شروع غذا و امنیت غذایی با بذر آغاز می‌شود و تمامی نهاده‌ها حتی زمین و هوا، بدون بذر هیچ اثربخشی ندارند.
اخبار سبز کشاورزی؛ فکر کنید سالانه حدود 100 میلیون دلار بابت واردات انواع بذرهای سبزی و صیفی ارز خارج می‌شود. قاعدتا بذر یک کالای استراتژیک و حیاتی است که حتی در صورت شدت تحریم‌ها، دانش فنی تولید یا تامین بذر می‌تواند کشور را از گرسنگی یا تسلیم برهاند.
واقعیت مهم‌تر اینکه در شرایط بحران، تحریم، نبود یا کمبود ارز، دو نکته مهم نباید فراموش شود:
-
بذر مشابه تولید داخل وارد نگردد؛
-
و اولویت با بذرهای محصولات استراتژیک، صنعتی و مصرف عام باشد
در همین حال اما مبالغ معتنابهی ارز برای واردات بذرهایی مانند شلغم، تربچه و… خارج می‌شود که نه تنها استراتژیک نیست بلکه به راحتی در داخل کشور قابل تولید است.
سوال اینجاست که در غفلت موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر، موسسه ثبت وگواهی بذر، سازمان عریض و طویل تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، معاونت زراعت، شرکت خدمات حمایتی و ده‌ها مرکز، نهاد و سازمان مسئول دیگر، چه کسانی یا کدام مافیا یا سلاطین از واردات بذور غیراستراتژیک سود می‌برند.
بیشتر بخوانید: چالش‌های تولید بذر
چرا واردکنندگان بذر موظف به تولید بخشی از بذر در داخل نمی‌شوند تا در ازاء تولید بتوانند درصدی(حتی 4 یا 5 برابر) واردات کنند. چرا وزارت جهاد کشاورزی و وزارت اقتصاد و دارائی نگاه تجاری خود را از واردات بر نداشته و موجب می‌شوند واردات بذر صرفا یک تجارت قلمداد شود.
کارشناسان معتقدند باید وزارتخانه، واردات بذر را منوط به تولید بخشی از بذرهای مورد نیاز کشور بنماید
اثربخشی این موضوع از آنجا است که:
-
وارکننده سهمی در ایجاد اشتغال، امنیت غذایی و تخصص و تجربه بیشتر در امر بذر پیدا می‌کند.
-
هر تاجر و بازرگانی صرفا به دلیل سودآوری اقدام به واردات هر نوع بذری نمی‌کند. بلکه واردات تخصصی می‌شود.
-
بعد از 4 یا 5 سال، واردکننده بذر موجبات واردکردن دانش فنی، تجهیزات و ماشین‌آلات به کشور را فراهم کرده و با بومی کردن تولید بذرهای وارداتی، در خوداتکایی سهیم می‌شود.
-
این موضوع باعث کاهش واردات بذر مشابه تولید داخل می‌گردد.
-
در این صورت سود حاصله از واردات بذر نصیب افرادی می‌شود که بخشی از بار تولید داخل را به دوش می‌کشند.
بی‌خبری وزارت جهادکشاورزی از تولیدکنندگان بذر
البته در صورتی است که وزارتخانه به عنوان مسئول و متولی بذرهای کشاورزی، بازدیدهای منظم از مزارع تولید بذر داشته و با نگاه کارشناسی، عملکرد آنها را زیر نظر داشته و حمایت لازم را از واحدهای تولید بذر انجام دهد.
مسلما این امر(حداقل در بحث تولید بذرهای OP) می‌تواند منجر به افزایش کیفیت، رقابت با بذرهای خارجی، خوداتکایی و کاهش نیاز به خارج، ایجاد اشتغال و کارآفرینی گردد.
مهم‌تر اینکه شرکت‌ها و مزارع تولید بذر(نه شرکت‌های بسته‌بندی کننده) می‌توانند در مقابل پیش شرط واردات بذر در ازاء تولید داخلی از واسطه‌گری به تولید روی آورند.
علاوه بر این، سودآوری افرادی که بذر داخلی را به کشورهای همسایه(ترکیه) برده و با بسته‌بندی شیک و الصاق لوگو و برند شرکت‌های معتبر، مجددا آنها را به صورت قاچاق در کشور به چندین برابر عرضه می‌کنند، گم شده و آنها نیز به نوعی وارد عرصه واردات در ازاء تولید می‌شوند.
ماهنامه دام و کشت و صنعت- شماره ۲۷۳-فروردین ۱۴۰۲
