تحلیل یک مصاحبه
جمع و ضربی با حاصل هیچ
مصاحبه رضا احمدی: مجری طرح کاشت یک میلیارد نهال که پیش از این خوانده شد؛ به یک بیانیه حزبی و طرح شعارهای پوپولیستی شباهت دارد، مانند برنامه و تعهداتی که رئیس دولت سیزدهم به‌عنوان برنامه و تعهدات کاری خود در ایام مبارزات انتخاباتی مطرح کرده بود.
به گزارش اخبار سبز کشاورزی؛ در بخشی از مصاحبه آمده است تولید نهال برای سال اول به پایان رسیده، در حالی که در واقع 250 میلیون اصله نهال(حتی نهال‌های مثمر و غیرمثمر) طی یک سال در کشور تولید نشده، ضمن اینکه نهال یک ساله در برخی واریته‌ها و اقلام در برخی از اقلیم‌ها قابلیت کاشت و انتقال ندارد.
در بخش دیگری قید شده که 250 میلیون مورد چاله کنی و گودبرداری صورت گرفته است. مصاحبه شونده مشخص نکرده چگونه قبل از اینکه نقشه‌برداری، تسطیح، مسیریابی جریان انتقال آب جوی و کانال و نهر یا سیستم‌های آبرسانی عملیاتی نشده، 250 میلیون چاله، چگونه و طی چه زمانی حفر شده است و آیا مستندات و فاکتور و منابع پرداختی موارد فوق قابل ارائه است؟
مگر حکم، درخت می‌کارد!
در بخش دیگری تصریح شده دکتر نوبخت(همان مدیری که با طرح موضوع آب برای 30 سال دیگر داریم، و این نظر دشمنان است. نظرات تخصصی و کارشناسی دکتر عیسی کلانتری و چندین نظریه‌پرداز دکترین آب را زیر سوال برد)، گویا برای همه سازمان‌های مردم‌نهاد حکم زده که به سرعت کاشت 250 میلیون اصله نهال در مرحله اول به پایان برسد.
پرسش آن است که مگر احکام نهال می‌کارند. این به‌مثابه سایر احکام و رویاپردازی‌های دولت سیزدهم است که بدون درک اطلاعات و واقعیات، صرفاً به دنبال طرح آرزوهای خود هستند. بسیج‌سازندگی، هلال‌احمر و وزارت دفاع، نیک می‌دانند که حتی اگر کشاورز و درختکار با تجربه مجانی نیز در اختیار داشته باشند، کارهای فنی کاشت، حمل و نقل نهال، چال کنی، کاشت و چال پرکنی، آبرسانی و ... هزاران میلیارد تومان بودجه فوری و قابل پرداخت لازم دارد و با حکم، کارداری، شعار و راهپیمایی، فقط کاری برای ارائه آمار شعاری صورت می‌گیرد و بس.
مصاحبه‌شونده در بخشی دیگر از مصاحبه می‌گوید: هم 250 میلیون نهال تولید شده و هم 250 میلیون چاله حفر گردیده، اما پیش‌بینی می‌کند که تا بهار آینده بخش عظیمی(انسان یاد طنز بهمن عظیمی می‌افتد) از 250 میلیون نهال کشت می‌شود و بخش نگهداری(آبیاری منظم، حفظ و حراست نهال‌ها از گزند چرای دام، کنده شدن برای سوخت یا هیزم، نظارت گیاه‌پزشکی و نسخه‌نویسی و سمپاشی علیه آفات و بیماری‌ها، در مواردی قیم زدن یا محصور کردن و...) توسط بخش‌های مختلف مردمی باید انجام بگیرد. مردمی که در تامین معیشت خود مانده‌اند باید مانند ژاندارم‌ها در کوه و بیابان به حفظ و حراست از نهال‌ها بپردازند.
یادمان هست دکتر منصور که اتفاقاً مدیری کارآمد و خوش‌اقبال هم بود با طرح کاداستر بلندپروازی کرد که نتیجه آن را نیز دیدیم. دکتر نوبخت نیز با موضوع تولید آب از منابع پرابهام چنین تصوراتی داشت و اینک طرح کاشت یک میلیارد درخت خود را مطرح کرده است.
در قسمت دیگری از مصاحبه، معاونت باغبانی به‌عنوان شریک جرم کاشت 250 میلیون اصله نهال سال اول اجرایی طرح، با تولید 62 میلیون اصله نهال مثمر مطرح شده که باید معاونت پاسخگو باشد.
آیا واقعاً 62 میلیون نهال مثمر، پیوند شده و قابل انتقال به اراضی باغی تهیه شده یا نه، که در این صورت آمار پیش خود باغداران و برای حفظ آبروی شعارزدگان مطرح است.
راوی در ادامه اعلام می‌کند 15 تا 20درصد نهال‌های تولید سازمان جنگل‌ها(از 250 میلیون نهال) مثمر جنگلی است، اما بلافاصله می‌گوید به دلیل بحث آفات و امراض گیاهی، اجازه کاشت 40 تا 50 میلیون اصله نهال‌های مثمر جنگلی(سماق، سنجد، بادام، پسته‌وحشی و...) را نداریم. ولی آنها را جز آمار به حساب می‌آورد.
آفتاب آمد دلیل آفتاب
مصاحبه‌شونده در نیمه راه به پیش‌بینی و نظر کارشناسی خبرنگار گردن می‌نهد و می‌گوید: بعید نیست که طرح حتی در سال 1405 و در دولت چهاردهم هم به اتمام نرسد؛ اما تلاش می‌کنیم که برسد، زیرا کاشت یک میلیارد نهال و نگهداری از آنها کاری فوری و با عجله نیست. اما مصاحبه‌شونده دقایقی بعد فراموش می‌کند که خودش هم پیش‌بینی کرد بعید نیست در 1405 به اتمام نرسد.
شعاری برای بستن دهان جهان
احمدی به ظرافت به تعهدات کشورهای جهان برای مشارکت در کاشت هزار میلیارد اصله نهال تا 6 سال دیگر اشاره و با اعلام آمارهای بحث برانگیز کاشت 50 میلیارد اصله نهال توسط عربستان سعودی در صحرا و شنزارهای آن دیار، آمار گردن شکسته یک میلیاردی کاشت نهال ایران را با هزار اما و اگر مطرح می‌کند، یعنی که هیچ. شاید عربستان خشک و لم‌یزرع (ولیعهد و پادشاه عربستان امسال پیروزی انقلاب را به رئیسی تبریک گفت) به کمک ایران بیاید و در کنار 50 میلیارد اصله نهال، یک میلیارد اصله نهال هم به ایران اهدا و منابع کارشناسی، تجهیزات و ابزار و ادوات و هزینه‌ها را نیز عهده‌دار شود.
در جای دیگر از مصاحبه، راوی به خبرنگار که معتقد است آب‌سبز و آب باران حداقل در سال اول برای زنده ماندن نهال‌ها کارساز نیست، می‌گوید در گذشته با یک مترمکعب آب(حدود 1000 لیتر)، یک هکتار زمین کشاورزی(سطح 10 هزار مترمربع زمین) آبیاری می‌شد و حالا با 300 لیتر! که احتمالا مبنای محاسبه سیستم‌های نوین آبیاری است، ولی معلوم نیست در تپه ماهورها و بیابان‌ها چگونه سیستم آبرسانی و آن هم در سال اول پیاده و اجرا می‌شود.
احتمالاً هوش مصنوعی به کمک طلبیده شده است! والا هر هکتار نهال یا باغ بین سه الی پنج هزار مترمکعب در سال به آبیاری نیاز دارد. و یک میلیارد اصله نهال حتی اگر با فاصله و ردیف سه متری هم کاشته شود بین یک الی دو میلیون هکتار زیر کشت و با نیاز آبی سالانه دو الی سه میلیون مترمکعب آب نیاز خواهد داشت.
آبی که حتما باید از حلقوم کشاورز و کشاورزی و امنیت غذایی گرفته شود تا تعهد شعاری نهال یک میلیاردی عملیاتی گردد.
سامانه ساتک برای لوازم خانگی، تهیه کالا یا منابع طبیعی!
راوی در پاسخ به سوال دیگری می‌گوید تقویم زمانی کاشت یک میلیارد اصله نهال و پاسخگویی مسئولان و تطبیق اهداف تعیین‌شده با اجرا، در سامانه ساتک که تولید نهال و ثبت درختکاری را پایش می‌کند، قابل پیگیری است.
در حالی که مهراج خائینی، مدیرکل دفتر مهندسی و مطالعات سازمان منابع طبیعی در 22 آبان امسال به ایرنا گفته بود از شهریور سامانه ساتک راه‌اندازی شده و 40درصد اطلاعات فرایند تولید نهال آن بارگزاری گردیده که در آذر، امکان ثبت نهالستان‌های منابع طبیعی وجود دارد، در حالی که اینک و در پایان بهمن، هنوز خبرنگاران نشریه دسترسی به سامانه ساتک و امکان رصد کردن مشخصات تعداد نهال‌های تولید شده، تعداد کاشت و ... وجود ندارند.
همسایه‌ها یاری کنند
در نهایت مصاحبه‌شونده در بحث بودجه عظیم برای این طرح(حداقل برای ایران بسیار عظیم) و در کشوری که حقوق یک کارمند و کارشناس‌ارشد کشاورزی آن درنهایت 300 دلار است و دولت زیربار تعهدات قانونی خود زانو زده، می‌گوید برای اجرای این کار از ظرفیت خیرلن، نیکوکاران و مسئولیت‌های اجتماعی صنایع کمک می‌طلبیم.
حتی یک ریال بودجه برای یک میلیارد اصله نهال نداریم
او نُت آخر این سمفونی ناموزون را چنین می‌نوازد. برای چهار سال 18 هزار میلیارد تومان(خرید نهال، کاشت، آبیاری، نگهداری و ...) نیاز داریم، اما با این رقم موافقت نشده و فقط با 237 میلیارد موافقت شده(معلوم نیست این رقم هم تخصیص اعتبار و ردیف بودجه و محل پرداخت آن مشخص شده یا خیر) که تا امروز حتی یک ریال آن پرداخت نشده است.
از مجلس و دولت می‌خواهیم برای یک‌بار هم شده، در صحن علنی مجلس و در جلسه رسمی هیات‌دولت این مصاحبه را با صدای بلند بخوانند و بدانند که همه طرح‌های ملی سرنوشتی این‌گونه دارند. شعارهای پرطمراق برای هیچ، و احتمالاً نتیجه این شکست هم بر گُرده و گردن دولت دوازدهم می‌افتد که چون کم نهال کاشته بود، بنابراین طرح یک میلیارد نهال، با شکست مواجه خواهد شد.
