استانداردهای دوگانه در غذاهای فرآوری شده
شواهد فزاینده در مورد غذاهای فوقفرآوری شده موجب بروز بحث و جدلهایی گردیده.
اخبار سبز کشاورزی؛ مصرفکنندگانی که مسلح به چنین اطلاعاتی هستند با چه اهدافی به خرید این محصولات اقدام میکنند. فرآوری موادغذایی به روش پختن، تخمیر، نمک سود کردن، دودیکردن و ...، از زمانهای بسیار دور و باستانی وجود داشته است. این کارها موجب کاهش سمی شدن غذاها، افزایش خواص تغذیهای و اطمینان از منابع تامین کالری موردنیاز در چهارفصل سال است.
اما غذاهای فوقفرآوری شده محصولهایی متفاوتاند، آنها با روشهای صنعتی که معمولاً در شرایط عادی امکان ندارد، فرآوری شدهاند.
این مواد شامل انواعی از نوشابههای گازدار، بستنیها، بیسکویتها، مارگارینها(کرههای گیاهی)، خامهها، کیکها، غلات صبحانه، غذاهای مخصوص کودکان و نوزادان و نانهای حجیم صنعتی و ... است.
ویژگیهای تهیه کردن این موادغذایی به صورت ارزانتر و با امکان نگهداری درازمدت و حمل و نقل آسانتر از مشخصات آنها است. همین گران نبودن و امکان تهیه ساده و سریع آنها، باعث مصرف زیادتر در جامعه شده است.
بهعنوان مثال در حدود 50درصد از انرژی مورد نیاز مردم انگلستان از موادغذایی فوقفرآوری شده تامین میگردد.
اساساً جایگزینهایی ازقبیل لبنیات با پایه گیاهی و یا برگرهای با گوشتمصنوعی و سایر موادی که به صورت فوقفرآوری شده در فروشگاهها و رستورانها دیده میشوند، موضوع بحث این مطلب هستند. به هر حال، آن دسته از غذاهایی که از زیر نگاه دقیق و موشکافانه و بررسیها فرار کردهاند میتوانند در روند کلی غذاهای فوقفرآوری شده نیز قرار گیرند. از دیدگاه فرآوری، واقعا چندان تفاوتی بین یک شیر چاودار و یک بستنی استاندارد و یا یک تکه گوشت یخزده گوساله و یک برگر درست شده از سویا وجود ندارد.
اما از منظر غذایی، یک شیر چاودار دارای مقدار زیادی روغن و امولسیونها و مواد افزودنی و یک تکه گوشتمصنوعی متشکل از مقداری شکر، نمک و چربی است که با نگاه متفاوتی نگریسته میشوند و تقلبی به نظر میآیند. حال بحث بر سر آن است که چرا بعضی از این موادغذایی زیانآورتر از بقیه قلمداد میشوند.
این موضوع به دلیل مجموعهای از شواهدی است که مصرف بیش از اندازه مواد فوقفرآوری شده باعث ضعف و کاهش سلامتی انسان میشوند.
اخیراً تحلیلهایی از 45 مطالعه و بررسی جداگانه که تقریبا ده میلیون انسان را در بر میگیرد به عمل آمده که موجب 32 نگرانی مختلف در مورد عوارضی چون افزایش مرگهای زودرس، انواع سرطانها، به خطر افتادن سلامت ذهنی آدمها، مشکلات تنفسی، بیماریهای قلبی و عروقی، عوارض گوارشی و ناراحتیهای متابولیکی شده است.
دانستههای مذکور این حس را به وجود میآورد که موادغذایی فوقفرآوری شده چگونه ساخته و تولید میشوند. بسیاری از این مواد اساساً دارای پروتئین و فیبر اندک و قند، نمک و چربی زیاد هستند. این ویژگی، طیف وسیعی از موادغذایی مختلف را در برمیگیرد که برخی از آنها تقریباً بهطور کامل از مواد اولیه معمولی ساخته میشوند و برخی، مانند ماست طبیعی تقریباً چنین مراحلی را طی نمیکنند.
برای خوردن غذاهایی که در اطراف ما هستند باید نکاتی را در نظر گرفت، اولین و مهمترین نکته تمرکز بر مواد تشکیلدهنده هر غذا است که مهمترین آنها مقدار پروتئین و فیبر موجود و میزان نمک، قند و چربیهای اشباع شده است. واقعیت این است که تنها راه دستیابی به چنین غذاهایی انتخاب یک غذای ساده، ارزان و راضیکننده است.
موادغذایی فوقفرآوری شده اگرچه امکان دارد خوشطعم و با امکان نگهداری درازمدت به نظر برسند؛ اما به علت تغییرات و یا موادی که برای افزایش زمان مصرف به آنها اضافه میشود، بنابر شواهد و مستندات پزشکی و بهداشتی امکان دارد موجب آسیب به سلامتی افراد شوند.