هوای آلوده؛ از خوزستان تا تهران
تهران از مرز ششمین روز متوالی آلودگی و خطرناک بودن هوای خود عبور کرد. در خوزستان هزاران نفر راهی مراکز درمانی شدند
تهران از مرز ششمین روز متوالی آلودگی و خطرناک بودن هوای خود عبور کرد. در خوزستان هزاران نفر راهی مراکز درمانی شدند، در استان اصفهان مدارس تعطیل شدند. مشهد هم آلوده شد و لابه لای اخبار آلوده شدن کلانشهرهای ایران نام شهرهای اراک، اهواز، سمنان، قم، کرج، تبریز و همان‌طور که گفتیم اصفهان هم به چشم می‌خورد.
اخبار سبز کشاورزی ؛ همزمان آمار عجیب و وحشتناکی هم از مرگ‌های ناشی از آلودگی هوا در رسانه‌ها منتشر شد و تکرار این آمار که «بر اساس اعلام وزارت بهداشت سالانه ۲۰ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا در ایران وجود دارد. بیش از نیمی از جمعیت کشور در معرض آلودگی هوا قرار دارند و خسارات آلودگی هوا در ایران سالانه به ۷ میلیارد دلار می‌رسد.
فقط در شهر تهران سالانه بیش از ۳۷۰۰ نفر به علت آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند و خسارت این پدیده در تهران بالغ بر ۲.۳ میلیارد دلار است.»اما چه می‌شود که هوای تهران و سایر شهرهای ایران به ویژه با سردتر شدن هوا به آلودگی کشیده می‌شود؟
هوای آلوده؛ از خوزستان تا تهران
برخی دلیل این آلودگی را در مازوت‌سوزی می‌دانند؛ موضوعی که در سال‌های گذشته هم مطرح شده و مسئولان هم البته منکر شدند؛ اتفاقی که امسال هم رخ داده و به آن خواهیم پرداخت اما بحث استفاده بی‌رویه از وسایل نقلیه و نیز اتومبیل‌های فرسوده و موتورسیکلت‌های دودزا هم مطرح است که در فصل سرما استفاده بیشتری از آن می‌شود همزمان بحث کیفیت بنزین و البته زباله سوزی هم مطرح می‌شود.
پیش از توجه به این عواملی که می‌توانند منجر به آلودگی هوا شوند بد نیست به برخی وظایف و مسئولیت‌ها در حوزه محیط زیست، شهری و آلودگی هوا هم اشاره کنیم که تاثیر آنها بر آلودگی‌ها به ویژه در فصل گرما اثبات شده؛ برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی و خشک شدن زمین، کم‌آبی و بی‌آبی ناشی از حفر چاه‌های غیر ضروری و نیز عدم مناسب سازی و آماده بودن زیرساخت‌ها برای بهره برداری از آب ناشی از بارندگی و سیلاب که این روزها شاهد آن هم در برخی مناطق و نواحی کشور هستیم و متاسفانه مسئولان هنوز نتوانسته‌اند سیستم‌های هدایت این آب‌ها به منظور بهره‌وری در نظر گرفته و به کار بیندازند.
مازوت سوزی نداشتیم!
روز گذشته با شدت گرفتن آلودگی هوا، بحث مازوت سوزی نیروگاه‌ها و نقش آن در افزایش آلودگی هوا در فصل سرما مطرح شد. و طرح این سوال که در تهران مازوت‌سوزی داریم؟ مسئولان هم بیکار نمانده و پاسخ دادند؛ در اینجا توضیحات معاون محیط زیست انسانی اداره کل محیط زیست استان تهران را می‌بینیم.زهره عبادتی گفت: خوشبختانه ازسال ۹۸- ۹۷ در صنایع و نیروگاه‌های موثر بر آلودگی هوای استان تهران، مازوت سوزی نداشته‌ایم.
امیدوارم امسال هم این موضوع مد نظر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و هم شرکت گاز استان قرار بگیرد و تمام تلاش خود را برای تامین سوخت گاز طبیعی نیروگاه‌ها و صنایع انجام دهند. هر چند که ما تاکید می‌کنیم نیروگاه‌هایی که ناگزیر از مصرف سوخت دوم در فصل سرد استفاده کنند حتی اگر گازوئیل باشد، گازوئیل استاندارد در اختیار آنها قرار داده شود.
از نظر معاون محیط زیست استان تهران، پسماندسوزی کاهش قابل توجهی داشته هرچند «عبادتی» درباره مقابله با پسماندسوزی به عنوان یکی از عوامل آلودگی هوای تهران هنگام سرما گفت: پسماندسوزی با شروع فصل سرما مقداری افزایش می‌یابد. بخشی از پسماندسوزها افراد سودجویی هستند که به دنبال کابل و… هستند، برخی برای گرمایش این کار را انجام می‌دهند.
پسماندسوزی در تهران قابل توجه است. خوشبختانه سال گذشته آمار کاهشی نسبت به سال قبل از آن داشتیم، یعنی در سال ۱۴۰۰حدود ۹۰۰ مورد پسماندسوزی شناسایی شد اما این عدد در سال ۱۴۰۱ تقریبا به نصف کاهش پیدا کرد.
این حمل و نقل آلوده ساز
مسئول محیط زیست درباره تاثیر استفاده از اتوبوس برقی بر کاهش آلودگی هوای تهران هم صحبت‌هایی مطرح کرد و توضیح داد که مطالعات سیاهه انتشار نشان می‌دهد که حدود ۲۴ درصد از آلودگی هوای پایتخت ناشی از ناوگان حمل و نقل عمومی اعم از اتوبوس، مینی‌بوس و تاکسی‌های فرسوده است.
در شهر تهران دو مشکل داریم؛ هم نیاز به نوسازی و هم توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی داریم. تعداد اتوبوس در حال تردد حدود ۲۵۰۰ دستگاه است که بخشی از آن فرسوده است، در حالی که با توجه به تراکم جمعیتی، تهران به بیش از ۱۰ هزار دستگاه اتوبوس نیاز است که تا حدودی توسعه حمل و نقل محقق شود.هرچند به گفته او «به نظر می‌رسد شهرداری در حال حاضر در حال نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی است.
از حدود ۴۸۰۰ دستگاه اتوبوس شهرداری تهران ، بیش از ۲۰۰۰ دستگاه از رده خارج شده است و باید آنها را جایگزین کند. به‌طور قطع هر چقدر حمل و نقل عمومی افزایش یابد، هم سهم خودروهای فرسوده و هم سهم اتوبوس‌ها در انتشار ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون کاهش می‌باید.»به گفته کارشناسان مهم‌ترین عامل آلودگی هوا در کشور موتورسیکلت‌ها و خودروهای فرسوده هستند.
خودروهای فرسوده ۲۵ برابر بیشتر از خودروهای یورو۲ آلودگی تولید می‌کنند و حدود ۴۵ درصد از خودروهای کشور فرسوده و از رده خارج هستند. از طرفی ۸۸ درصد آلودگی هوا در ایران ناشی از موتورسیکلت‌ها و خودروها و ۱۲ درصد ناشی از منابع ثابت و صنایع است.باید گفت که موتورسیکلت‌ها بیش از ۴ برابر خودروها آلایندگی دارند. بیش از ۹۰ درصد موتورسیکلت‌ها کاربراتوری و ۸۶ درصد آنها فرسوده هستند. ۲۱۹ شرکت در ایران موتورسیکلت تولید می‌کند که اکثر آنها بنزینی و غیراستاندارد هستند.
