روستاییان و عشایر نگین اقتصاد کشور

اخبار سبز کشاورزی؛ روستاییان و عشایر حدود 26درصد جمعیت کشور را که حدود 20 میلیون نفر می‌شود و جمعیت عشایر را که حدود یک میلیون نفر است، تشکیل می‌دهند.

اما آمارها از سال 65 تا 95 از خالی شدن حدود 13هزار روستا و مهاجرت آنها به شهرها سخن می‌گوید که در این میان روستاها دارای نقاط ضعف و قوت هستند.

نقاط مثبت

وجود سرمایه‌های بالقوه انسانی، مراتع، جنگل‌ها، معادن، رودخانه‌ها، آب و هوا، زمین مناسب جهت کشاورزی، ظرفیت‌های بالقوه گردشگری و همچنین نرخ مشارکت بالای زنان روستایی و زیرساخت‌های مناسب از قبیل آب و برق، راه، بهداشت و... است.

نقاط ضعف

طبق تحقیقات معاونت توسعه روستایی ریاست جمهوری، مجموعه عواملی که در تضعیف روستا نقش دارند عبارتند از: تعریف نامناسب روستا از لحاظ تولید، ضعف در ترتیبات مناسب قانونی و اجرایی برای تسهیل در رشد اقتصادی مناطق روستایی، عدم اولویت مسائل روستا در بین مسئولین کشور، نبود خدمات فرهنگی، رفاهی و اجتماعی متناسب با نیاز جامعه روستایی، مشخص نبودن سهم روستاها از اعتبارات و تسهیلات کشور، تبعیض در ارائه خدمات بین مناطق روستایی و شهری، تغییرات در کاربری زمین‌های کشاورزی‌، آسیب‌پذیری روستاها در مقابل حوادث طبیعی، تخریب بافت‌های با ارزش تاریخی، مشخص نبودن دارایی روستاییان به‌خصوص در مورد اسناد مالکیت و مسکن، به روز نشدن امکانات روستاها در زمینه تولیدات روستا، فقدان نظام صحیح بازاریابی و بازار رسانی محصولات تولیدی و عدم خدمات پشتیبانی تولید.

واقعیت آن است که بیش از 27درصد تولید در بخش اقتصاد توسط روستاییان و عشایر انجام می‌گیرد. طبق آمار 90 درصد تولیدات کشاورزی در روستاها انجام می‌شود و جامعه عشایری نیز با در اختیار داشتن 38 درصد مراتع، 28 درصد مواد لبنی و دامی و 25 درصد گوشت قرمز مورد نیاز کشور را تامین می کنند.

همچنین در زمینه صنایع دستی بیش از 550 هزار نفر در 295 رشته مصوب صنایع دستی مشغول به فعالیت هستند.

30 تا 35 درصد این آمار مربوط به روستاییان و 28 درصد هم سهم عشایر از تولیدات صنایع دستی است.

امروزه ضرورت مهاجرت معکوس روستاها به شهرها از هر زمان دیگری بیشتر احساس می‌گردد، مشکلات عدیده‌ای که در شهرها اعم از آلودگی هوا، ترافیک، معضل دست فروشی و بسیاری از جرایم در سطح شهرها این ضرورت را دو چندان می کند.

زمان آن رسیده است که نگرش و دید اقتصادمحور به روستاها و عشایر داشته باشیم، هیچ کشوری در دنیا وجود ندارد که توسعه بافته باشد؛ در حالی که روستاهای آن توسعه نیافته باشند.

بنابراین لزوم سرمایه‌گذاری در روستاها، ایجاد امکانات زیربنایی، حمایت همه‌جانبه دولت و وزارت جهاد کشارزی از تولیدات روستا و عشایر و مکانیزیم خرید تولیدات کشاورزی – دامی از روستاییان و عشایر و بازاریابی مناسب می‌تواند این حجم عظیم از تولید را به‌درستی هدایت و کمک قابل توجهی به کشور کند.

امید است در چارچوب طرح جامع توسعه و عمران روستایی پس از این همه متولیان شامل سازمان تعاون روستایی کشور، معاونت توسعه روستایی، سازمان امور عشایر، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کشور، معاونت آب و خاک، شرکت آب و فاضلاب روستایی، دفتر امور زنان روستایی و عشایری، مراکز جهاد کشاورزی دهستان وزارت کشاورزی همگی در سازمان عمران روستایی ادغام و زیر نظر وزارت جهاد کشاورزی تولیدات روستایی و عشایری را به سامان برسانند.

به امید روزی که بخش دولتی و خصوصی بتوانند به این مهم دست یابند و نگاه اقتصاد محور به روستا و عشایر، نگاهی عملی – علمی و درآمدزا همراه با حمایت باشد.