کاهش مصرف آب با سوپرجاذب‌های دوستدار طبیعت

محققان کشور با استفاده از مواد زیست‌سازگار موفق به ساخت گرانول‌های سفالی به عنوان سوپرجاذب شدند که می‌تواند جایگزین مناسبی برای سیستم‌های تهویه هوا در مرغداری‌ها و گلخانه‌ها شود، ضمن آنکه استفاده از آن در بخش کشاورزی موجب کاهش ۵۰ درصدی مصرف آب خواهد شد.

اخبار سبز کشاورزی ؛ مرتضی چابکی، مجری طرح، با اشاره به هدر رفت روزانه میلیون‌ها متر مکعب گاز در میادین نفت و گار کشور، گفت: به دلیل نبود روش‌های بهینه بهره‌برداری، اکثر این انرژی عظیم خدادادی نه تنها از بین می‌رود، بلکه مشکلات زیاد زیست محیطی را نیز به ارمغان می‌آورد، ضمن آنکه در کشور حدود ۱۷/۴ میلیارد مترمکعب گازی از طریق "فلر"ها (مشعل‌های میادین نفت و گاز کشور) سوزانده می‌شود و از این لحاظ ایران رتبه سوم جهانی را کسب کرده است.

وی با بیان اینکه ایران انتشار گازهای گلخانه‌ای را از سال ۲۰۱۵ تاکنون به میزان ۱۸ درصد افزایش داده است، اظهار کرد: در این میان تنها موردی که کمتر به آن پرداخته شده، مالیات کربن است که جوامع بین‌المللی به‌زودی دردسرهای بزرگی را به کشور تحمیل خواهند کرد.

بیشتر بخوانید: کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی الزامات خاصی دارد

به گفته این محقق، سایر کشورها از گاز فلر، برای تولید سوخت و برق و خوراک استفاده بهینه می‌کنند.
چابکی با بیان اینکه در حال حاضر مبنای پالایشگاه‌های مدرن دنیا استفاده حداکثری بدون فلر و فلرینگ است، خاطر نشان کرد: این در حالی است که معمولاً سوختن این مشعل‌ها و گاز همراه در ایران به عنوان نمادی از دایر بودن و روشنی فلرها یعنی پالایشگاه در حال کار و بهره‌برداری و رونق فعالیت آن به شمار می‌رفت.

وی از ارائه طرحی در این زمینه خبر داد و درباره آن توضیح داد: در این طرح موفق به تولید سوپر جاذب‌هایی بر پایه مواد اولیه زیست سازگار شدیم. این جاذب‌ها، محصولاتی هستند که به کشور وارد می‌شوند و ما این محصول را با هدف صرفه‌جویی مصرف آب و ذخیره آب در زیر زمین برای کاربردهای کشاورزی به تولید رساندیم.

مجری طرح خاک رس و ترکیبی از ۱۲ نوع گیاه شامل گیاهانی چون "خار شتر"، "تخم شربتی"، "خاک شیر" و "کاه" و همچنین یکسری موادی که موجب تخلخل می‌شوند را از مواد تشکیل‌دهنده این سوپر جاذب نام برد و یادآور شد: این مواد با گل خام ترکیب می‌شوند و به مدت ۲۱ روز در زیر پلاستیک، استراحت داده می‌شوند تا آماده کاربرد شوند. گِل نهایی، به منظور تولید گرانول، وارد دستگاهی می‌شود.

چابکی خاطر نشان کرد: وقتی ریشه گیاهان در ‌کنار این سوپر جاذب قرار گیرد، آب گیاه تامین خواهد شد، به گونه‌ای که به مدت ۶۰ روز نیاز به آبیاری اراضی کشاورزی نیست. این امر به معنای صرفه‌جویی ۵۰ درصدی در مصرف آب کشاورزی است.

وی اضافه کرد: زمانی که آب روی این پد سفالی به چرخش می‌آید، از سفال، املاح به آب اضافه شده و این املاح به گیاه می‌رسد؛ از این رو کاربرد این محصول در مزارع موجب کاهش مصرف کود شیمیایی خواهد شد.

بیشتر بخوانید: مصرف آب در بخش کشاورزی باید ۵۰ درصد کاهش یابد

این محقق با بیان اینکه بیش از دو سوم آب مصرفی کشور در بخش کشاورزی ،به مصرف می‎‌رسد، یادآور شد: با توجه به رخداد پدیده فرونشست در کشور، استفاده از این روش می‌تواند به عنوان راهکاری کم‌هزینه برای علاج‌بخشی این پدیده باشد.

وی یکی از مزیت‌های این محصول را عاری از میکروب و آفت دانست و گفت: از آنجایی که این محصول در دمای ۸۰۰ تا ۱۱۰۰ درجه پخت می‌شود، عاری از انگل و میکروب است.

چابکی، کاهش دوره آبیاری را از دیگر مزایای این جاذب‌ها عنوان کرد و در این باره توضیح داد: با استفاده از این جاذب‌ها، دوره آبیاری همه انواع محصولات ریشه‌دار، ۳ به یک شده است؛ یعنی اگر در گذشته هر درخت زرشک هر ۱۰ روز (هر ماه، ۳ بار) آبیاری می‌شد، با استفاده از این سوپر جاذب هر دو ماه یک بار آبیاری می‌شود.

وی، کاربرد دیگر این مصول را در گلخانه‌ها و مرغداری‌ها ذکر کرد و گفت: پد سفالی تولید شده می‌تواند جایگزین پد سلولزی مورد استفاده در گلخانه‌ها و مرغداری‌ها و هر جایی که هوای خنک لازم است، شود؛ چرا که سیستم‌های تهویه هوا در گلخانه‌ها قیمت بالا دارند و سالانه بیش از ۳۵۰ میلیون دلار ارز از کشور برای خرید این محصول، خارج می‌شود.

چابکی ادامه داد: این در حالی است که پد سفالی تولید شده در این پروژه هر چه آب شورتر و املاح بیشتری داشته باشد، عملکرد و سرمایش پیوسته آن بهتر خواهد شد، ضمن آنکه هوای تولیدشده در آن همراه با عطر سفال نم خورده است.

وی با اشاره به پتانسیل‌های موجود در کشور برای توسعه این محصول، خاطر نشان کرد: بعداز کمیاب شدن سوخت مازوت و سهمیه‌بندی گازوئیل، اکثر کوره‌های آجرپزی تعطیل شدند و این کوره‌ها می‌توانند بستر خوبی برای تولید گرانول سفالی و پد سفالی باشند.