چالش‌های هجوم ملخ‌های صحرایی

مزرعه سبز : یک نوبت در اوایل سال 99 و دوباره، از اسفند تا ماه‌های بهار 1400 مناطق جنوبی و جنوب غربی کشور مورد حمله ملخ‌های صحرایی واقع شد و خسارات زیادی به بار آورد.

هجوم ملخ‌های صحرایی به ایران تقریبا به طور مستمر و در ماه‌های پایان سال و اوائل سال بعد که شرایط آب‌وهوایی برای رشد علف‌ها و همچنین گیاهان زراعی در مناطق جنوبی مساعد است، اتفاق می‌افتد.

این ملخ‌ها از کشورهای شرق افریقا و عربستان به حرکت در آمده و مناطق جنوبی آسیا را از ایران، کویت، عربستان، پاکستان و هندوستان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند و خسارت زیادی به بار می‌آورند.

آن‌گونه که هشدار داده شده از اسفند 1400 و بهار 1401 امکان هجوم ملخ‌های صحرایی به مناطق جنوبی کشور وجود دارد که مراجع ذی‌ربط و به ویژه سازمان حفظ‌نباتات باید آماده باشند.

تهاجم اخیرملخ‌های صحرایی در آفریقا و خاورمیانه در حدود یک هزار و 300 میلیارد دلار به 23 کشور خسارت وارد کرده و 25 میلیون نفر دچار آسیب شده‌اند که از آن جمله مناطق جنوبی و مرکزی ایران بوده است.

یک گزارش از پاکستان می‌گوید که آن کشور از نظر تجهیزات لجستیکی و مشکلات اجتماعی خسارات زیادی را متحمل گردید. عمق و گستره تخریب ناشی از هجوم ملخ‌های صحرایی برای بعضی‌ها به میزانی بود که تاکنون شاهد چنین پدیده‌ای نبوده‌اند.

میلیون‌ها انسان در آفریقا، آسیا و خاورمیانه در فقر و ناامنی غذایی به سر می‌برند، از نظر حشره‌شناسی این ملخ‌ها از مخرب‌ترین حشرات مهاجر در جهان هستند که با بلعیدن محصولاتی که باید غذای انسان‌ها یا غذای دام‌ها باشند، خسارات جبران‌ناپذیری بر جا می‌گذارند. هر چند حاد شدن این موضوع به برخی از رفتارهای انسان‌ها که نسبت به برخی از آنها شناخت چندانی نیز ندارد، مربوط باشد.

یکی از روش‌های موثر در مدیریت آسیب ملخ‌ها به نام Proaction(پیشگیرانه) است که در آن با زمان‌سنجی دقیق و بکار بردن آفت‌کش‌ها با حداقل به جا گذاشتن بقایا، انجام می‌گیرد. در مرحله آغاز تجمع ملخ‌ها و قبل از آن که به شکلی انفجاری درآیند، می‌توان آن‌ها از راه سمپاشی هوایی یا زمینی از بین برد یا حداقل حرکت آن‌ها را به عقب انداخت.

مهم‌ترین چالش در مدیریت مبارزه با ملخ‌های صحرایی، نظارت و مراقبت زودهنگام در مورد آنها است. ملخ‌های صحرایی به علت موضوعات اقتصادی، اجتماعی، لجستیکی، ایمنی، جغرافیایی، سیاسی و آب و هوایی، حشراتی هستند که باید به آنها توجه داشت.

یکی از کارشناسان مبارزه با این ملخ‌ها در آفریقا می‌گوید: محل زندگی و تجمع ملخ‌ها در مکان‌هایی بسیار پرت و دورافتاده است، به گونه‌ای که فقط با وسایل هوایی نظیر هلی‌کوپتر می‌توان به آن مکان‌ها رفت. درگیری‌های محلی و قبیله‌ای در آن مناطق اجازه نظارت دائمی را نمی‌دهد، ضمن آن که موضوعات سیاسی مانع از همکاری‌های منطقه‌ای می‌گردد.

در گزارشی از پاکستان که در نشریه «مدیریت تلفیقی آفات» آمده است، تجمع ملخ‌ها در آغاز از سال 2018 در عربستان شروع و سپس به آفریقا و پاکستان کشیده شد که طی 27 سال گذشته در نوع خود بی‌نظیر بود و در سال 2020 خسارات بسیاری را وارد کرد.

قبل از هجوم ملخ‌ها سازمان FAO، تهدید ملخ‌های صحرایی را اطلاع و تذکر داده بود که ملخ‌های بدون بال در آینده‌ای نزدیک مبدل به ملخ‌های بال‌دار خواهند شد. این اتفاق پس از چند ماه رخ داد و ملخ‌های بالغ به اطراف پراکنده شده و گیاهان را نابود کردند.

تغییرات آب و هوایی می‌توانند در این قضیه نقشی مهم داشته باشند؛ چرا که موجب ظهور گله‌های بزرگ و هجوم دائمی می‌گردند که نتیجه آن ناامنی گسترده غذایی در مناطق خسارت دیده است.

تدارکات کافی، نظارت و مراقبت مستمر، تخصیص اعتبارات اضطراری، سیستم‌های اطلاع‌رسانی جغرافیایی، ثبت رکوردهای تاریخی به‌طور پیوسته، ارتباطات دائمی و همکاری‌های مستمر می‌تواند به کنترل ملخ‌ها کمک بسیاری بنماید.

ماهنامه دام و کشت و صنعت- شماره ۲۶۰ - بهمن ۱۴۰۰