گرانی کود گریبان تولید را خواهد گرفت

اخبار سبز کشاورزی؛ افزایش ۶ برابری کود اوره به‌عنوان یکی از نهاده‌های پایه تولید محصولات کشاورزی در بحبوحه انتخابات ریاست جمهوری، جزو تصمیمات دقیقه نودی دولت سیزدهم بود. موضوعی که ابتدا تکذیب و سپس بر ابطال آن صحه گذاشته شد؛ اما در عمل رخ داد و تبعات آن اکنون با آغاز سال زراعی جدید در حال بروز و ظهور است.

هم‌اکنون قیمت کود اوره براساس مصوبه هیات وزیران ۲۴۰ هزار تومان اعلام شده که با افزایش ۱۵۵ هزار تومانی با عنوان هزینه‌های جانبی برای شرکت خدمات حمایتی با قیمت ۳۹۵ هزار تومان به دست کشاورز خواهد رسید.

از سوی دیگر، به‌دلیل الزام کارگزاری‌ها از طرف شرکت مذکور به واریز وجه پیش از حمل کود و نیاز به نقدینگی قابل توجه، اغلب کارگزاری‌ها حتی توان خرید 10 درصد کود سال زراعی  گذشته را نداشته‌اند که این امر بیانگر بحران قریب‌الوقوع در تولید محصولات کشاورزی است.

مصوبه‌ای بر ضد امنیت غذایی

طبق مصوبه هیئت وزیران در جلسه ۲۴ تیر ماه، شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران مکلف شده است، نسبت به هماهنگی با واحدهای تولیدکننده کود اوره برای تامین سهمیه سالانه مقدار (۲.۴۰۰.۰۰۰) تن کود اوره مورد نیاز بخش کشاورزی اقدام کند.

طبق این مصوبه، قیمت فروش کود اوره در سال ۱۴۰۳، معادل ۲میلیون و ۴۰۰ هزار ریال اعلام شد. این نرخ برای محصول کود اوره شرکت‌های پتروشیمی که در کیسه‌های ۵۰ کیلویی تولید و به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی تحویل داده می‌شود، تعیین شده است.

در مصوبه هیئت دولت تاکید شده، در ابتدای خرداد هر سال، قیمت هر کیلوگرم کود اوره به میزان ۲۰ درصد میانگین موزون قیمت معاملاتی آن در بورس کالا طی ۲ ماه ابتدای آن سال افزایش می‌یابد.

همچنین در بخش دیگر این مصوبه آمده است، قیمت فروش کود اوره به کشاورزان با افزودن هزینه‌های جانبی که در سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان محاسبه و به تایید سازمان برنامه و بودجه کشور رسیده است، توسط وزارت جهاد کشاورزی ابلاغ می‌شود.

ابهام ۱۵۵ هزار تومانی توزیع کود

هر چند در این مصوبه افزایش قیمت ۶ برابری برای کود اوره اعلام شده و به ۲۴۰ تومان رسیده، شرکت خدمات حمایتی با اعمال ۱۵۵ هزار تومان هزینه جانبی کود را با قیمت ۳۹۵ هزار تومان در اختیار کارگزاران خود قرار می‌دهد که و پیش از افزایش نیز کود ۶۰ هزار تومانی با قیمت ۱۹۵ هزار تومان به کشاورزان عرضه کرده است.

نکات مبهم بسیاری در نحوه محاسبه هزینه‌های جانبی وجود دارد که نیاز است دستگاه‌های نظارتی به آن ورود کنند و موضوع به صورت شفاف به اطلاع مردم و کشاورزان رسانده شود .

همچنین یکی دیگر از نکات مهم در نحوه توزیع کود واریز مبالغی از سوی کشاورزان و کارگزاران برای دریافت کود پیش از ابلاغ افزایش قیمت و سال گذشته بود، با اینکه این افراد پیش از افزایش قیمت کود را خریداری کرده‌اند؛ اما شرکت خدمات حمایتی درخواست واریز ما به‌التفاوت را بعد از افزایش و فروش با قیمت جدید را داشته است.

سامانه پایش شرکت خدمات حمایتی نیز دارای خطاهای بسیاری است که زمینه را برای وقوع فساد فراهم کرده، اما دستگاه‌های نظارتی در این زمینه نیز سکوت اختیار کرده‌اند.

گرانی کود گریبان تولید را خواهد گرفت

به هر روی با افزایش قیمت کودهای شیمیایی و الزام کارگزاری‌ها به واریز وجه و دریافت کود با تاخیر چند ماهه کشاورزان علاوه‌بر خسران و تحمل گرانی بی‌سابقه به کود نیز دسترسی ندارند که با شروع سال زراعی تبعات بسیاری برای کشاورزان به‌دنبال خواهد داشت.

زمان تاثیر شوک گرانی نیترات آمونیوم بر تولید در حال ظهور است، اما ابتدا دامن کشاورزان را می‌گیرد؛ چراکه دولت برای جبران بدهکاری خود به پتروشیمی‌ها قیمت کود اوره را ۶ برابر اما قیمت گندم را تنها ۱۷ درصد افزایش داد تا این کشاورزان باشند که به دولت یارانه حمایتی بپردازند اما تبعات این نوع اعمال حساب با کشاورز در نهایت امنیت غذایی کشور را با چالش جدی مواجه خواهد کرد؛ لذا ضروری است متولیان بخش کشاورزی اعم از وزارت جهاد کشاورزی، کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، تشکل‌های بخش کشاورزی و رسانه‌ها برای تامین امنیت ملی نگاهی آینده‌‌محور به تصمیمات امروز داشته باشند.