تغییر جایگاه بخش کشاورزی نیجریه
تناقضی آشکار، حاکمیت اقتصادی کشور را تضعیف می‌کند و رفاه و آینده جمعیت آن را تهدید می‌کند.
اخبار سبز کشاورزی؛ ابوبکر کیاری، وزیر کشاورزی و امنیت غذایی، می‌گوید نیجریه با وجود داشتن زمین‌های زراعی وسیع، نیروی کار فراوان و پتانسیل کشاورزی قابل توجه، سالانه بیش از 10 میلیارد دلار برای واردات کالاهای اساسی غذایی هزینه می‌کند. این اعتراف تازه، نشان دهنده دهه‌ها غفلت و سوء مدیریت است که این کشور را در دام وابستگی به واردات و فقر غذایی گرفتار کرده است.
این تناقض آشکار، حاکمیت اقتصادی کشور را تضعیف می‌کند و رفاه و آینده جمعیت آن را تهدید می‌کند.
به جای تاسف خوردن برای این مخمصه، دولت باید اقدامات استراتژیک و مشارکتی را برای تغییر جایگاه بخش کشاورزی به عنوان پایه‌ای برای تنوع اقتصادی، امنیت غذایی، ثبات اجتماعی و رفاه انجام دهد.
افزایش قیمت مواد غذایی
با افزایش قیمت مواد غذایی و مواجهه میلیون‌ها نفر با گرسنگی و فقر، در حالی که انتظار می‌رود تعداد جمعیت تا سال 2050 با 70.9 درصد افزایش به 401.3 میلیون نفر برسد، ضرورت تقویت بخش کشاورزی نیجریه، به ویژه در مناطق بحرانی مانند غلات، گوشت گاو، لبنیات و شیلات، به طور فزاینده‌ای ضروری می‌شود.
هزینه واردات مواد غذایی نیجریه، که عمدتاً به اقلام ضروری مانند گندم، برنج، شکر، ماهی و رب گوجه فرنگی اختصاص دارد، درآمد این کشور از صادرات کشاورزی را که در حال حاضر حدود ۴۰۰ میلیون دلار یا کمتر از ۰.۵ درصد از حجم جهانی است، ناچیز جلوه می‌دهد.
با این حال، این کشور ۸۵ میلیون هکتار زمین کشاورزی دارد که ۳۵ میلیون هکتار آن غیرکشاورزی است و دارای جمعیتی جوان با بیش از ۷۰ درصد زیر ۳۰ سال است که نیروی کار عظیمی را فراهم می‌کند.
کشاورزی ۲۶ درصد از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد و تقریباً ۷۰ درصد از نیروی کار را استخدام می‌کند که عمدتاً شامل کشاورزان خرده‌پا است که حدود ۹۰ درصد از تولید کشاورزی را تشکیل می‌دهند.
این تناقض در مصرف گندم این کشور که سالانه ۶.۵ میلیون تن تخمین زده می‌شود، بیش از ۱۳ برابر تولید داخلی آن، نمود پیدا می‌کند.
تورم مواد غذایی به طرز نگران‌کننده‌ای افزایش یافته و تا ماه جولای به ۲۲.۷ درصد رسیده است و کالاهای اساسی مانند برنج (۱۲۹ درصد)، لوبیا (۲۱۷ درصد) و سیب‌زمینی شیرین (۴۲۸ درصد) شاهد افزایش بی‌سابقه قیمت بوده‌اند.
عملکرد ضعیف بخش کشاورزی باعث شده است که خانوارهای نیجریه‌ای اکنون حدود ۵۹ درصد از درآمد خود را صرف غذا کنند که بالاترین میزان در سطح جهان است. این امر باعث ناامنی غذایی گسترده و تشدید فقر می‌شود، به طوری که بیش از ۱۰۶ میلیون نیجریه‌ای در فقر شدید زندگی می‌کنند.
بخش کشاورزی نیجریه به دلیل مدل‌های مالی ناکافی و نامناسب، پذیرش پایین فناوری و شکاف‌های زیرساختی با مشکل مواجه شده است.
تخصیص بودجه فدرال ۲۰۲۵ به کشاورزی، درست مانند سال‌های گذشته، ۱.۵ درصد (۸۲۶.۵ میلیارد نایرا یا ۵۳۳ میلیون دلار) ناچیز بوده است که ثابت می‌کند سرمایه‌گذاری و حمایت دولتی همچنان ناکافی است.
سیستم‌های اعتباری سنتی اغلب به دلیل نرخ بهره بالا و شرایط سختگیرانه وام، کشاورزان را خفه می‌کنند و مانع از فعالیت‌های گسترده کشاورزی و مکانیزاسیون می‌شوند.
مدل‌های تأمین مالی نوآورانه مانند تقسیم درآمد، پرداخت در حین برداشت، قراردادهای سلف و تأمین مالی سهام باید به شدت ترویج شوند تا با واقعیت‌های کشاورزی همسو شوند و تولید را تشویق کنند.
تراکم تراکتور در نیجریه به میزان ناچیز 0.27 اسب بخار در هکتار است که بسیار کمتر از توصیه 1.5 اسب بخار در هکتار فائو است. حدود 90 درصد از کشاورزان هنوز به ابزارهای دستی ابتدایی متکی هستند که مقیاس کشت و تولید را محدود می‌کند.
عرضه ناکافی نهال‌های باکیفیت، کودها و زیرساخت‌های آبیاری، همراه با خدمات ترویجی ناکافی، بازده را بیشتر کاهش می‌دهد. تلفات پس از برداشت به دلیل ذخیره‌سازی ضعیف و تنگناهای لجستیکی به یک امر همه‌گیر تبدیل شده است.
ضرر های دیگر به منابع طبیعی نیجریه
تخریب محیط زیست، بیابان‌زایی در ایالت‌های شمالی و الگوهای نامنظم بارندگی نیز چالش‌های تضعیف بهره‌وری کشاورزی را تشدید می‌کنند.
از همه مهم‌تر، ناامنی گسترده، که در حملات دامداران به کشاورزان، راهزنی و تروریسم آشکار می‌شود، جوامع کشاورزی را درگیر کرده، کشاورزان را آواره کرده و پایداری تولید مواد غذایی را تهدید می‌کند.
زنجیره ارزش کشاورزی نیجریه از چندپارگی شدیدی رنج می‌برد. بخش‌های فرآوری و تولید به دلیل تأمین برق نامنظم، کمبود بودجه و ارتباطات ضعیف بازار، توسعه نیافته باقی مانده‌اند.
بخش کاکائو سالانه بیش از 2 میلیارد دلار به دلیل عدم استفاده از ظرفیت فرآوری محلی که تنها با 30 درصد فعالیت می‌کند، از دست می‌دهد. زیرساخت ضعیف جاده‌های روستایی و اخاذی توسط عوامل دولتی، هزینه‌ها را افزایش داده و سودآوری کشاورزان را کاهش می‌دهد.
رسیدگی به امنیت غذایی نیجریه مستلزم توجه جامع به بخش‌هایی مانند لبنیات و شیلات است که پتانسیل گسترده‌ای دارند.
نیجریه میزبان چهارمین جمعیت بزرگ گاو در آفریقا است که تخمین زده می‌شود 20 میلیون گاو، از جمله بیش از 2.35 میلیون گاو شیری باشد.
وزارت بازرگانی ایالات متحده پتانسیل بازار لبنیات نیجریه را 6.5 میلیارد دلار ارزیابی می‌کند. با این حال، تولید لبنیات همچنان عمدتاً سنتی و کم بازده است.
