زنان،43 درصد نیروی کار کشاورزی

اخبار سبز کشاورزی؛ آنان بیشتر در سیستم‌های کشاورزی با مقیاس کوچک، فعالیت کرده و موانعی که برای دستیابی به تساوی در این عرصه بر آن‌ها تحمیل می‌شود؛ موجب کاهش درآمد آنان می‌گردد. هرچند تمرکز بر این موضوع است که زنان در جایگاه کارگر یا کارگران موقت و کمکی فعالیت می‌کنند. اما حضور زنان در بخش کشاورزی که بسیار پیشینه دارد؛ قابل انکار نیست.

زنان مبتکران کشت گندم

تاریخ کشاورزی به سخن محققان غرب می‌گوید که؛ فعالیت‌های کشاورزی در حدود 12 هزار سال قبل، در هلال حاصلخیز خاورمیانه، ظاهر شدند. اما موضوعی که اغلب نادیده گرفته می‌شود؛ آن است که کشت و کار اولیه گندم به شکلی نوآورانه توسط زنان قبیله «ناتوفیان» که اقدام به انتخاب بهترین بذور، آماده‌سازی اراضی و نیز برداشت محصول می‌کردند، به عمل آمد. همان زنان بودند که همه موارد را برای کشت محصول برای سال آینده، مهیا می‌کردند.

اگرچه داستان رایج، آن است که مردان اروپایی پیشگامان کشاورزی بودند، داستانی که چندان صحت ندارد. در برخی از جوامع نوپا و نوظهور مانند استرالیا تا سال 1994، زنان به‌عنوان نیروی کار قانونی در عرصه‌های کشاورزی به رسمیت شناخته نشدند و پس از مبارزه‌های تساوی‌طلبانه بسیار، این امر به رسمیت شناخته شد.

در عرصه جهانی، موانع ساختاری بسیاری به‌منظور محدود نمودن شناسایی حضور زنان در امور کشاورزی وجود دارد که نتایج منفی آن به صورت تولید کمتر محصولات و ناپایداری در سیستم‌های غذایی، خود را نشان می‌دهد. چنین تنگناهایی به صورت فقدان دسترسی و مالکیت اراضی، کمبودهای مالی، مشکلات بازاریابی، آموزش دانش‌های جدید کشاورزی و تحصیلات، شرایط شغلی مناسب و رهبری و مدیریت در جایگاه‌های بالاتر است.

زنان، همیشه پس از مردان

همان‌طور که اشاره شد از کشور استرالیا برای ایجاد محدودیت برای زنان در عرصه کشاورزی نام برده شد؛ چنین موضوعی در سایر کشورهای جهان نیز کم و بیش مشاهده می‌شود. در صورت اجازه دادن به مشارکت زنان، باز هم نقش‌های بیشتری به آنان محول خواهدشد. براساس اعلام‌نظر نشست جهانی اقتصاد(WEF)، فقط 32درصد از جایگاه‌های شغلی در فعالیت‌های کشاورزی به زنان محول شده است.

تسلط نداشتن بر زبان و تحصیلات معمولی از موانع زیربنایی است که نیازمند توجه ویژه برای زنان کنونی و آینده شاغل در بخش کشاورزی است که در زمان ضرورت، باید بتوانند به یک زبان غیربومی صحبت کنند. این ضعف موجب کاهش توانایی آنان در یادگیری آموزش‌های دانش کشاورزی و تصمیمات راهبردی و بدترکردن شرایط زنان بومی خواهد شد. معمولاً نشست‌ها و ملاقات‌های ملی و بین‌المللی به یکی از سه زبان انگلیسی، فرانسوی و اسپانیایی برگزار می‌شوند که تسلط نداشتن بر هر یک از این زبان‌ها باعث محروم شدن از فرصت‌های بین‌المللی و حتی بومی می‌شود. تحقیق‌های به عمل آمده نشان می‌دهد که چنانچه زنان به‌طور مساوی به فرصت‌ها و منابع دسترسی داشته باشند؛ می‌توانند محصولات بیشتری تولید و در نتیجه به رفع گرسنگی جامعه‌ها کمک نمایند.  هنگامی که زنان درآمد داشته باشند؛ قادر به سرمایه‌گذاری برای اعضای خانواده هستند و به سلامت آنان کمک خواهد شد. این‌گونه است که نقش زنان در امنیت غذایی و رفاه اجتماعی پررنگ‌تر خواهد شد.

معمولاً در کشورهای فقیر، فعالان جوامع روستایی، زنان را که در فعالیت‌هایی نظیر واکسیناسیون پرندگان فعالیت می‌کنند؛ شناسایی تا با این روش به آنان کمک کنند. نرخ بالای واکسیناسیون پرندگان موجب بهبود امنیت غذایی و کسب درآمد توسط زنان می‌شود.

در بسیاری از کشورهای افریقایی و شرق آسیا، زنان در پی ارتقای مهارت‌های خود با کمک سازمان بین‌المللی مانند FAO هستند.

در استرالیا، سازمانی با ابتکار دو زن و یک مرد برای کارآمد کردن نسل‌های جوان زنان برای حمایت از سلامت خاک، ترسیب‌کربن و بالا بردن ظرفیت نگهداری آب در اراضی کشاورزی، به وجود آمد که مهارت‌های لازم را به زنان کشاورز می‌آموزد.

تساوی جنسیتی، ارتقای امنیت غذایی

با دسترسی به اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، زنان جوان در مناطق روستایی در کشورهای مختلف به سرعت یکدیگر را پیدا کرده و به‌منظور ایجاد آینده بهتر در عرصه‌های کشاورزی، حفظ محیط‌زیست، مقابله با تغییرات اقلیمی، کمک‌های قابل‌توجهی را ارایه می‌دهند. علاوه‌بر حوزه‌های کشاورزی، دانش و تجارب زنان می‌تواند در مناطق بومی و جهانی، به بهره‌برداری بهتر و بیشتر از سیستم‌های غذایی جهانی مساعدت‌های لازم را عرضه کند. کسب تساوی جنسیتی توسط زنان در بسیاری از عرصه‌ها، موجب ارتقای امنیت غذایی و بهبود سلامت تغذیه در سرتاسر جهان خواهد شد.

ماهنامه دام و کشت و صنعت-شماره ۲۹۰-شهریور ۱۴۰۳