خونریزی داخلی کوه سهند در انتظار مداوا

اخبار سبز کشاورزی؛ افزایش جمعیت روستائی در دامنه کوه سهند و نبود منابع جایگزین جهت معیشت آنان موجب دست‌اندازی این اهالی به اراضی ملی، منابع طبیعی و رودخانه‌ها شده و این فرهنگ مصرف‌گرائی، کوه سهند را دچار خون‌ریزی داخلی کرده است؛ عارضه‌ای که به گفته کارشناسان به درمان نیاز دارد و چالش‌های کنونی و پیش‌روی آن در دانشگاه مراغه بررسی شد.

نمایشگاه فناوری زیستی، کشاورزی و صنایع غذایی از زیربخش‌های دوازدهمین جشنواره نوآوری و فناوری ربع رشیدی این روزها در دانشگاه مراغه در حال برگزاری است و «چالش‌های کنونی و پیش‌روی دامنه‌های سهند و اثرات آن بر توسعه پایدار منطقه» نیز امروز، سه‌شنبه در یکی از کارگاه‌های جنبی این نمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت.

«غلامرضا زارع» مدرس این کارگاه تخصصی وضعیت فعلی سهند را به خونریزی داخلی نیازمند مداوا تشبیه کرد و گفت: توسعه جوامع روستائی از نظر تعداد جمعیت، افزایش بهره‌برداری از منابع طبیعی همچون خاک، آب‌های زیرزمینی و سطحی موجب برهم زدن تعادل اکولوژی کوهستان سهند شده است.

وی ادامه داد: ورود احشام خارج از چارچوب‌ها و استانداردهای تعریف شده به مراتع سهند و تنوع زیستی گیاهی دامنه‌های سهند آسیب زیادی به این زیست بوم وارد کرده تا جایی که ضمن از بین بردن گیاهان خوش خوراک، گیاهان مهاجم خاردار را جایگزین کرده و ظرفیت مراتع را کاهش داده است.

«زارع» افزود: توسعه باغات در اراضی ملی و هجوم باغداران به دامنه‌های سهند که با انحراف آب‌های سطحی به مزارع و برداشت آب‌های زیرزمینی همراه است، موجب افت سطح آب‌های زیرزمینی شده و از بین رفتن و خشک شدن چشمه‌ها را در پی داشته است.

به گفته وی شکار بی‌رویه و محدود کردن زیستگاه جانوران، شرایط نامناسب اقلیمی تنوع جانوری منطقه را تحت تاثیر قرار داده و آن را شکننده کرده است. مدرس کارگاه تخصصی «چالش‌های کنونی و پیش‌روی دامنه‌های سهند و اثرات آن بر توسعه پایدار منطقه» بیان کرد: شناخت چالش‌ها، فرصت‌ها و توانمندی‌های کوهستان سهند در راستای حفاظت و مدیریت جامع آن جزو دغدغه آینده استان و کشور به شمار می‌رود.

«زارع» به برخی از مهمترین اقدامات لازم در این زمینه اشاره، و بیان کرد: در خصوص ورود احشام به مراتع سهند باید به رعایت زمان و ظرفیت آن توجه شود و اجرای طرح‌های قرق مراتع و احیای مراتع در معرض خطر در دستور کار قرار گیرد.

وی به ضرورت اجرای طرح‌های آبخیزداری و حفاظت از کوهستان سهند با تجهیزات مدرن و استفاده از هوش مصنوعی اشاره و بیان کرد: ایجاد پاسگاه‌های حفاظت و نظارتی متناسب با ظرفیت و گستره کوهستان سهند نیز از دیگر نیازهاست.

وی مطالعه جامع در خصوص جامعه‌شناسی روستاهای اطراف سهند و شناخت و برآورد نیازها، توانمندی‌ها، رسوم و آداب و فرهنگ منطقه در جهت ارائه راهکارهای جامع در راستای مشارکت عموم مردم بهره‌بردار را هم مورد تاکید قرار داد.

به گفته وی تامین معیشت پایدار روستائی برای روستاهای همجوار کوهستان سهند با مشاغل جایگزین البته از طریق مطالعه جامع و برنامه‌ریزی بلندمدت نیز مورد نیاز است.

«زارع» بیان کرد: ممانعت از اجرای طرح‌های توسعه‌ای غیرضروری در منطقه سهند و در نظر گرفتن تبعات برخی صنایع اثرگذار بر اقلیم سهند نیز اهمیت دارد. وی همچنین با تاکید بر کاهش بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی و تقویت نفوذ به آب‌های زیرزمینی، بیان کرد: قبول مسئولیت توسط تمام ارگان‌های ذیربط و نگرانی از آینده سهند و مشارکت ملی در جلوگیری از ایجاد بحران پیش‌رو نیز بسیار حائز اهمیت است.