صادرات دام‌ مازاد، راهکاری برای خروج از بن‌بست

به گزارش اخبار سبز کشاورزی؛ طی ماه‌های اخیر دامداران کشور با مشکل مازاد دام‌ ناشی از کاهش تقاضا روبه‌رو بودند و بسیاری از آنها به علت گرانی نهاده‌های دامی، خشک‌سالی و کمبود علوفه دام‌های خود را راهی کشتارگاه‌ها کردند و تعدادی از تولیدکنندگان هم به‌دلیل عدم صرفه اقتصادی این بخش در آستانه ورشکستگی قرار گرفتند. این در حالی است که با وجود اینکه دستورالعمل آزادسازی صادرات دام توسط دولت ابلاغ شد؛ اما این ابلاغیه به معنای آزاد شدن صادرات دام نیست؛ چراکه قرار است دام‌ها تحت مدیریت شرکت پشتیبانی امور دام کشور صادر شوند، موضوعی که برخی از فعالان این بخش به آن معترص هستند و معتقدند وظیفه شرکت بازرگانی نظارت بر بازار است و دولت نباید در این امور دخالتی کند.

تولید برای تولیدکننده صرفه اقتصادی ندارد

در این رابطه شهریار صفاری، یکی از دامداران فعال در این حوزه و فرزند دامدار پیشکسوت مرحوم محمد صفاری در گفت‌وگو با «دام و کشت و صنعت» اظهار داشت: در شرایط فعلی صادرات دام به نفع صنعت دامپروری است؛ زیرا نگه‌داشت دام در کشور بالاست و مازاد این محصول در کشور وجود دارد.

صفاری گفت: در واقع توقف صادرات دام، خشک‌سالی، نوسانات ارزی، کمبود علوفه و شرایط سخت تولید صنعت دامپروری کشور را با مخاطرات جدی مواجه می‌کند.

وی معتقد است برای اینکه تولید برای تولیدکننده صرفه اقتصادی داشته باشد باید بازارهای مختلفی را در اختیار داشته باشد؛ اما شرایط فعلی برای تولیدکنندگان به صرفه نیست. اکنون به دلیل بالا رفتن هزینه‌های تولید و کاهش نقدینگی فشار بسیاری به تولیدکننده وارد می‌شود که صادرات دام می‌تواند راهگشا باشد.

این دامدار با اشاره به اینکه اکنون با مازاد تولید در دام سبک و سنگین در کشور رو به رو هستیم، ادامه داد: اگر در صادرات دام تعادل رعایت شود، به مصرف‌کننده داخلی نیز فشاری وارد نمی‌شود و هم مصرف‌کننده و هم تولیدکننده هر منتفع خواهد شد.

صادرات دام، بسته‌ای حمایتی برای دامدار محسوب می‌شود

منصور پوریان، رئیس شورای تامین‌کنندگان دام کشور نیز معتقد است صادرات دام بسته‌ای حمایتی برای دامدار محسوب می‌شود؛ این در حالی است که بیشتر دامداران کشور توانایی صادرات ندارد.

پوریان در پاسخ به این پرسش که صادرات دام چه تاثیری بر بازار داخلی می‌گذارد، گفت: مصوبه صادرات دام زنده از تاریخ 17 تیر یعنی در دوره ریاست جمهوری پیشین صادر شد؛ اما در آن دولت این مصوبه مسکوت ماند. دولت جدید با رویکرد حمایت از تولیدکننده داخلی ابلاغیه‌ جدیدی برای صادرات دام صادر کرد.

رئیس شورای تامین‌کنندگان دام کشور به تفاوت ابلاغیه صادرات دام اشاره کرد و اظهار داشت: در ابلاغیه جدید مسئولیت و مدیریت صادرات دام به سازمان پشتیبانی امور دام واگذار شده است. وی با اشاره به عملیاتی نشدن ابلاغیه از سوی شرکت پشتیبانی امور دام گفت: تاکنون این شرکت شیوه‌نامه اجرایی شدن این ابلاغیه را اعلام نکرده است.

پوریان تصریح کرد: فرآیند خرید دام تا بازار طولانی است؛ لذا دام در مراحلی چون نگهداری، کشتار، تکه‌بندی، حمل و نقل و جابه‌جایی قیمت جدیدی به خود می‌گیرد. اکنون هر کیلو بره نر پرواری از دامدار کیلویی 55 هزار تومان خریداری می‌شود که با احتساب هزینه‌های پنهان و پروار دام این قیمت برای دامدار نمی‌صرفد و حذف انگیزه اقتصادی در تولید به معنی توقف در روند تولید است.

رئیس شورای تامین‌کنندگان دام کشور با بیان اینکه بخش پرواری در سال 92 رشد قابل توجهی کرد، افزود: دام‌های پای پروار از سوی روستاییان و عشایر خریداری و با افزایش ضریب گوشتی آن را در بازار عرضه می‌شوند؛ اما هم‌اکنون بخش پرواری کشور در حال متضرر شدن است.

بیاید رکود را بشکنیم

وی در پاسخ به این پرسش که صادرات دام چه تاثیری در بازار داخلی ایجاد می‌کند، افزود: صنعت دامداری کشور در شرایط رکود قرار دارد، از این‌رو باید تلاش کنیم که این رکود شکسته شود. بدون تردید صادرات دام تاثیر روانی بر بازار می‌گذارد که بعد از مدتی عادی خواهد شد؛ اما باید بر این نکته تاکید کنم که صادرات خللی در بازار داخلی ایجاد نمی‌کند و با کمبود دام مواجه نخواهیم شد.

رئیس شورای تامین‌کنندگان دام کشور با بیان اینکه اکنون دام به شکل‌های مختلف از کشور خارج می‌شود، افزود: صادرات نباید در بخش دام متوقف شود، ما در کشور مازاد گوشت داریم و نسبت عرضه به تقاضا بالاتر است.

پوریان به مهر گفت: چگونگی بازگشت ارز و هزینه بالای قرنطینه دام ازجمله مشکلات پیش‌رو برای صادرکنندگان دام است. اکنون در ازای صادرات یک کیلو گوشت می‌توان یک کیلو وارد کرد تا این گونه تعادل بازار حفظ شود. البته با بالا رفتن نرخ ارز دیگر واردات گوشت توجیه‌‌پذیر نیست. در هر روی راه‌های زیادی پیش‌روی سازمان پشتیبانی امور دام وجود دارد تا تعادل بازار داخلی را حفظ کند.

گفتنی است، کمبود نهاده‌های دامی و وقوع خشک‌سالی در سال‌های اخیر باعث کاهش کیفیت دام‌های داخلی شده است و همین مساله باعث کاهش تقاضا برای خرید دام شده؛ در حال حاضر 12 میلیون راس دام مازاد روی دست عشایر کشور مانده است.