ال نینو، پدیده ای دامنگیر با ابعادی تاثیرگذار بر جامعه کشاورزی
به گزارش ناسا در حال حاضر موج گرما بخش‌هایی از آسیا را در سال جاری فراگرفته است و ال نینو در حال ظهور آماده است تا به گرما بیفزاید.
اخبار سبز کشاورزی؛ حسین شیرزاد ، تحلیل گر و دکترای توسعه کشاورزی | ال نینو هر زمان که اتفاق بیفتد به طور قابل توجهی بر بخش کشاورزی و غذای جهان تأثیر می‌گذارد، به همین دلیل است که هشدارها درباره ورود احتمالی این پدیده در سال 2023 از مدت‌ها پیش به صدا درآمده است.
آخرین گزارش هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوایی (IPCC) تأثیر عظیم تغییرات آب و هوایی بر سیستم‌های غذایی را برجسته کرده و هشدار می‌دهد که بدون اقدام فوری، میلیون‌ها نفر دیگر در معرض خطر گرسنگی قرار خواهند گرفت.
بازگشت احتمالی ال نینو در نیمه دوم سال 2023
ازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در آخرین گزارش خود که در 26 آوریل 2023 منتشر شد، هشدار داد که انتظار می‌رود پدیده آب و هوایی ال نینو با شدت بالا بازگردد. در این گزارش آمده است: سومین رویداد متوالی لانینیا در سال 2022 و اوایل سال 2023، یک اتفاق نادر است که از سال 1950 تنها دو بار اتفاق افتاده است.
بازگشت احتمالی ال نینو در نیمه دوم سال 2023 می‌تواند منجر به شرایط آب و هوایی خشک در مناطق مهم کشاورزی آمریکای مرکزی، آفریقای جنوبی و آسیای دور شود، در حالی که بارندگی بیش از حد و سیل احتمالی در آسیای شرقی نزدیک و شرق آفریقا پیش بینی شده است.
به گفته فائو، بازگشت ال نینو در سال 2023 می تواند عواقب جدی برای کشورهای وابسته به کشاورزی، به ویژه در مناطقی از جهان که در حال حاضر با گرسنگی و فقر دست و پنجه نرم می کنند، داشته باشد. با تاثیر تغییرات آب و هوایی شدید بر تولید مواد غذایی، ممکن است اختلالات بیشتری در تامین مواد غذایی و افزایش قابل توجه قیمت ها ایجاد شود.
بیشتر بخوانید: ال‌نینو منجی خشکسالی در ایران میشود؟
وخامت بیشتر امنیت غذایی و افزایش خطر قحطی
در گزارش فائو آمده است: پیش‌بینی میشود که در سال 2022، تعداد افرادی که با ناامنی غذایی حاد مواجه بودند به 222 میلیون نفر در 53 کشور یا منطقه برسد که بالاترین سطح ثبت شده بر اساس آخرین گزارش کانون‌های گرسنگی است. یکی از مناطقی که بیشتر تحت تأثیر قرار می گیرد آفریقا است، جایی که بسیاری از کشورها در حال حاضر به دلیل درگیری، تغییرات آب و هوا و سایر چالش ها با ناامنی غذایی مواجه هستند.
ظهور ال نینو می تواند این وضعیت را تشدید کند و منجر به وخامت بیشتر امنیت غذایی و افزایش خطر قحطی شود. فائو از دولتها، آژانس‌های امدادی و بخش خصوصی می‌خواهد تا برای بازگشت ال نینو آماده شوند و گام‌هایی برای کاهش تأثیر بالقوه بر عرضه مواد غذایی بردارند. این امر شامل سرمایه گذاری در محصولات مقاوم در برابر خشکسالی، بهبود سیستم های مدیریت آب و تقویت سیستم های هشدار اولیه برای رویدادهای شدید آب و هوایی است.
تا کنون 129 کشور به این درخواست فائو پاسخ مناسب داده اند و برنامه های تعدیل ریسک ال نینو 2023 را دنبال می نمایند. هنوز مشخص نیست که ال نینوی پیش روی چقدر شدید خواهد بود یا کدام مناطق جهان بیشتر تحت تأثیر قرار خواهند گرفت.
با این حال، فائو بر این باور است که آمادگی کشورها برای اطمینان از اینکه جوامع آسیب پذیر برای تأثیر بالقوه بر منابع غذایی خود آماده هستندیا خیر؟ بسیار مهم است. سازمان ملل متحد (UN) و سازمان جهانی هواشناسی (WMO) در 8 ژوئن 2023 گزارش دادند: شرایط و شواهد بازگشت ال نینو وجود دارد و انتظار می رود به تدریج در نیمکره شمالی طی زمستان 2023-24 تقویت شود، لذا آمادگی کشورها ضرورت دارد.
مکانیزم ال نینو چگونه است و به چه شیوه ای کار می کند؟
ماهیگیران سواحل شیلی، اکوادور و پرو در قرن نوزدهم اصطلاح ال نینو را برای توصیف جریان آب گرمی که به طور منظم در امتداد ساحل غربی آمریکای جنوبی در حوالی کریسمس ایجاد می شد، ابداع کردند (ال نینو به معنای پسر، اشاره ای به فرزند مسیح) دارد. بعدها معلوم شد که آب گرم بخشی از یک سیستم پیچیده بسیار بزرگتر است که دریاها و جریانات سماوی را در سراسر جهان به هم متصل می کند.
دانشمندان اکنون می‌دانند که اقیانوس آرام تقریباً هر دو تا هفت سال یک بار بین فازهای گرم، خنثی و سرد چرخش می کند و تغییراتی را در اقیانوس و جو ایجاد می‌کند. اقیانوس‌های زمین نیز به عنوان یک باتری حرارتی غول پیکر عمل می‌کنند و آنها بیش از 90 درصد گرمایشی را که انسان ها از سوزاندن سوخت های فسیلی ایجاد کرده‌اند را جذب کرده‌اند.
اقیانوس آرام به سرعت در حال گرم شدن است
حال حداقل به نظر می‌رسد که اقیانوس آرام به سرعت در حال گرم شدن است. ال نینو معمولاً در تابستان افزایش می‌یابد و قوی‌ترین اثرات خود را در زمستان در نیمکره شمالی نشان می‌دهد. در حال حاضر، پیش‌بینی‌هایی که بر روی شناورهای اقیانوس، حسگرها، اندازه‌گیری‌های ماهواره‌ای و مدل‌های رایانه‌ای انجام میشود، نشان می‌دهد که با گرم شدن پیوسته شرق اقیانوس آرام درست زیر سطح آن، یک جریان شناور قوی در حال تولید است.
الگوهای بارندگی در جریان رویدادهای ال نینو برعکس لانینا است. به عنوان مثال، در شرق آفریقا و کشورهای آسیای خاور نزدیک تمایل به شرایط مرطوب تر وجود دارد. برعکس، شرایط خشک تر به طور کلی در غرب آفریقا، جنوب آفریقا، هند، جنوب شرق آسیا، استرالیا، مناطق شمالی آمریکای جنوبی و آمریکای مرکزی مشاهده می شود. ال نینو فاز گرم چرخه دمای اقیانوس آرام است و ال نینو امسال یک موج بزرگ است و امواج شوک را به الگوهای آب و هوا در سراسر جهان می‌فرستد.
احتمالاً رکوردهای گرمایی جدیدی را ثبت می‌کند. بارندگی را در آمریکای جنوبی انرژی می بخشد، به خشکسالی در آفریقا دامن می زند و اقتصاد جهانی را مختل می کند. حتی ممکن است تا کنون به تقویت موج گرمای اولیه فصل در آسیا کمک کرده باشد.
انتظار می‌رود ال نینو در ماه‌های آینده ایجاد شود
پتری تالاس، دبیر کل سازمان جهانی هواشناسی در بیانیه‌ای در خرداد ماه گفت: «انتظار می‌رود ال نینو در ماه‌های آینده ایجاد شود و این امر با تغییرات آب و هوایی ناشی از تخریب انسانی ترکیب میشود و دمای جهانی را به قلمروی ناشناخته سوق می‌دهد. این امر پیامدهای گسترده ای برای سلامت، امنیت غذایی، مدیریت آب و محیط زیست خواهد داشت.
چه چیزی باعث ال نینو میشود؟
ال نینو یک الگوی آب و هوایی طبیعی است که از آب های غیرمعمول گرم در شرق اقیانوس آرام ناشی می شود. هنگامی که بادهای تجاری که از شرق به غرب در امتداد اقیانوس آرام استوایی می وزند با تغییر فشار هوا، کند یا معکوس می شوند، شکل می گیرد، اگرچه دانشمندان کاملاً مطمئن نیستند که چه چیزی این چرخه را آغاز می کند.
اما از آنجایی که بادهای تجاری بر آب‌های سطحی گرم شده توسط خورشید تأثیر می‌گذارند، تضعیف آن باعث میشود این آب‌های گرم غرب اقیانوس آرام به سمت حوضه‌های سردتر مرکزی و شرقی اقیانوس آرام بازگردند.
در طول ال نینو 2015-2016 - قوی ترین رویداد از این دست در تاریخ - ذخایر ماهی آنچوی در سواحل پرو در میان این هجوم آب گرم سقوط کرد و نزدیک به یک سوم مرجان های دیواره مرجانی بزرگ استرالیا مردند. در آب‌های خیلی گرم، مرجان‌ها جلبک‌های زنده را بیرون می‌کنند و باعث کلسیفیه شدن و سفید شدن آنها می‌شوند. این تجمع آب گرم در شرق اقیانوس آرام نیز گرمای بالایی را از طریق همرفت به جو منتقل می کند و باعث ایجاد رعد و برق می شود.
بیشتر بخوانید: ادغام عمودی و مرغداری قراردادی در توسعه صنعت طیور
تفاوت بین ال نینو و لا نینا چیست؟
ال نینو و لا نینا اشکال رویدادهای متضاد آب و هوایی هستند که به تغییرات دمایی اقیانوس آرام استوایی (بخشی از اقیانوس در نزدیکی خط استوا که از سواحل آمریکای جنوبی تا جزایر اندونزی امتداد دارد) اشاره دارد. ال نینو زمانی رخ می دهد که آب بیش از حد معمول گرم شود، در حالی که لانینو زمانی رخ می دهد که آب بیش از حد معمول سرد شود.
این تغییرات دما منجر به تغییرات آب و هوایی قابل توجهی در مناطق مختلف جهان می شود. در نهایت، پدیده ال نینو ممکن است باعث اختلال در زنجیره تامین جهانی محصولات کشاورزی شود. این رویداد می تواند باعث از بین رفتن محصول، تاخیر در حمل و نقل و تاثیر بر چرخه برداشت چندین محصول شود. کشاورزان و خریداران باید اطمینان حاصل کنند که زنجیره تامین آنها انعطاف پذیر است و شرکای مناسبی برای تسهیل تجارت و سرمایه برای حفظ فعالیت های خود دارند.
ال نینو چگونه بر آب و هوای جهان تأثیر می گذارد؟
تغییرات در فعالیت طوفان ها بر جریان هوای سریع تأثیر می گذارد و آب و هوا را در سراسر جهان به حرکت در می آورد - که جریان جت نیمه گرمسیری نامیده می شود - مسیر خود را به سمت جنوب می راند و آن را به سمت جریانی صاف تر هدایت می کند که آب و هوای مشابهی را در عرض های جغرافیایی مشابه ارائه می دهد.
در طول ال نینو، جنوب ایالات متحده آب و هوای خنک‌تر و مرطوب‌تری را تجربه می‌کند، در حالی که بخش‌هایی از غرب ایالات متحده و کانادا گرمتر و خشک‌تر هستند. فعالیت طوفان به دلیل شکست طوفان ها در اقیانوس اطلس به دلیل تغییرات باد شکل نمی گیرد و ایالات متحده را در امان می گذارد. اما طوفان‌های استوایی در اقیانوس آرام، با طوفان‌هایی که اغلب به سمت جزایر آسیب‌پذیر می‌چرخند، تقویت می‌شوند.
بیشتر بخوانید: تجربه چین در احداث و نوزایی شهرهای مولد ساحلی دریا پایه
برخی از بخش‌های آمریکای مرکزی و جنوبی بارندگی شدیدی را تجربه می‌کنند، اگرچه جنگل‌های آمازون معمولاً از شرایط خشک‌تر رنج می‌برندو استرالیا گرمای شدید، خشکسالی و آتش سوزی های جنگلی را تحمل می کند. ال نینو می تواند برای شاخ آفریقا که اخیراً در پنج فصل بارانی متوالی شکست خورده است ، مهلت دهد .
ال نینو بر خلاف لانینا سه گانه که منطقه را خشک کرد، باران بیشتری را به شاخ آفریقا می آورد. از نظر تاریخی، ال نینو و لا نینا هر دو به طور متوسط هر دو تا هفت سال اتفاق می‌افتند و ال نینو 9 تا 12 ماه طول می‌کشد. لا نینا، زمانی که آب‌ها در اقیانوس آرام شرقی سردتر می‌شوند، می‌تواند یک تا سه سال دوام بیاورد.
ال نینو چگونه می تواند بر کشاورزی تأثیر بگذارد؟
ال نینو بطور ماهوی یک پدیده اقلیمی است که می تواند شرایط آب و هوایی و دسترسی به آب را برای محصولات کشاورزی به ویژه در نواحی ساحلی کشورهای اقیانوس آرام تغییر دهد. در طول یک رویداد ال نینو، مناطق ساحلی می توانند خشکسالی های طولانی مدت را تجربه کنند که بر رشد و توسعه محصول تأثیر می گذارد و عملکردها را در فصل برداشت کاهش می دهد.
علاوه بر این، بارندگی شدید مرتبط با ال نینو می تواند باعث سیل و رانش زمین، به ویژه در مناطق کوهستانی شود، که می تواند به محصولات زراعی آسیب برساند و خسارات اقتصادی ایجاد کند. توجه به این نکته مهم است که اثرات ال نینو بر کشاورزی، جهانی نیست و ممکن است بسته به موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوایی خاص محلی متفاوت باشد. برخی از مناطق حتی ممکن است افزایش بارندگی را تجربه کنند، که می تواند برای محصولات خاصی به ویژه پس از خشکسالی مفید باشد.
ال نینو و تغییرات قیمت مواد غذایی
ال نینو، یک پدیده آب و هوایی طبیعی که الگوهای آب و هوای جهانی را تغییر می دهد و حالا پس از چهار سال رسما در سال 2023 بازگشته و تهدیدات برای تشدید تورم مواد غذایی را افزایش داده است. هفته گذشته، مرکز پیش بینی آب و هوای اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده (NOAA) گفت که شرایط ال نینو در حال حاضر وجود دارد و انتظار می رود طی شش تا نه ماه آینده به تدریج تقویت شود و دوره جدیدی از تغییرات آب و هوایی شدید را در بسیاری از مناطق جهان به ارمغان بیاورد.
اثرات ال نینو ، باعث اختلال شدید در ماهیگیری، کشاورزی و سایر بخش های اقتصاد می شود و همچنین به عنوان عامل مهم تشدید کننده اثرات تغییرات آب و هوایی سبب مهاجرت های اقلیمی، بحران آوارگان و کسری بودجه دولتها شناخته شده است.
در سال 2016، ال نینو به ثبت گرم ترین سال در تاریخ جهان کمک کرد و دانشمندان نگران هستند که این گرما باعث رکورد جدیدی در افزایش دمای جهانی شود. ارزیابی دارتموث در ایالات متحده پیامدهای دامنه دار مالی ال نینوی گذشته در سال‌های 1982-1983، را برای نیم دهه دیگر در مجموع به 4.1 تریلیون دلار (3.7 تریلیون یورو) نشان می دهد.
پس از فصل ال نینو 1997-1998، خسارت به رشد اقتصاد جهانی 5.7 تریلیون دلار بود. محققان دارتموث دریافتند که رویدادهای ال نینو در سال‌های 1982-1983 و 1997-98 تولید ناخالص داخلی ایالات متحده (GDP) را حدود 3 درصد در بین سال‌های 1988 تا 2003 کاهش داد.
حتی تولید ناخالص داخلی در سال 2003 بیش از 10 درصد کاهش یافت. محققان دارتموث تخمین می‌زنند که اثرات منفی اقتصادی آخرین فصل ال نینو از هم اکنون تا سال 2029 به 3 تریلیون دلار می رسد.
بیشتر بخوانید: ژئوپلیتیک تجارت کشاورزی در اتحادیه اقتصادی اوراسیا
معمولا تأثیر اقتصادی ال نینو از صنعت ماهیگیری شروع می شود، که به دلیل دمای بالاتر اقیانوس ها به شدت آسیب می بیند. سپس به مناطق کشاورزی آفریقا، آمریکای جنوبی و حتی چندین منطقه از آمریکای شمالی ضربه می زند. سپس، اگر برداشت محصول ضعیف باشد و زیرساخت ها در اثر طوفان آسیب ببینند، بخش شیلات و بیمه نیز متضرر خواهد شد. در آمریکا بر اثر ال نینو برداشت محصولات تابستانی مانند ذرت و پنبه ممکن است به دلیل افزایش بارندگی در پاییز به تاخیر بیفتد.
بارندگی های مکرر ممکن است باعث کاهش کشت و عملکرد گندم زمستانه شود.عملکرد گندم در جنوب آلاباما و جورجیا به طور کلی بالاتر از میانگین در طول ال نینو است.
بارندگی‌های مکرر در پایان ماه اوت و اوایل سپتامبر ممکن است باعث افزایش جمعیت مگس هسی در گندم زمستانه شود. محصولات مرتعی زمستانه ممکن است از آب و هوای مرطوب تر بهره‌مند شوند، اما عملیات کاشت و برداشت ممکن است تحت تأثیر بارندگی شدید قرار گیرد.
دویچه بانک، بزرگترین وام دهنده خصوصی آلمان، هفته گذشته در یادداشتی تحقیقاتی اعلام کرد که هشدارهای فزاینده درباره ال نینو به افزایش شدید قیمت قهوه، شکر و کاکائو در هفته های اخیر کمک کرده است. انتظار می‌رود که سایر کالاهای غذایی اساسی پس از تأثیرگذاری بر برداشت محصول تحت تأثیر رویدادهای آب و هوایی شدید قرار گیرند.
در هند، رویداد نینو احتمالا تاثیرات بیشتری دارد
افزایش قیمت‌ها می‌تواند تأثیر منفی به‌ویژه بر بازارهای نوظهور داشته باشد، جایی که معمولاً غذا حداقل یک سوم هزینه‌های مصرف‌کنندگان را تشکیل می‌دهد. همچنین موقعیت جغرافیایی این کشورها آنها را بیشتر در معرض تغییرات آب و هوایی مانند سیل و سونامی قرار می‌دهد.
تحلیلگران دویچه بانک نوشتند که در هند، رویداد نینو احتمالا تاثیرات بیشتری دارد. جایی که کشاورزی سنگ بنای اقتصاد است و بادهای موسمی سالانه برای تولید غذا بسیار مهم است، علائم اولیه هوای گرم و خشک ناشی از ال نینو، تولیدکنندگان مواد غذایی در سراسر آسیای مرکزی را تهدید می کند.
کشاورزان آمریکایی برای کاهش اثرات خشکسالی شدید روی باران های تابستانی شدیدتر ناشی از پدیده آب و هوا حساب باز می کنند. در حالی که کشاورزان آمریکایی می توانند از افزایش بارندگی سود ببرند انتظار می رود تولید غلات پایه در استرالیا، دومین صادرکننده بزرگ غلات در جهان، از خشکی هوا آسیب ببیند، پیش بینی میشود که تولید روغن نخل و برنج احتمالاً در اندونزی، مالزی و تایلند آسیب خواهد دید.
بنابراین ال نینو بر تولید مواد غذایی در سراسر جهان تأثیرات متفاوتی دارد. در سال 2015، زمانی که آخرین رویداد بزرگ ال نینو رخ داد، غرب آمریکا در دوره رشد (ژوئن تا آگوست) بارندگی بالاتر از حد معمول داشت که عملکرد ذرت را افزایش داد، در مقابل، سه سال گذشته، لانینا مناطق وسیعی از کمربند ذرت ایالات متحده، به ویژه در ایالت های غربی، را در معرض شرایط خشکسالی قرار داد، به عملکرد محصول آسیب رساند و تولید را محدود نمود، انتظار می رود کشاورزان ذرت و سویا کار آمریکای جنوبی که از سال‌ها خشکسالی ناشی از لانینا آسیب دیده‌اند، می‌توانند از انتقال به ال نینو که در اواخر بهار و اوایل تابستان بارش‌های بیشتری را در آرژانتین و جنوب برزیل به ارمغان می‌آورد سود ببرند، پیش‌بینی میشود که آرژانتین امسال به دلیل خشکسالی کمترین محصول سویا را در نزدیک به ربع قرن گذشته داشته باشد.
برای آسیای جنوب شرقی، که مکانی مهم برای صادرات جهانی نخل، برنج و شکر است، ال نینو معمولاً منجر به مشکلات مهم مرتبط با آب و هوا می شود. هند و تایلند اغلب با کمبود باران و دمای بالاتر مواجه می شوند که می تواند به تولید شکر آسیب برساند و شرایط خشک تر در اندونزی و مالزی باعث کاهش تولید روغن نخل می شود.
از آنجایی که تولید نخل معمولاً تغییر در شرایط آب و هوایی غالب را 6 تا 9 ماه به تاخیر می اندازد، انتقال به ال نینو می تواند بر عملکرد در سال 2024 و پس از آن تأثیر بگذارد. حتی تولید کاکائو در غرب آفریقا ممکن است تحت ال نینو، که با آب و هوای خشک در منطقه مرتبط است، آسیب ببیند. شواهد نشان می دهد که بارش انباشته در مناطق کشت کاکائو در ساحل عاج و غنا بسیار بالاتر از میانگین است.
با این حال، تغییر شرایط به وضعیت خشک‌تر قبل از محصول اصلی کاکائو، که از اکتبر تا مارس برداشت میشود، می‌تواند به محصولات آسیب برساند. آفریقای جنوبی نیز در طول سال های ال نینو شاهد آب و هوای خشک تر است.
ال نینو آب و هوای خشک‌تری را برای مناطق کشت گندم به ارمغان می‌آورد
تولید ذرت در این کشور که به عنوان سبد نان برای جنوب آفریقا عمل می کند، در سال های 2015 و 2016 در جریان رویداد بزرگ قبلی ال نینو کاهش یافت(عملکرد ذرت معمولا کمتر از میانگین های تاریخی است). تولید غلات در جنوب آفریقا بر روی کشت ذرت متمرکز است، که بنابراین نقش اصلی را در تعیین درآمد کشاورزان، در دسترس بودن کالری داخلی و امنیت غذایی منطقه ایفا می کند.
ال نینو معمولاً آب و هوای خشک‌تری را برای مناطق کشت گندم به‌ویژه در شرق استرالیا به ارمغان می‌آورد. پاکستان هم شرایط سخت تری را در مورد کشت برنج پیش رو دارد. استرس گرمایی را می توان با آبیاری کاهش داد. با این حال، از آنجایی که ال نینو منجر به کاهش بارندگی می شود، مهلت کمی برای مزارع برنج دیم وجود دارد.
تولید برنج، مانند بسیاری از کشاورزی، به شدت به آب و هوای مساعد وابسته است. موج گرمای اخیر از مارس تا می 2023 - زمانی که دما در تایلند، میانمار و لائوس به بالای 45 درجه سانتیگراد و در کامبوج، ویتنام و مالزی به بالای 40 درجه سانتیگراد رسید فصل کاشت برنج را به تاخیر انداخت. انتظار می رود ال نینو هوای گرم و خشک را در اواسط سال 2023 تا اواسط سال 2024 طولانی کند و باعث شود گیاهان استرس گرمایی را تجربه کنند که بر رشد و در نهایت بر عملکرد تأثیر می گذارد.
همانطور که انسان می تواند گرفتگی گرما، کم آبی یا گرمازدگی را تجربه کند، گیاهان نیز اثرات ناتوان کننده ای را تجربه می کنند.
تنش گرمایی باعث از دست دادن آب، تاخیر در رشد، کاهش گرده افشانی، اختلال در رشد گیاهچه یا ریشه، پژمرده شدن یا زرد شدن برگها، کاهش تعداد پنجه (شاخه دانه دار) و مرگ گیاهچه در گیاهان می شود.به طور کلی، دمای بالاتر از 33 درجه سانتیگراد معمولاً منجر به کاهش عملکرد برنج می شود.
با توجه به رکوردشکنی دمای اقیانوس در سال 2023، ال نینو را می توان تا پایان سال «بسیار قوی» در نظر گرفت. در طول این مدت، ال نینو معمولاً در تایلند، میانمار، لائوس و ویتنام شمالی هوای گرمتر و در اندونزی، فیلیپین، ویتنام جنوبی، کامبوج و مالزی هوا گرمتر و خشک‌تر میشود. در ایران تاثرات ال نینو بیشتر با افزایش گرمای هوا در تابستان و کاهش بارندگی ها در فلات مرکزی در زمستان پیش بینی می گردد.
تحقیقات قابل توجهی از پیوندهای علی و همبستگی آماری بین ال نینو، تولیدات کشاورزی و قیمت کالاهای اساسی وجود دارد. شواهد نشان می دهد که پدیده ال نینو تأثیر مثبت کوتاه مدتی بر افزایش قیمت قهوه دارد و منجر به افزایش قیمت در روغن پالم، روغن سویا و سایر روغن های گیاهی می شود.
در طول عرض های جغرافیایی تحت تاثیر ال نینو، عرضه روغن پالم کاهش یافته است و باعث شده است که قیمت آن در یک روند صعودی باشد. از سویی تأثیر نامطلوب پدیده ال نینو بر عملکرد گندم در بخش هایی از چین، ایالات متحده، استرالیا، مکزیک و بخش هایی از اروپا گزارش شده که منجر به افزایش قیمت گندم شده است.
بیشتر بخوانید: تراژدی کشاورزی در سوریه، بن‌بست اکولوژی و اقتصاد
طرفه اینکه قیمت ذرت و سویا نیز تحت تأثیر رویدادهای آب و هوایی شدید قرار می گیرد و با پدیده ال نینو افزایش می یابد. در آرژانتین انتظار می‌رود بارش‌های بالاتر از حد متوسط باعث افزایش بازده و افزایش تولید شود. و می رود آرژانتین 19.5 میلیون تن در سال 2023-2024 (دسامبر تا نوامبر) برداشت کند که نسبت به سال قبل 55.4 درصد افزایش برآورد میشود. ال نینو ملایم می تواند تولید روغن نخل مالزی را تا 10 درصد کاهش دهد، در حالی که ال نینو شدید می تواند آن را تا 20 درصد کاهش دهد.
در اندونزی، آب و هوای خشک‌تر ناشی از پدیده ال نینو ممکن است منجر به آتش‌سوزی جنگلها و تهدیدی برای برداشت محصول شود. بازده روغن پالم مالزی ممکن است به دلیل آب و هوای خشک طولانی مدت 23 درصد کاهش یابد، بین پدیده ال نینو و عملکرد محصول و همچنین قیمت آن رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
در رخداد گذشته ال نینو میانگین جهانی محصول را برای گندم، برنج و ذرت را به ترتیب 1.32، 1.33 و 0.37 درصد کاهش داد، اما برای سویا 1.9 درصد عملکرد افزایش یافت بطور کلی بازارهای مواد غذایی در مورد ناهنجاری های شدید دمایی به شدت تحت تأثیر قرار می گیرند. در حال حاضرخاک در هند و پاکستان در حال خشک شدن است که انتظار می‌رود کاشت محصولات تابستانی را با مشکل مواجه کند، شروع مورد انتظار ال نینو خطری برای تولید ذرت در جنوب آفریقا در سال‌های 2023-2024 ایجاد می‌کند
ال نینو با شرایط آب و هوایی خشک تر از حد معمول در سراسر جنوب آفریقا و کاهش تولید کشاورزی همراه است. معمولاً چرخه آب و هوا منجر به مرطوب تر و خنک ترشدن اقلیم در جنوب شرقی ایالات متحده می شود، در حالی که مناطقی مانند دشت های مرکزی می توانند خشک تر و احتمالاً گرمتر باشند .
حال، وقتی رویدادهای طبیعی مانند ال نینو به آب و هوای گرمتر اضافه شود، عواقبی منفی در سیستم تولید خواهد گذاشت و در نهایت ال نینو؛ خشکسالی طولانی در دشت های مرکزی و جنوبی را تشدید نموده، نتایج از نظر اقتصادی ویرانگر خواهد بود. کاهش تولید غلات و دانه های روغنی در آسیا به دلیل ال نینو احتمالاً نگرانی های تورم مواد غذایی را برای برخی از آسیب پذیرترین مصرف کنندگان جهان افزایش می دهد و امیدها برای کاهش بیشتر قیمت ها در ماه های اخیر را از بین می برد.
حتی اگر الگوی آب و هوایی منجر به افزایش تولید محصول در قاره آمریکا شود، تأثیر آن در آسیا می تواند در بازارهای جهانی مواد غذایی بازتاب پیدا کند. شروع باران‌های موسمی در جنوب آسیا احتمالاً در سال جاری کمی به تعویق می‌افتد و ال نینو می‌تواند تولید برنج و دانه‌های روغنی را تحت تأثیر قرار دهد. در اروپا، جایی که ال نینو به طور معمول با الگوهای آب و هوایی مشخصی مرتبط نیست، محصولات عمده پس از باران فراوان بهاری به استثنای خشکسالی اسپانیای در وضعیت خوبی قرار دارند، به نظر ناسا؛ رویدادهای اقلیمی ال نینو بین سال های 1990 تا 2023 بیش از30 بار رخ داده است که آخرین مورد آن در سال های 2018-2019 رخ داده است. رویداد 2014-2016 یکی از قوی ترین رویدادهای ثبت شده است.
یکی از کشورهایی که در سال‌های 2014-2016 بیشترین آسیب را دید، پرو بود که دچار خشکسالی طولانی مدت و افزایش متوسط دما شد که به محصولات در مناطق ساحلی آسیب رساند.اکوادور و بولیوی نیز خشکسالی شدید به ویژه در نواحی ساحلی را تجربه کردند، در حالی که باران شدید باعث جاری شدن سیل در سایر نقاط کشور شد. در اکوادور، تولید کلی میوه و سبزیجات کاهش یافت، در حالی که در بولیوی، تولید سویا، ذرت و برنج به شدت تحت تاثیر قرار گرفت.
افزایش تورم مواد غذایی و انرژی
ال نینو همچنین می تواند تأثیر چشمگیری بر سطح دی اکسید کربن اتمسفر(آتش‌سوزی‌های جنگلها در اندونزی و 11 کشور جهان در سال 2015) و در نتیجه گرمایش طولانی مدت کره زمین داشته باشد و احتمالاً برای اقتصاد جهانی پرهزینه خواهد بود. ال نینو در سال‌های 2015-2016 باعث تلفات محصول، شیوع بیماری، سوءتغذیه و ناامنی غذایی، مرگ و میر دام‌ها و سایر مشکلات شد که 60 میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار داد. محققان می گویند این روندها نشان دهنده نیاز به انعطاف پذیری بیشتر آب و هوا در جوامع محلی است.
براساس مطالعه‌ای که اوایل این ماه در مجله Science منتشر شد، ال نینوی قبلی که در سال‌های 1997-1998،رخداد و یکی از قدرتمندترین جریان ها در تاریخ بود، منجر به کاهش درآمد 5.7 تریلیون دلاری در کشورهای سراسر جهان شد. اما این بار تخمین ها بسیار بیشتر از تخمین های قبلی و به اندازه 96 میلیارد دلار است. مدل‌سازی بلومبرگ اکونومیکس که این هفته منتشر شد، نشان داد که دوره‌های قبلی ال نینو نزدیک به 4 درصد به قیمت کالاهای اساسی و 3.5 واحد به قیمت نفت اضافه کرد و امنیت غذایی جهانی را تضعیف نمود.
تحلیل بلومبرگ نشان داده که این بار ظهور ال نینو پتانسیل طولانی‌کردن تورم بالای مواد غذایی را نیز در پی دارد. البته اختلالات اقتصادی در سراسر آسیا متفاوت خواهد بود، که منعکس کننده شدت متمایز تاثیرات یک مکان خاص به الگوهای ال نینو، ساختار اقتصادی، تاب آوری در امنیت غذایی و توانایی مقامات در پاسخ به چالش های نامطلوب آب و هوایی است.
کاهش بارندگی باعث کاهش عملکرد در سیستم های کشاورزی دیم می شود. گزارش توسعه جهانی آب سازمان ملل در سال 2021 می گوید که کشاورزی دیم 80 درصد از زمین های زراعی جهان را پوشش می دهد و 60 درصد از تولید مواد غذایی را تشکیل می دهد.
به عنوان مثال، در جنوب و جنوب شرق آسیا، انتظار داریم ال نینو به شدت بر بخش کشاورزی و شیلات محلی تأثیر بگذارد. حتی برداشت ضعیف یا از دست رفته محصولات زراعی باعث افزایش تورم مواد غذایی و ضربه زدن به درآمد خانوارهای روستایی و شوک هایی که با توجه به اهمیت کشاورزی برای این اقتصادها ممکن است در بسیاری از بازارهای نوظهور منطقه به طور نامتناسبی شدید باشد، اثرات گسترده‌تر ال نینو ممکن است در اقتصادهای پیشرفته آسیای شمال شرقی مانند ژاپن و کره جنوبی، که کشاورزی سهم کمتری از اقتصاد را به خود اختصاص می‌دهد و ظرفیت سازمانی برای پاسخگویی به اثرات نامطلوب جوی به طور کلی قوی‌تر است، کمتر باشد. آب و هوای گرمتر تقاضای برق را در کنار فشارهای بالقوه به منابع انرژی آبی محلی در میان سطوح کمتر بارش در سراسر آسیا افزایش می‌دهد.
شاید بتواند منجر به سهمیه بندی انرژی شود و فعالیت واحدهای صنعتی را کاهش دهد، همانطور که چین و هند در سال های اخیر تجربه کردند. صنایعی که به شدت به منابع برق و آب وابسته هستند، مانند فولاد، نساجی، ساخت و ساز، خودرو و… می توانند به ویژه آسیب پذیرتر باشند.
از نظر تاریخی رویدادهای ال نینو خشکسالی های قابل توجهی را در هند و بنگلادش پیش بینی کرده است که نشان دهنده خطرات بالایی برای تولیدات کشاورزی و رشد تولید ناخالص داخلی در سال جاری است. شرایط آب و هوایی خشک تر مسیر تورم هند را برای مواد فاسدشدنی تشدید می کند. پدیده ال نینو شدیدتر از حد انتظار می‌تواند به راحتی فشارهای هزینه‌های زندگی را فراتر از انتظارات فعلی ما فشار دهد.
این امر می‌تواند دولت هند را وادار کند تا با توزیع یارانه‌های مصرف‌کننده برای بخش‌های فقیرتر به جامعه پاسخ دهد، در نتیجه کسری مالی گسترده‌تری را شاهد خواهیم بود یا محدودیت‌هایی برای صادرات اعمال کند که می‌تواند خشم جهانی را برانگیزد. برای چین، یک ال نینو شدید نمی تواند بیش از 0.3 درصد از پیش بینی رشد تولید ناخالص داخلی واقعی برای سال 2023 (در حال حاضر 6.1 درصد) را کاهش دهد. این ارزیابی نسبتاً خوش‌خیم، بر اساس اعلام عمومی زیان اقتصادی ناشی از بلایای طبیعی گذشته، تا حدی منعکس‌کننده سهم بسیار کمتری از بخش کشاورزی به عنوان سهمی از تولید ناخالص داخلی است (7٪ در مقابل هند 15٪). علاوه بر این، دولت چین در سال‌های اخیر تجربه های موفقی در مدیریت شوک‌های نامطلوب آب و هوایی معمول داشته است. یک بوروکراسی نسبتاً قوی چینی هم در آمادگی در برابر بلایا و هم در کاهش بحران کمک خواهد کرد.
شوک های ال نینو احتمالاً به طور نابرابر در مناطق و بخش های مختلف جهان توزیع می شود و چالش های مختلفی را برای دولت های محلی مختلف ایجاد می کند. برای مثال، شمال چین ممکن است خشکسالی های شدیدی را تجربه کند، در حالی که جنوب چین، به ویژه در حوضه رودخانه یانگ تسه، ممکن است با بارش شدید باران و سیل مواجه شود. بهرحال تولیدات کشاورزی کاهش می یابد، اما با توجه به ظرفیت نهادی فوق الذکر، و همچنین ذخایر بالای ملی مواد غذایی اصلی، خطرات شدید امنیت غذایی یا فشار تورمی چین را تحت ال نینو حاد نمی بینیم.
چون ظرفیت نهادی دولت ها کلیدی برای کاهش و تغدیل تغییرات آب و هوایی است. بسیاری از بازارهای نوظهور در جنوب و جنوب شرق آسیا، که در آن کشاورزی از اهمیت بالاتری برای اقتصادی محلی برخوردار است، در برابر اختلالات ال نینو بسیار آسیب پذیرتر هستند.
به عنوان مثال، در ویتنام، یک رویداد آب و هوایی بد در مقیاس مشابه با ال نینو در سال‌های 2015-2016 می‌تواند تورم را تا یک درصد بالاتر از نرخ پایه برای سال‌های 2023-2024 افزایش دهد، که عمدتاً به معنای کاهش عملکرد در تولیدات کشاورزی و شیلاتی و افزایش عمق فقر روستایی است.
ترکیب این خطرات بیانگر این واقعیت است که در برابر ال نینو بسیاری از این بازارهای نوظهور از درجات متفاوتی از هماهنگی ضعیف اداری، حکمرانی ضعیف و سطوح بالای فساد رنج می برند. بنابراین ارزیابی میزان تاب آوری و اختلال عملکردی در تولید برای مناطق متفاوت است.
به عنوان مثال، اندونزی اقدامات پیشگیرانه ای را برای پاسخ به اختلالات احتمالی ال نینو انجام داده است و در 5 آوریل اعلام کرد که قصد دارد 2 میلیون تن برنج را در سال 2023 وارد کند( نسبت به واردات 320000 تن در سال 2022)، نیوزلند به ایجاد یک سیستم هشدار اولیه و افزایش گستره بیمه محصولات اقدام نموده، صندوق های تغییرات اقلیمی کشورهای عربی منطقه منا هم در حالت آماده باش بحران اقلیمی قرار گرفته اند. در نتیجه شوک های مورد انتظار به عملکرد محصولات محلی و توان سیاستگزار در پیش بینی ها و تدبیر قضایا بستگی دارد.
در مقابل، چشم انداز سریلانکا ضعیف تر است. سریلانکا در نتیجه سیل به ویژه در برابر ال نینو آسیب پذیر است. در طی آخرین رویداد ال نینو در سال 2016، بارندگی بیشتر هم تولید چای را کاهش داد و هم شیوع محلی تب دنگی را افزایش داد. افزایش موارد دنگی - در حال حاضر به بیش از 31000 تا اوایل سال 2023 - نشان می دهد که ال نینو شدید ممکن است وضعیت را بدتر کند.
با این حال، آشفتگی سیاسی و اقتصادی مداوم سریلانکا مانع از یک برنامه هماهنگ دولتی برای واکنش به ال نینو شدیدتر می شود که نشان دهنده وسعت شوک های اقتصادی عمیق تر از فرضیات فعلی است. شدت فزاینده رویدادهای ال نینو در دهه های اخیر نشان دهنده تأثیر گسترده تر تغییرات آب و هوایی بر محدود کردن رشد اقتصادی مناطق مختلف آسیا است.
به نظر می رسد، زیان بلندمدت تولید ناخالص داخلی واقعی را در میان بسیاری از کشورهای آسیایی نوظهور - به ویژه آسیای جنوبی و جنوب شرقی - بین 2 تا 6 درصد تولید ناخالص داخلی در دوره تا 2050 با توجه به عواملی از کاهش تولید اقتصادی تا افزایش مالی. هزینه های مرتبط با هزینه های سازگاری با تغییرات آب و هوایی تخمین می زنند، بسیاری از اقتصادهای نوظهور از منابع مالی و ابزارهای سیاستی برای آمادگی در برابر بلایا، کاهش بحران و مقابله با چالش‌های آب و هوایی بلندمدت برخوردار نیستند بنابراین به کسب و کارهای کشاورزی توصیه می کنند تا پوشش بیمه تجاری خود را در برابر اختلالات عملیاتی ناشی از آب و هوای شدید و چالش های نامطلوب آب و هوایی مجددا بازبینی کنند و یک طرح راهبردی واکنش به بلایا، از جمله تأسیسات تولید برق پشتیبان، و ذخیره آب و غذا برای استفاده اضطراری ایجاد کنند.
اثرات ال نینو بر وضعیت بیمه محصولات کشاورزی
پدیده های شدید آب و هوایی مانند خشکسالی، سیل و آتش سوزی جنگل ها باعث ایجاد خسارات غیرمنتظره برای ترازنامه بیمه گران و افزایش زیان انباشته بیمه گران اتکایی در سراسر جهان می شود. بیمه روستایی معیار خوبی برای تعیین دقیق تخمین خسارات کشاورزی ناشی از آب و هوای شدید است.
کنفدراسیون ملی بیمه‌گران هند (CNseg) گزارش می‌دهد که خسارت‌های پرداختی به کشاورزان در سال 2022 از 10.5 میلیارد روپیه فراتر رفته است که 47.1 درصد نسبت به سال 2021 افزایش داشته است. منطقه جنوبی برزیل دو ایالت از سه ایالت با بیشترین خسارت در سال 2022 بوده است: پارانا (3.3 میلیارد دلار) و ریو گرانده دو سول (3.2 میلیارد دلار)سائوپائولو، در منطقه جنوب شرقی، با 1.3 میلیارد دلار خسارت بیمه روستایی در سال گذشته، مواجه شدند. با توجه به پیامدهای این موضوع، بحث در مورد مخاطرات و پیامدهای آب و هوای شدید بخشی از سی و هشتمین کنفرانس بیمه نیمکره غربی به نام FIDES Rio 2023 است.
یکی از هشت حوزه موضوعی آن «تغییر آب و هوا: کاهش خطر و توسعه راه حل های جدید» خواهد بود .. این رویداد بین المللی نمایندگان سازمان های بیمه خصوصی از 20 کشور آمریکای لاتین به اضافه ایالات متحده و اسپانیا را از 24 تا 26 سپتامبر 2023 در ریودوژانیرو گرد هم می آورد. در پاکستان، فیلیپین، مالزی هم ذخایر احتیاطی بیمه گران خصوصی از 17 تا 29 درصد رشد داشته است. با اغلان هشدار فائو؛ تا کنون نظام بیمه محصولات کشاورزی 39 کشور جهان در برابر پیامدهای ریسک های مترتب ناشی از ال نینوی در حال وقوع به حالت آماده باش به سر میبرند.
سخن نهایی
سیاره ما در حال گرم شدن است و هر ۲ تا ۷ سال، گرم شدن چرخه‌ای آب‌های اقیانوس آرام باعث ایجاد یک الگوی جهانی از تغییرات آب و هوایی میشود که می‌تواند در بسیاری از نقاط مختلف جهان احساس شود. این پدیده که به «ال نینو» معروف است، به بارندگی شدید و سیل در مناطق خاص و خشکسالی شدید در مناطق دیگر تبدیل می شود.
ال نینو به دلیل تأثیر آن بر بارندگی می تواند به طور جدی امنیت آب را تضعیف کند، بازده کشاورزی را کاهش دهد و دام ها را تهدید کند و فشار قابل توجهی بر معیشت جوامع آسیب دیده وارد کند.در حالی که پدیده ال نینو باران های شدیدی را به جنوب شرقی آمریکای جنوبی، غرب آمریکای شمالی و شرق آفریقا می آورد، در استرالیا و دیگر آسیای جنوب شرقی خشکسالی ایجاد می کند.
شرایط آب و هوایی جهانی به دلیل وقوع ال نینو تغییر کرده است که به طور قابل توجهی بر بازار کالاهای کشاورزی با تأثیرات مرتبط بر قیمت ها تأثیر می گذارد. این نشان می دهد که قیمت کالاهای کشاورزی قطعا به شوک های شدید آب و هوایی حساس خواهد بود چون از یک سو، پدیده ال نینو بر تولیدات کشاورزی تأثیر نامطلوب می گذارد و منجر به کاهش عرضه کالاهای کشاورزی و سپس افزایش قیمت ها می شود و به طور دقیق‌تر، پدیده ال نینو معمولاً با نرخ رشد پایین‌تر تولید محصولات کشاورزی و قیمت بالاتر کالاهای اساسی بویژه روغن و غلات مرتبط است.
خشکسالی ناشی از پدیده ال نینو نیز مسئول اکثر زیان و صدمات، وفور آفات و بیماری های گیاهی-دامی( بیماری های قارچی و باکتریایی خطرات بیشتری دارند) در تولیدات کشاورزی است و قیمت ها را از طریق شوک های عرضه افزایش می دهد. علاوه بر این، پدیده ال نینو شرایط آب و هوایی دیگری از جمله سیل یا طوفان و سونامی را به ارمغان می‌آورد که بر منابع پایه آبی-خاکی تأثیرات نامطلوب می‌گذارد از سوی دیگر، پدیده ال نینو ممکن است برای چندین ماه توامان عرضه کالاهای کشاورزی را افزایش دهد و قیمت غلات را کاهش دهد. به عنوان مثال، تولید برنج در اکثر کشورها (شامل 38 درصد تولید جهانی) به طور مثبت تحت تأثیر پدیده ال نینو قرار دارد.
تولید ذرت و سورگوم نیز در طول ال نینو در پامپاس، آرژانتین افزایش یافته است علاوه بر این، پدیده ال نینو ممکن است متوسط تولید جهانی سویا را بین ۲.۱ تا ۵.۴ درصد افزایش دهد. می‌توان نتیجه گرفت که تأثیر بالقوه شرایط آب و هوایی بر بازارهای کالاهای کشاورزی معمولاً از طریق شوک‌های تولید به دست می‌آید، و پیوندی ارگانیک است که پدیده ال نینو را به متوسط اقزایش قیمت محصولات متصل می‌کند.
در یک رابطه متقابل؛ فعالیت های کشاورزی به طور مستقیم یا غیر مستقیم با وقوع پدیده ال نینو مرتبط است.کشاورزی منبع اصلی انتشار گازهای گلخانه ای (GHG) در سطح جهان است، که باعث افزایش متوسط سطح دریا و افزایش رویدادهای شدید آب و هوایی می شود با افزایش انتشار گازهای گلخانه ای، وقوع آب و هوای شدید، از جمله خشکسالی، سیل، موج گرما و آسیب سرما به طور قابل توجهی مکرر است چون به طور خاص، جهانی شدن منجر به تکامل مداوم مهارت های مورد نیاز برای توسعه کشاورزی حرفه ای تر شده است افزایش کلی تقاضای جهانی غذا، تشدید تولید کشاورزی با افزودن نهاده های بیشتر کود مصنوعی و گسترش زمین‌های کشاورزی از عوامل اصلی انتشار گازهای گلخانه ای هستند علاوه بر این، این انتشار گاز ممکن است به طور غیرمستقیم در طول حمل و نقل کالاهای کشاورزی رخ دهد.
عمل سوزاندن سوخت‌های فسیلی گازهای گلخانه‌ای منتشر می‌کند که به تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی کمک می‌کند. نفت و بنزین یک ورودی بسیار مهم در فرآیند حمل و نقل و تولید کالاهای کشاورزی است. اما مصرف نفت می تواند انتشار گازهای گلخانه ای را افزایش دهد و در نتیجه گرم شدن زمین را به همراه داشته باشد. تحت تأثیر این عوامل، اثر گلخانه ای می تواند افزایش دمای سطح دریا را تسریع کند و منجر به افزایش قابل توجهی در فراوانی پدیده ال نینو شود بنابراین، بین پدیده ال نینو، تولید محصولات و بازارهای کالاهای کشاورزی همبستگی وجود دارد.
برای رسیدگی و مبارزه با اثرات احتمالی خشکسالی پیش روی، کاهش بارندگی، سیل، آتش سوزی گسترده جنگلها و علفزارها و همچنین تاثیرات مخرب ال نینو در آینده بر کشاورزی و امنیت غذایی، دولتها باید منابع را به سمت بسته های حمایتی برای روستاییان فقیر آماده، بذور مقاوم به تنش های اقلیمی را به نظام نوآوری‌های ترویجی جامعه کشاورزی هدایت کنند و اثرات جنگل‌زدایی و تغییرات آب و هوایی را تعدیل نمایند و جوامع را به نوآوری و پیاده‌سازی ایده های مثبت آبی و خلاق بر روی محیط زیست رهنمون سازند. سیاستگزاران باید شوک‌های مرتبط با ال نینو مانند خشکسالی یا سیل را بهنگام پیش‌بینی کنند، نسبت به آن واکنش معقول و منطقی و علمی نشان دهند.
