گیاهان دارویی در بند خام فروشی

امارات،اصلی ترین مقصد صادراتی گیاهان دارویی ایران

درحالیکه مجری طرح گیاهان دارویی از افزایش ۶۰هزار هکتاری سطح زیرکشت گیاهان دارویی در سالجاری خبر میدهد فعالان بخش معتقدند شرط موفقیت در این امر خروج از خام فروشی و فروش محصولات با ارزش افزوده بالا است.

به گزارش اخبار سبز کشاورزی به نقل از بازار؛ تولید و توسعه گیاهان دارویی در حالی مورد تاکید وزارت جهاد کشاورزی است که تا پیش از این در راستای توسعه این محصولات، تسهیلاتی نیز از سوی دولت به کشاورزان اعطا می شد و امسال هنوز این اعتبارات تخصیص نیافته است. با این وجود توسعه کشت گیاهان دارویی غالبا به هدف کاهش واردات برخی گیاهان دارویی آغاز شده است.

توسعه ۶۰ هزار هکتاری سطح زیرکشت گیاهان دارویی در سال جاری در دست اقدام است

حسین زینلی مجری طرح گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی در پاسخ به این سوال که الان تاکید وزارتخانه بر توسعه کدام گیاهان دارویی است، بازار گفت: ما در واقع نیازهای کشور را استحصال می کنیم که این گیاهان کشت شود و غالبا شامل «زیره سیاه، موسیر، شیرین بیان، بذرک، کتان و بالنگو» است و سعی داریم با حمایت هایی که انجام می دهیم واردات این گیاهان را ممنوع کنیم.

زینلی همچنین در خصوص وضعیت تولید گیاهان دارویی در کشور گفت: سال گذشته حدود ۱۰هزار هکتار توسعه کشت داشتیم و به این ترتیب سطح زیر کشت گیاهان دارویی ما به ۲۶۲هزار هکتار رسید.

زینلی افزود: امسال هم بنا داریم که حدود ۴۰هزار هکتار گیاهان دارویی را در شرایط دیم توسعه بدهیم و حدود ۲۰هزار هکتار هم در شرایط آبی توسعه بدهیم.

وی خاطر نشان کرد: توسعه کشت در حال انجام است اما محدودیت های تسهیلاتی و محدودیت های اعتباراتی مساله ساز است به خصوص اینکه این اعتبارات هر سال پرداخت می شد و امسال هنوز پولی پرداخت نشده است و این امر دامن گیر ما شده است.

زینلی اظهار داشت: البته نباید فراموش شود که اعتقاد ما این است که ما باید فرصت را ایجاد کنیم و به مردم بگوییم چه گیاهی برای کشت خوب است در غیر این صورت توسعه زیاد سطح زیر کشت گیاهان دارویی نیز خطرناک است چون ممکن است بازار برای آنها مهیا نباشد و در پایان مشکلاتی برای کشاورزان ایجاد شود.

بازار گیاهان دارویی کاملا آزاد و رقابتی است

زینلی در خصوص قیمت گیاهان دارویی در بازار گفت: طی چند سال اخیر تلاش های زیادی انجام دادیم که قیمت ها را رصد کنیم اما دولت غالبا کالاهای تضمینی را رصد می کند. به همین دلیل ما یک بازار آزاد در حوزه گیاهان دارویی داریم که بر اساس رقابت بین اعضا شکل می گیرد که چه قیمتی نهادینه شود.

وی ادامه داد: ما دوست داشتیم این کار به صورت اصولی و برنامه ریزی شده باشد اما چندان به نظر نمی رسد که با ابزارهایی که داریم بتوانیم این کار را انجام بدهیم.

زینلی در خصوص چالش های این حوزه نیز اظهار داشت: ما محصولات را استاندارد نکرده ایم در حالی که بر کیفیت و ارزش افزوده تاکید بیشتری داریم و اخیرا طرحی ارائه داده ایم که روی کیفیت محصولات بیشتر کار شود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا در حالی که محصولات دارویی استاندارد نشده باز هم خریدار خارجی دارد یا خیر، گفت: مشکل اساسی ما عدم ثبات در واردات و صادرات و همچنین عدم ثبات در قیمتهای تولیدی است وگرنه محصولات ما از نظر کیفی مشکلی ندارند.

زینلی گفت: در واقع مشکل اینجا است که کشاورزان احساس می کنند باید چندین برابر قیمت تولیدی محصولات خود را به فروش برسانند و این در تضاد است.

وی تصریح کرد: از سوی دیگر در حوزه گیاهان دارویی کم کاری شده است و تولید کم است در غیر این صورت قیمت واقعی این محصولات تا به این حد نیست و بسیار کمتر از ارقام فعلی است.

امارات، اسپانیا و چین؛ اصلی ترین خریداران گیاهان دارویی کشور

بر اساس این گزارش، یکی از مسائل مطرح در حوزه گیاهان دارویی خام فروشی این محصولات است که به گفته کارشناسان باید سازوکارهای لازم برای فراوری این محصولات و فروش آنها با ارزش افزوده بالا در بازارهای بین المللی تدارک دیده شود.

مجری طرح گیاهان دارویی در خصوص اصلی ترین برنامه های مد نظر وزارت خانه در جهت جلوگیری از خام فروشی گفت: در حوزه گیاهان دارویی برنامه مفصلی داریم که در حل اجرا است. به طوری که چندین پالایشگاه هم در داخل کشور راه اندازی شده است.

وی ادامه داد: به این ترتیب به نظر می رسد تا سال ۱۴۰۵ شرایط تبدیل کردن کلیه گیاهان دارویی تولیدی در کشور فراهم خواهد بود. به خصوص اینکه برخی شرکت های خصوصی هم در این حوزه وارد شده و سرمایه گذاری کرده اند و فقط دولت و مسئولین باید در این راه ما را همراهی کنند.

زینلی با بیان اینکه در حوزه صنایع تبدیلی شرایط نسبتا خوبی داریم، افزود: به این ترتیب شرایط صادراتی فراهم است و کشور امارات مهمترین مقصد صادراتی برای گیاهان دارویی ما است چرا که گیاهان دارویی ما غالبا از طریق این کشور در دیگر کشورها توزیع می شود. همچنین چین و اسپانیا و آلمان دیگر کشورهایی هستند که بیشترین صادرات را به آنها داریم.

وی ادامه داد: به عبارت دیگر بیشترین حجم صادرات زعفران به اسپانیا، چین و امارات می رود و صادرات نسبتا خوبی هم به کشور آلمان و ترکیه داریم که آلمان غالبا گل محمدی و اسانس از ما خریداری می کند.

شرط موفقیت در توسعه کشت گیاهان دارویی خروج از خام فروشی است

رضا رحیمی فعال بخش گیاهان دارویی نیز در خصوص ضرورت خروج از خام فروشی گفت: وزارت جهاد کشاورزی تنها در صورتی می تواند در امر توسعه گیاهان دارویی موفق عمل کند که در بخش صنایع تبدیلی سرمایه گذاری کند.

رحیمی می گوید: فردی که تولید گیاه دارویی دارد نباید متکی به خام فروشی باشد بلکه بایستی پا را فراتر از تولید صرف بگذارد و محصول را در صنایع تبدیلی وارد کنند. چرا خام فروشی در بخش گیاهان دارویی صرفه اقتصادی ندارد و لذا دولت و تولیدکنندگان باید به سمت سرمایه گذاری در حوزه صنایع تبدیلی حرکت کنند تا تولیدی به صرفه داشته باشند.

وی ادامه می دهد: در واقع در این حوزه تولید کنندگان اگر بخواهند تولیدی به صرفه داشته باشند باید به اصطلاح شکل و فرمی به گیاه تولید شده بدهند که برای او مقرون به صرفه باشد. در غیر این صورت در حوزه گیاهان دارویی به صورت خاص خام فروشی به هیچ وجه مقرون به صرفه نیست.