هزار تراکتور مورد نیاز کشاورزان باشد فقط پنج عدد از آن تأمین و در اختیارشان قرار گرفته است.
بیشترین هزینه برای کشاورز، آب است
وحیدا با بیان اینکه مهم‌ترین سرمایه برای یک کشاورز آب و زمین است، می‌گوید: زمین قابل کشت در کشور به فراوانی یافت می‌شود، بنابراین می‌توان تأمین آب را هزینه‌برترین سرمایه برای یک کشاورز دانست.
وی اضافه می‌کند: این هزینه زیانی نیست که به صورت ریالی مطرح شود، بلکه اگر به موقع و به میزان کافی تأمین نشود، نوبت کشت محصول به طور کامل از دست می‌رود.
عضو هیئت مدیره نظام صنفی کشاورزان اصفهان خاطرنشان می‌کند: علاوه بر اصفهان بسیاری از استان‌های دیگر نیز دچار مدیریت اشتباه در حوزه آب شده‌اند که این ربطی به مقوله خشکسالی ندارد. برای مثال در تابستان سال ۹۹ به میزان ۹۷ میلیون مترمکعب به کشاورزان شرق اصفهان اختصاص پیدا کرد، این میزان آب که به دست تعاونی‌ها و کشاورزان توزیع و مدیریت شد توانست ۷۸ روز در اختیارشان قرار گیرد.
اصلی‌ترین نیاز کشاورزان آب است
وحیدا ادامه می‌دهد: در تابستان امسال ۱۹۴ میلیون مترمکعب آب توسط وزارت نیرو و آب‌منطقه‌ای مدیریت شد و عملاً کشاورزان ۴۰ روز از آن استفاده کردند و فرصت کشت محصول را برای بسیاری از کشاورزان از دست رفت؛ درواقع به دلیل سوءمدیریت، میزان آبی که امسال در اختیار کشاورزان اصفهانی قرار گرفت با یک مدیریت صحیح می‌توانست به خوبی استفاده شود.
وی ادامه می‌دهد: اگر آب مورد نیاز کشاورزان در زمان مناسب مثلاً در مهر و آبان تأمین شود، می‌تواند با میزان آب کمتری محصول دهی بیشتری نسبت ماه‌های بعد داشته باشد، حتی اگر میزان آب دریافتی بیشتر از مهر و آبان باشد؛ درواقع در اختیار قرار دادن آب به موقع برای کشاورزان می‌تواند هزینه‌های غیر ریالی کشاورزی را تا حد زیادی کاهش دهد.
عضو هیئت مدیره نظام صنفی کشاورزان اصفهان تاکید می‌کند: اصلی‌ترین نیاز کشاورزان آب است که وزارت نیرو در این زمینه بسیار ضعیف عمل می‌کند.
تولید تراکتور ایرانی، بیشتر از نیاز داخل است
علی عباس‌زاده، دبیر انجمن تولیدکنندگان ماشین آلات و تجهیزات کشاورزی (اتماک) می‌گوید: سالیانه بیش از ۲۲ هزار دستگاه تراکتور در کشور تولید می‌شود که علاوه بر تأمین نیاز داخل، فرصت صادرات را برای تولیدکنندگان فراهم می‌آورد.
وی اضافه می‌کند: علاوه بر اینکه وضعیت تولید تراکتور به گونه است که بازار از تراکتور داخلی اشباع است، تولیدکنندگان می‌توانند بدون هیچ‌گونه منع صادرات، تولیدات خود را به کشورهایی از جمله ونزوئلا و کشورهای حوزه آفریقا بفروشند.
دبیر انجمن تولیدکنندگان ماشین آلات و تجهیزات کشاورزی خاطرنشان می‌کند: افزایش قیمت در بازار ماشین آلات کشاورزی به ویژه تراکتور به دلیل افزایش هزینه مواد اولیه به ویژه فولاد بوده که در یکسال گذشته روند افزایش قیمت این ماده تأثیر مستقیمی برافزایش قیمت تراکتورهای داخلی گذاشته است.
قیمت‌گذاری دستوری در بازار تراکتور وجود ندارد
عباس‌زاده با بیان اینکه قیمت گذاری دستوری در بازار تراکتور وجود ندارد، می‌گوید: در سال‌های قبل این قیمت‌گذاری دستوری وجود داشت اما در حال حاضر تولیدکنندگان به صورت خود اظهاری قیمت‌ها را در سامانه جامع تجارت ثبت می‌کنند.
وی می‌گوید: تمام کالاهایی که در حوزه ماشین‌آلات کشاورزی هستند، براساس آورده خود شرکت‌ها بوده و حمایت‌های منحصر به فردی مانند کالاهای گروه یک و دو دریافت نمی‌کنند.
تجمیع زمین‌های خرد، بهره‌وری را در کشاورزی بالا می‌برد
آرمان خالقی، عضو هیئت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران نیز می‌گوید: در تولید تجهیزات و دستگاه‌هایی که به تراکتور و دیگر ماشین آلات کشاورزی متصل می‌شود، مشکلی وجود ندارد، زیرا بخش زیادی از آن‌ها توسط تولیدکنندگان داخلی در کشور تولید می‌شود؛ بخشی در کشور که علاوه بر کمبود تولید، نوآوری در آن وجود ندارد، تولید بعضی ماشین آلات مانند تراکتورهای سنگین است.
وی تصریح می‌کند: علاوه بر اینکه واردات این ماشین‌آلات مدرن در کشور وجود ندارد، تولید و ساخت آن‌ها نیز به فناوری بالایی نیاز داشته که از توان فعلی تولید کشور خارج است.
فرسوده شدن تراکتورها و سایر ماشین‌آلات کشاورزی
عضو هیئت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران خاطرنشان می‌کند: به نسبت فرسوده شدن تراکتورها و سایر ماشین‌آلات کشاورزی، تولید آن‌ها به میزانی نبوده که دستگاه‌های جدید با ماشین آلات فرسوده جایگزین شود؛ این باعث شده بازار ماشین‌آلات با کمبود عرضه مواجه شده و قیمت‌ها به طور قابل توجهی افزایش پیدا کند.
خالقی تاکید می‌کند: همه این موارد دست به دست هم داده تا کشاورزی مدرن و مکانیزه به معنای امروزی آن در کشور وجود نداشته باشد.
وی با بیان اینکه عملکرد وزارت جهاد کشاورزی در زمینه مکانیزه کردن کشت و باغداری ضعیف بوده است، می‌گوید: یکی از اقدامات بنیادی که این نهاد باید به صورت جدی دنبال می‌کرد، یکپارچه سازی اراضی است.
عضو هیئت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران تصریح می‌کند: یکپارچه سازی اراضی از طریق تجمیع زمین‌های کشاورزی خرد باعث می‌شود که قیمت تمام شده محصولات کشاورزی را کاهش داده و با کم کردن ضایعات، کیفیت محصولات را افزایش پیدا کند.
خالقی تاکید می‌کند: یکی از موانعی که باعث شده استقبال برای تهیه و یا توان برای تولید ماشین آلات کشاورزی در کشور وجود نداشته باشد، این است که فعالیت زمین‌های خرد کشاورزی توجیه اقتصادی ندارند./ایمنا
