کشاورزی خشک

اخبار سبز کشاورزی؛ کاهش دسترسی به آب در فصول گرم به دلیل کاهش مقدار برف‌ و پس از آن بروز خشکسالی، تهدیدی برای امنیت غذایی شده است.

کشاورزان و محققان در حال کار برای یافتن روش‌هایی به منظور تولید محصولات غذایی با آب کمتر و حتی بدون آبیاری هستند. به عنوان مثال یکی از این ایده‌ها نگهداری آب باران در داخل خاک و در دسترس گیاهان قرار دادن آن در اثنای ماه‌های گرم سال است.

«کشاورزی خشک»، می‌تواند در مناطقی که سالانه در حدود 50 میلی‌متر باران دارند به اجرا درآید.

سه استراتژی اصلی برای «کشاورزی خشک» عبارتند از:

• انتخاب یک سیستم شخم زدن مناسب

• حفظ ساختار سطح خاک

• انتخاب گیاهان مقاوم به خشکی

این استراتژی‌ها باید در مورد خاک‌های عمیق که توانایی حفظ و نگهداری آب را داشته باشند اجرا شود. حال چنانچه خاکی فاقد این خصوصیات بوده و به عنوان مثال، سخت یا شنی باشد، می‌توان با افزودن مواد آلی نظیر کمپوست، کشت گیاهان پوششی و چرای دام‌ها برای استفاده از کود آنها، بافت خاک را تغییر داد. ریشه گیاهان مقاوم به خشکی در مقایسه با گیاهانی که آبیاری می‌شوند، برای یافتن رطوبت به اعماق بیشتری از خاک فرو می‎‌روند.

زمان اجرای شخم:

برای شخم زدن این گونه اراضی باید عملیات را در هنگام صبح و زمانی که هنوز آفتاب مستقیم بر زمین نتابیده، انجام داد، چرا که شبنم شبانگاهی با خاک مخلوط شده و تبخیر نمی‌شود. در صورت کشت گیاهان پوششی به منظور زیر خاک کردن آن‌ها نیز می‌توان این عملیات را در اوایل صبح انجام داد تا رطوبت بیشتری به خاک منتقل شود.

نرم نگه داشتن سطح خاک بسیار اهمیت دارد، چرا که با حفظ رطوبت، به منطقه نفوذ ریشه تبدیل می‌‌شود. اراضی کشت نشده، سفت و سخت شده و ترک بر می‌دارند که همین ترک‌ها موجب تبخیر رطوبت و خشک شدن لایه‌های پایین‌تر خاک می‌گردند.

یکی از اهداف کشت ارگانیگ، مدیریت کردن علف‌های هرز است که برای این منظور عمق کشت در حدود 10 سانتی‌متر در نظر گرفته می‌شود تا بذرها از رطوبت بیشتری استفاده کنند و از خشک شدن و ترک خوردن خاک جلوگیری ‌شود.

هرگونه عملیات که بتواند موجب بهبودی کیفیت خاک شود باید اجرا گردد. به عنوان مثال می‌توان از برگ‌های درختان، کاه یا خرده‌های چوب به عنوان پوشش خاک استفاده کرد، چرا که این مواد خاک را خنک نگه می‌دارند. در این اراضی می‌توان خربزه یا کدو کشت کرد. این پوشش‌ها می‌توانند موجب جذب لیسک‌ها، حلزون‌ها و حتی موش‌ها شوند که در ایجاد اکوسیستم خاک موثرند. البته هر چه این پوشش‌ها عمیق‌تر و ضخیم‌تر باشند در حفظ رطوبت نقش مؤثرتری خواهند داشت.

تنوع گیاهی

آن دسته از گیاهانی که می‌توانند نسبت به خشکی مقاوم بوده و با آب اندکی رشد کنند عبارتند از: انواع نخودها، خربزه‌ها، کدو حلوایی، سیب‌زمینی‌ها، کدوی سبز و گوجه‌فرنگی‌ها. بذر انواعی از این گونه سبزی‌ها توسط شرکت‌های تولیدکننده بذور در جهان عرضه می‌شود. از سال 2015، کشاورزان و محققان در مورد انواعی از واریته‌های جدید گیاهی اقداماتی انجام دادند که می‌توان انواعی از سیب‌زمینی‌، کدو‌های زمستانی را نام برد که از نوع Hubbard هستند.

قبل از شیوع بیماری کرونا، تورهایی از سوی انجمن کشاورزان خشک(DFC) برای آزمایش چگونگی کیفیت و مزه سبزی‌های پرورش‌یافته با سیستم آبیاری و روش کشاورزی خشک که در مجاورت یکدیگر بودند ترتیب داده شد که به اذعان آنها، مزه‌ میوه گیاهان کشت شده با روش خشک، بهتر بود.

تاریخچه کشاورزی خشک

تولید محصولات گیاهی به روش خشک، موضوع جدیدی نیست، چرا که پدران ما، صدها و بلکه هزاران سال این کار را انجام داده‌، اما متاسفانه در حال حاضر تعداد اندکی از کشاورزان آنرا تجربه کرده‌اند. از آغاز دهه 2010، به دلیل خشکسالی‌ها، با همکاری کشاورزانی که در این روش کشت تجربیاتی داشتند، آغاز به کار شد.

در سال 2015 و خشکسالی حاکم‌بر مناطقی از آمریکا و خشک‌شدن بسیاری از چاه‌های آب کشاورزی، عده‌ای به فکر یافتن راهی برای مقابله با کم‌آبی و ادامه دادن به کار کشاورزی افتادند.

آنها متوجه شدند که کدوهایی که به روش «کشاورزی خشک» کشت شده‌اند عمر طولانی‌تر و مزه بهتری دادند که، در نتیجه توانستند آنها را با قیمت‌های بیشتری به‌فروش برسانند، ضمن آن که این اقدام به نوعی همراهی با طبیعت بود. علاوه‌بر آن، در این روش از آب، کود و کارگر کمتری استفاده شد و هزینه‌ها کاهش یافت، حتی علف‌های هرز کمتری رشد کرد و از سموم علف‌کش نیز استفاده نشد.

اما نقص اساسی در این روش کاهش 25 تا 50درصدی محصول بود که با کاهش هزینه‌ها مقداری از آن جبران می‌شد.