اقتصاد رسانه: کلید طلایی ماندگاری و درآمد پایدار در دنیای دیجیتال
آیا رسانه‌ی شما بر پایه‌ی هیجان بنا شده یا استراتژی اقتصادی پایدار دارد؟ کشف کنید چرا اقتصاد رسانه، راز ماندگاری و درآمد پایدار است
در دنیای پرهیاهوی امروز، رسانه‌هایی که تنها با اتکا به هیجان لحظه‌ای یا سرمایه‌های ناپایدار ساخته می‌شوند، شاید بتوانند توجه‌ها را در کوتاه‌مدت جلب کنند، اما افسوس که هرگز به قله‌ی «ماندگاری» و «درآمد پایدار» نخواهند رسید. این دقیقاً همان نقطه‌ای است که «اقتصاد رسانه» خودی نشان می‌دهد و نقشه راه رسیدن به موفقیت بلندمدت را ترسیم می‌کند.
اخبار سبز کشاورزی؛ احمد تقوی پویا، رئیس شورای مرکزی جامعه تشکل‌های تخصصی رسانه‌های تصویری ایران، با اشاره به این چالش اساسی، تأکید می‌کند که هدف این تشکل، حرکت به سمت «علمی و حرفه‌ای‌سازی» نهاد رسانه در کشور است.
او معتقد است سال‌هاست که سرمایه‌گذاری در رسانه‌های تصویری ما بیشتر شبیه یک قمار سنتی بوده است: پول‌ها هزینه شده، آثار تولید گشته، اما بدون هیچ چشم‌انداز اقتصادی شفاف. نتیجه؟ نه بازگشت سرمایه، نه ساخت برند معتبر، و گاهی حتی آسیب به اعتبار سرمایه‌گذار!
وقتی رسانه، یک صنعت پول‌ساز است!
اما در دنیای حرفه‌ای امروز، رسانه دیگر یک فعالیت تفننی نیست، بلکه یک «صنعت» تمام‌عیار است. جالب است بدانید که کشورهای پیشرو چگونه این صنعت را مدیریت می‌کنند:
- مدل «Deficit Financing» در آمریکا: در این مدل، هزینه‌های تولید بین شبکه و تهیه‌کننده تقسیم می‌شود و سود واقعی در بازارهای آتی و موفقیت‌های محتوا رقم می‌خورد.
- مشوق‌های مالیاتی در اروپا: ابزارهایی مانند «Tax Shelter» (پناهگاه مالیاتی) یا معافیت‌های مالیاتی، انگیزه لازم را برای جذب سرمایه‌گذار فراهم می‌کنند.
- شاخص‌های کلان اقتصادی: معیارهایی چون «GDP» (تولید ناخالص داخلی) و «Soft Power» (قدرت نرم)، نقش حیاتی رسانه را در اقتصاد و جایگاه فرهنگی یک کشور نمایان می‌سازند.
تجربه جهانی یک پیام قاطع دارد: «بدون اقتصاد پایدار، هیچ رسانه‌ای شکوفا نمی‌شود.»
چگونه رسانه‌ها به موتور محرک اقتصاد ملی تبدیل می‌شوند؟
تقوی پویا دو سنجه‌ی کلیدی برای ارزیابی اقتصاد رسانه در سطح جهانی را برمی‌شمارد:
- سهم رسانه در تولید ناخالص ملی: میزان نقش رسانه در اشتغال‌زایی و صادرات فرهنگی چقدر است؟
- قدرت نرم ملی: رسانه تا چه حد در تأثیرگذاری فرهنگی و سیاسی بر مخاطبان جهانی موفق است؟
پاسخ به این پرسش‌ها، در گرو طراحی یک «نظام جامع ارزش‌گذاری» در کل زنجیره‌ی رسانه – از تولید و توزیع گرفته تا فناوری، تبلیغات و رفتار کاربر – است.
اهداف جامعه تشکل‌های تخصصی رسانه‌های تصویری ایران:
این تشکل با اهداف روشنی پا به میدان گذاشته است:
- تبدیل سرمایه‌گذاری: تغییر رویکرد از سرمایه‌گذاری سنتی و کوتاه‌مدت به سرمایه‌گذاری علمی، شفاف و پایدار.
- مدل‌های بومی: طراحی مدل‌های اقتصادی متناسب با فرهنگ و نیازهای ایران، بر اساس الگوهای موفق جهانی.
- جذب اعتماد: ایجاد اطمینان برای سرمایه‌گذاران از طریق سازوکارهای شفاف بازگشت سرمایه.
- صنعتی‌سازی رسانه: دگرگونی رسانه از یک فعالیت صرفاً هزینه‌محور به صنعتی استراتژیک و ارزش‌آفرین.
این تشکل، اهالی رسانه را به همکاری و همگرایی دعوت می‌کند تا با اتحاد حول منافع مشترک و تعامل با حاکمیت، مطالبات خود را پیگیری کرده و در تصمیم‌سازی‌ها نقش مؤثری ایفا کنند.
مسیر صنعتی‌سازی رسانه: اشتغال، برندسازی و قدرت نرم
جامعه تشکل‌های تخصصی رسانه‌های تصویری ایران آمده است تا سرمایه‌گذاری در رسانه را «علمی، شفاف و حرفه‌ای» سازد. هدف این است که محتوا نه یک هزینه، بلکه یک «سرمایه بازگشت‌پذیر» باشد و رسانه‌ی ایران از یک فعالیت پراکنده، به صنعتی راهبردی و ارزش‌آفرین تبدیل شود.
این آغاز مسیری است که اگر درست پیموده شود، نه تنها اشتغال‌زایی خواهد کرد، بلکه «برند ملی» ایران را تقویت نموده و «قدرت نرم» کشور را در جهان افزایش خواهد داد.
جذب سرمایه، الگوی ترکیه و مقابله با کپی‌رایت
نماینده رسته توزیع و پخش، بر لزوم حرفه‌ای‌سازی کامل رسانه تأکید دارد؛ از همان ابتدا، اسپانسر باید به عنوان سرمایه‌گذار شناخته شود.
در همین راستا، نگاهی به موفقیت ترکیه در فروش خارجی محصولات رسانه‌ای (حدود ۵۰۰ میلیون دلار در سال گذشته به کشورهایی چون فرانسه و استرالیا) نشان می‌دهد که ما نیز با درک درست موضوع و برنامه‌ریزی دقیق، می‌توانیم ساختارهای مشابهی را برای کشور فراهم کنیم.
همچنین، مقابله با سواستفاده‌ها و جلوگیری از پخش غیرقانونی فیلم‌ها از شبکه‌های فارسی‌زبان، امری ضروری است. پایبندی به قوانین کپی‌رایت، چه در داخل و چه در عرصه بین‌المللی (با استفاده از دفاتر موجود در امارات و انگلیس)، می‌تواند جلوی بسیاری از سرقت‌های ادبی و هنری را بگیرد و فرصت‌طلبان داخلی را نیز از سوءاستفاده باز دارد.
