فکرسازمان مرکزی تعاون روستایی برای خرمای خوزستان
برداشت خرمای آغاز شده ولی فقط از یک نوع خرما بیش از ده هزار تن در انبارها هست.
اخبار سبز کشاورزی؛ برداشت خرمای ایران در حالی آغاز شده که فقط از یک نوع خرما بیش از ده هزار تن هنوز در انبارها مانده است. ایران با تولید سالانه قریب به یک میلیون و 200 هزار تن خرما جزو 3 کشور نخست تولیدکننده خرما در دنیا قرار دارد و از طرفی بین محصولات باغی ایران، خرما رتبه دوم را به خود اختصاص داده است.
این محصول با ارزش، پتانسیلهای بالایی نیز در فرآوری، صنعت، اشتغال، صادرات و ارزآوری برای کشورمان دارد که اهمیت آن را بسیار بالاتر می‌برد.
نجات خرماکاران و هویت صادرات
در حال حاضر 15 استان کشور در باغداری خرما فعال است اما پنج استان خوزستان، کرمان، سیستان و بلوچستان، بوشهر و هرمزگان پایگاه‌های عمده تولید خرما محسوب می‌شود. خوزستان به‌عنوان خاستگاه اصلی خرما در جهان شناخته می‌شود و یکی از قطب‌های مهم تولید خرمای ایران است که با صدور سالانه 80 هزار تن خرما از نظر صادرات مقام نخست را در بین استان‌های تولیدکننده خرما دارد.
در چند سال اخیر وجود مشکلاتی مانند پاندمی بیماری کرونا و نیز تحریم‌ها و متاسفانه خودتحریمی داخلی (سوءمدیریت و …) و کم‌توجهی به صنایع‌تبدیلی، بازاریابی و بازارسازی، گلوی صادرات خرمای خوزستان را فشرده و کار را بسیار سخت کرده؛ به‌طوری که در آستانه ورود خرمای امسال به بازار، هنوز بخشی از خرمای «استعمران» که تولید عمده خرمای این استان را تشکیل می‌دهد، روی دست صادرکنندگان مانده که باید برای آن چاره‌ای اندیشیده شود.
ضرورت سیاست‌های حمایتی و اقدامات اضطراری ویژه برای بازار خرما
مهندس موسوی مدیر باتجربه و مبتکر سازمان مرکزی که برای بار دوم مدیریت خود را در این سازمان آغاز کرده و تجارب خود را برای ارتقاء جایگاه سازمان در این شرایط سخت، به کار گرفته به‌عنوان یکی از بازوهای پرتوان وزارت جهادکشاورزی همراه با دیگر همکاران تلاشگر و دلسوز وارد عرصه شده تا باری از دوش تولیدکنندگان خرما بردارند، اقتصاد و تجاری‌سازی آن را عملیاتی و به همین منظور پس از ارزیابی میدانی و کارشناسی، در پیشنهادی به معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت جهادکشاورزی ضمن اعلام آمادگی برای ورود به حل این مسئله و ارائه تحلیلی از وضعیت موجود، راهکارهای ارزشمندی برای رفع این مشکل ارائه دهند.
ارائه راهکارها
به گزارش «دام و کشت و صنعت» از نظر سازمان مرکزی تعاونی روستایی مشکلات خرمای استعمران استان خوزستان از آنجا ناشی می‌شود که حدود 10 هزار تن خرمای تولیدی سال گذشته در کارگاه‌ها، کارخانجات فرآوری، مجموعه‌های نگهداری دلالان و انبارهای خانگی نخلداران باقی مانده و تولید مازاد بر مصرف سال جاری این خرمای صنعتی نیز حدود 100هزار تن پیش‌بینی می‌گردد.
بنابر روال سال‌های گذشته می‌باید توسط کارگاه‌ها و کارخانجات فرآوری، خرما برای مصرف داخل و صادرات، از تولیدکنندگان خریداری گردد، بنابراین به‌منظور پیشگیری از وقوع هرگونه چالش، رکود بازار و به‌منظور حمایت از تولیدکنندگان، باید سیاست‌های حمایتی و اضطراری و ویژه در این خصوص اعمال گردد. در این راستا سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور پس از آسیب‌شناسی، راهکارهایی نیز برای رفع این مشکل پیشنهاد داده که از قرار زیر است:
مدیریت ابتکاری فروش 10 هزار تن خرمای سال قبل
برای حل مشکل خرمای باقیمانده از سال قبل دو راهکار ارائه شده است؛ یکی اعطای مجوز تشویقی سه ماهه برای واردات برخی محصولات خشکباری(مانند بادام‌هندی و …) به‌ازای صادرات این خرما و تهاتر ارزی همزمان کالای صادراتی و وارداتی در سامانه نیما و دیگری اعطای تسهیلات بانکی ترجیحی با نرخ سود 4درصد و معادل با 70درصد ارزش کالای موجود در هر یک از انبارها و کارگاه‌دارانی که دارای خرمای سال قبل هستند، تا از این راه بدهی این انبارها و کارگاه‌ها به تولیدکنندگان خرما و نخلداران تسویه گردد.
مسایل بعد از برداشت خرمای جدید
پرداخت مستقیم مابه‌التفاوت تسهیلات ترجیحی 4 درصدی علاوه‌بر خرید تضمینی با توجه به این‌که خرمای تولیدی سال جاری از 15 شهریور وارد بازار می‌شود در این فرصت اندک، چند راهکار حمایتی برای آن وجود دارد:
• نظر به ضرورت سرعت بخشیدن به خرید خرمای استعمران سال جاری از نخلداران، پرداخت تسهیلات بانکی ترجیحی با سود 4درصد به کارگاه‌داران، صنایع فرآوری خرما، صادرکنندگان و تجار با نظارت وزارت جهادکشاورزی و سازمان مرکزی تعاون روستایی مفید فایده خواهد بود.
• شایسته است با نظارت جهادکشاورزی و سازمان مرکزی تعاون روستایی پرداخت مستقیم تفاوت قیمت خرید خرما(توسط تجار، کارگاه‌داران و صادرکنندگان) و قیمت تضمینی به نخلداران تحت عنوان یارانه تولید صورت گیرد.
• خرید خرما بر پایه قیمت‌های تضمینی یا حمایتی مصوب و ابلاغی شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی توسط سازمان مرکزی تعاون روستایی برای خرید 20 هزار تن خرما.
پیش‌بینی بودجه لازم
در هر یک از روش‌ها و پیشنهادها چگونگی اجرا و میزان بودجه لازم باید پیش‌بینی شده باشد، چنانکه برای اجرایی شدن و بنابر برآوردهای سازمان مرکزی تعاون روستایی، این پیشنهادها برای حمایت از تولیدکنندگان خرمای تمامی 7 استان دیگر نیز قابل تعمیم و عملیاتی شدن باشد.
