استفاده از زنبورعسل و فرآوردههای آن در درمان بیماریها
آپیتراپی فراموش شده
صنعت زنبورداری در کشور ما وضعیت چندان مناسبی ندارد. به نظر میرسد در حال حاضر و با توجه به هزینههای بالای تولید و فروش پایین عسل، کار زنبورداری صرفاً برای تولید عسل صرفه اقتصادی نداشته باشد و منافع تولیدکنندگان را تامین نمیکند. در این شرایط، یکی از بهترین راهها برای حل این مشکل، حرکت به سمت تولید سایر فرآوردههای زنبورعسل مانند ژلرویال، زهر زنبور، برهموم، گرده و ... است و البته در راستای آن و در تکمیل این زنجیره، توجه به پتانسیل و تاثیر این فرآوردهها در درمان بعضی بیماریها و عوارض است.
شاید بتوان درمان با زنبورعسل و فرآورده های آن را هم در گروه طبسنتی و هم در پزشکی نوین، دستهبندی کرد که میتوان از آن برای رفع بسیاری از عوارض بیماریها استفاده شود. به نظر میرسد با توجه به تاثیری که فرآورده های زنبورعسل در درمان بعضی عوارض و بیماریها دارند، توجه به این کار توجیهپذیر است و مزیت لازم را داشته باشد.
در محصولات زنبورعسل انواعی از مواد موثره وجود دارد که به جرات میتوان گفت جایگزینی برای آنها در مواد شیمیایی، طبیعی و ... برای درمان بعضی عوارض و بیماریها وجود نداشته باشد. به طور مثال بعضی مواد موثره موجود در برهموم، زهر زنبورعسل یا ژلرویال وجود دارد که نمونه مشابهی برای آن در درمان بیماریها از نظر میزان و سرعت تاثیر وجود نداشته باشد. اما مشاهده میشود که استفاده از این فرآورده های با ارزش در کشور ما با چالشها و مشکلاتی مواجه و چندان که باید مورد توجه قرار نگرفته است.
جای خالی رشتهها و سرفصلهای دانشگاهی
هستی اسلامی، کارشناس علوم دامی، فعال و پژوهشگر فرآورده های زنبورعسل و آپیتراپی(Apitherapy زنبور درمانی) در این مورد میگوید: تولیدات متنوع محصولات در زنبورعسل باعث سود بیشتر زنبورداران و توجیهپذیر شدن فعالیت آنها خواهد شد. محصولاتی مانند ژل رویال، برهموم، زهر زنبور، گردهگل و ... در صورت داشتن کیفیت لازم، با قیمت بالا به فروش خواهند رفت.
متاسفانه در دانشگاههای ما رشتهای اصولی و پایهای برای هدایت زنبورداران و علاقهمندان به سمت تولید این محصولات متنوع وجود ندارد و اگر چه در سالهای اخیر تولیدکنندگان تا اندازهای به این سمت حرکت و شروع به تولید محصولات دیگر به غیر از عسل کردهاند، اما به دلیل نبود ساماندهی، نظارت و ارزیابی درست روی این تولیدات، زمینه برای افراد سودجو و متقلب نیز فراهم شده و برخی افراد محصولات تقلبی را به جای این فرآوردهها به مشتریان عرضه میکنند که ضمن بیاعتمادی مصرفکنندگان، باعث زیان تولیدکنندگان شریف این عرصه میگردند. این جا است که حضور مراجع دولتی و نظارتکننده ضرورت پیدا میکند.
«آپیتراپی» متولی ندارد
مهندس اسلامی در ادامه میگوید: از طرفی، توجهی نیز به پتانسیل بالای این محصولات در درمان بیماریها صورت نمیگیرد و مسائلی مانند «آپیتراپی»(Apitherapy) یا زنبوردرمانی در مراجع علمی و پزشکی، مورد غفلت قرار گرفته و چندان مورد توجه نیست. یکی از چالشها و مشکلات اساسی این است که یک متولی و مرجع مشخص و صلاحیتدار برای آموزش علاقهمندان و صدور گواهی و مجوز فعالیت برای آنها وجود ندارد.
لزوم استفاده اصولی
وی ضمن اشاره به مزیتهای فراوان زنبورعسل و محصولات آن در درمان بیماریها، توضیح میدهد: البته در مباحث درمانی با استفاده از محصولات زنبورعسل باید به این نکته توجه شود که چنین اقداماتی حتما زیر نظر متخصصان انجام تا نتایج مناسب را در پی داشته باشد و در مواردی تبعات و مضرات آن دامنگیر افراد نشود؛ چون در مورد استفاده از این محصولات ملاحظاتی وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. مثلا در مورد استفاده از زهر و نیش زنبورعسل، ابتدا لازم است فرد مورد بررسی آلرژیک قرار گیرد و آزمایش حساسیت به زهر زنبور روی او انجام شود و سپس اقدام به استفاده از نیش زنبور برای درمان آن نمود.
همچنین درمان با نیش زنبور برای افرادی که مبتلا به بعضی عوارض هستند، خطرات بالقوه دارد و به هیچ عنوان مجاز نیست. یا اینکه استفاده از گردهگل، در مورد کسانی که آلرژی فصلی داشته باشند، عوارضی ایجاد میکند. مسائلی از این دست، نیاز به آموزش و وجود افراد متخصص در این عرصه را نشان میدهد.