دادخواهی در پیشگاه ملت

اخبار سبز کشاورزی؛ در این مورد در صبح روز 26 آذرماه سال‌جاری «رادیو گفت‌وگو» با آقای مهندس مجتبی عالی، مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران کشور که سالانه افزون‌بر 900 هزار تن گوشت قرمز در داخل کشور تولید می‌کنند، مصاحبه‌ایی داشته است که مکتوب آن را با کمی تعریضات در متن زیر ملاحظه می‌کنید.

در قصابی‌های مختلف، قیمت‌های متنوع وجود دارد، چه برای گوشت گوساله و چه برای گوشت گوسفندی و گفته شده قیمت فروش هر کیلو گوشت قرمز بسیار بیش از 470 هزار تومان است؛ یعنی گران‌فروشی. آیا این قیمت به‌خاطر گران خریدن عرضه‌کنندگان از دامدار است یا اینکه فروشندگان به تصمیم خود گران‌فروشی می‌کنند؟

کارشناسان و صاحب‌نظران معتقدند دولت باید به اتحادیه‌ها و تشکل‌های کشاورزی میدان بیشتری بدهد. با همین تفکر سعی داشتیم اتحادیه‌ها به‌عنوان بازوهای اجرایی و نظارتی عمل کنند. اگر تشکل‌های حوزه دام در چارچوب یکپارچه و ائتلافی عمل نمایند، قطعا قیمت‌گذاری منصفانه‌تر خواهد بود و مردم می‌توانند گوشت سالم را با یک قیمت واحد و رعایت پروتکل‌های بهداشتی تهیه نمایند.

این فرایند، هم بازار گوشت را تنظیم می‌کند و هم انگیزه بیشتری برای تولید داخلی ایجاد می‌شود. واردات گوشت باید پس از نیازسنجی واقعی و رعایت زمان‌های مناسب و عدم‌تقابل با زمان و پیک عرضه داخلی باشد. البته در این صورت باید واردات گوشت باکیفیت و سالم از کشورهایی که هیچ‌گونه سابقه آلودگی و بیماری در دام‌های آنها وجود نداشته کارسازی شود و به‌صورتی باشد که به تولید داخلی لطمه نزند.

چنین همکارهایی علاوه‌بر اینکه موجب سود بردن و رضایت مصرف‌کننده، تولیدکننده، عرضه‌کننده و دولت می‌شود، جلوی هر گونه رانت، فساد و تضییع حق‌الناس را خواهد گرفت و یارانه‌ها و ارز ترجیحی که بی‌محابا برای واردات بی‌رویه گوشت قرمز اختصاص می‌یابد می‌تواند صرف تقویت زیرساخت‌ها و تولید پایدار شود و عملا زنجیره‌های تولید را مسئولیت‌پذیرتر و پاسخگوتر نماید.

دست‌های پشت پرده

در کشور حدود 200 هزار رأس دام پروار شده آماده کشتار داریم، اما متاسفانه بنده خبر ندارم چه دست‌های پشت پرده‌ای وجود دارد که ارز ارزان‌قیمت را خارج کرده و بدون نیازسنجی گوشت وارد کشور می‌کند. بدبختانه زمانی‌که به‌عنوان یک تشکل از چنین روندی که زیان ملی و شاید هم زیان بهداشتی به همراه دارد انتقاد می‌کنیم، برخی مدیران ذی‌مدخل مرتبط با صدور حواله‌های ارز ترجیحی برای واردات گوشت آماده مصرف، ناراحت شده و موضع‌گیری می‌کنند.

آماده عرضه گوشت قرمز کیلویی 420 هزار تومانی در سراسر کشوریم

این را عرض کنم که حدود 200هزار رأس گوساله تولید داخل که از لحاظ بهداشتی و کیفی، بهترین گوشت در دنیاست، آماده تحویل به دولت است و اعلام شده که اگر بخواهند، اتحادیه‌ها آن را به قیمت هر کیلو 420 هزار تومان به‌صورت لاشه در هر استان، شهرستان و پایتخت تحویل دولت می‌دهند.

تشکل ما می‌تواند علاوه‌بر تولید، وارد بازار شده و با بسته‌بندی کامل، کیلویی 470 هزار تومان به مردم عرضه نماید. مشروط بر اینکه پول خرید را چندین ماه دیرتر به دامدار ندهند تا وی مجبور به اعزام دام مولد خود به کشتارگاه نشود.

200هزار رأس دام پروار آماده کشتار، خریدار ندارد!

اما دلال‌بازی‌ها و رانت‌خواری‌ها موجب می‌شود تا هم تولیدکننده و هم مصرف‌کننده ضررکنند و تنها دلالان سوءاستفاده نموده و بهره‌های غیرمتعارف می‌برند که در اینجا تشکل‌های تولیدی بدنام می‌شوند و متاسفانه در برنامه‌های تلویزیونی، از سوی مدیران وزارتخانه مورد هجمه قرار می‌گیرند.

40 درصد گوشت مصرفی وارداتی است

درحالی‌که همین الان گوساله‌های پرواری آماده کشتار در دامداری‌های ما به‌علت واردات بی‌رویه، خرید نمی‌شود از طریق گمرک، طی 8 ماهه منتهی به آبان امسال، حدود 172 هزار تن گوشت وارد شده است.

در این بازه زمانی عملا حدود 45 درصد از گوشت مصرفی مردم، وارداتی بوده که نزدیک به 990 میلیون دلار ارز (بخوانید یک میلیارد دلار ارز 28 هزار تومانی و کمی ارز نیمایی) به خود اختصاص داده است (در حالی که وزارتخانه همواره اعلام می‌کند 10 درصد نیاز کشور به گوشت قرمز وارداتی و شامل حداکثر 100 هزار تن می‌شود).

صدمه به زیرساخت‌های صنعت دام

توجه داشته باشید، هیچ کنترلی وجود ندارد که آیا تمامی 172 هزار تن گوشت وارداتی براساس ارز نیمایی و 28 هزار تومانی است و سود منصفانه منطبق بر آن به مصرف‌کننده فروخته شده یا بر مبنای ارز آزاد و 65 الی 75 هزار تومانی است. یادمان باشد همه این ضررها صرفا از جنبه رانت و سوء‌استفاده نیست، بلکه صدمه بزرگ‌تری به زیرساخت‌های تولید و دام مولد می‌زند که باید مورد توجه دلسوزان کشور قرار گیرد.

تولیدکننده، سیاسی کار نیست

تا به حال نخواستیم وارد این موضوعات بشویم چون باعث ناراحتی تعدادی از مقامات و امضاکنندگان و تخصیص‌دهندگان ارز می‌شود و موجب دردسر برای ما می‌گردد. اجازه بدهید همین‌جا بگویم ما تولیدکنندگان، سیاسی کار نیستیم و دام‌های ما، یک قیمت تمام شده دارد.

فقط 3 قلم از کالاها و نهاده‌های مصرفی دام تولید داخل با ارز 28 هزار تومانی تامین می‌شود و 70 درصد مواد، تجهیزات و تولیدات دیگر دامداران با ارز آزاد صورت می‌گیرد؛ درحالی‌که برای واردات گوشت آماده مصرف تماما ارز 28 هزار تومانی و اندکی نیز ارز نیمایی پرداخت شده است.

با توجه به صحبت‌هایی که داشتم در حال حاضر تشکل‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که قیمت‌گذاری توسط دولت انجام شود (حتی به‌دنبال سود نیز نیستند) و البته مشروط بر اینکه دولت طی 2-3 سال آینده به میزان دلارهایی که بابت گوشت وارداتی خرج می‌کرد، یعنی سالانه حدود یک میلیارد دلار، برای زیرساخت‌ها و انتقال دانش فنی و امور ترویجی در کشور هزینه کند تا در سال‌های آینده بابت تولید گوشت قرمز دچار مشکل بیشتر نشویم.

واردات گوشت بی‌رویه باعث خجالت است

برای بیش از یک میلیون دامدار سبک و سنگین تولیدکننده گوشت قرمز و تشکل‌های مربوطه و حتی این جانب به‌عنوان یک دامدار فعال و عضو تشکل، باعث خجالت است که دولت از کشور آفریقایی تانزانیا (امیدوارم شبهاتی در مورد سلامت گوشت تولیدی آن وجود نداشته باشد) گوشت وارد می‌کند و گرچه دوستان سازمان دامپزشکی نهایت بررسی و تلاش خود را انجام می‌دهند، اما چه تضمینی وجود دارد که این گوشت‌ها سالم باشند و باعث بیماری نشود؟

چرا اجازه نمی‌دهند به صادرکننده گوشت تبدیل شویم

اگر هدف دولت‌ها خوداتکایی، خودکفایی و ضربه نخوردن از تحریم‌هاست باید تولید داخلی شکوفا شود؛ دولت اگر کمی به ما کمک کند، تولیدکنندگان پای کار و استمرار تولید هستند و افزایش 10 درصدی کار مشکلی نیست و حتی می‌توانیم تبدیل به صادرکننده دام سبک و سنگین بشویم؛ اما نمی‌شود که نمی‌شود که نمی‌شود.

دقت کنیم بیوتروریسم، مشکل پیجرها را در گوشت وارداتی صورت نگیرد

البته نمی‌خواهم مردم از مصرف این گوشت‌ها وحشت کنند، اما باید بپذیریم که سلامت محصول و تضمین کیفیت، باعث سلامت جامعه و کاهش بیماری‌ها و هزینه درمان می‌شود.

با توجه به اینکه دشمنان صهیونیست روی برخی از موارد و نیازهای وارداتی کشورها تخلف می‌کنند، چه بسا بیوتروریسم در مواردی و خدای نکرده روی محصول آماده مصرف نیز دور از چشم ما، خطایی بکند و ویروسی وارد نماید تا چندماه بعد از مصرف گوشت موجب بیمار شدن مردم گردد.

راهکار، سپردن تنظیم بازار به تشکل‌هاست

بر این اساس و برای حل معضل تامین مواد پروتئینی به‌ویژه گوشت قرمز و رسیدن به خودکفایی در آن پیشنهاد می‌شود امر تولید، تامین نهاده‌ها و واردات کسری گوشت مورد نیاز، تنظیم بازار توسط اتحادیه صورت گیرد. در آن صورت نهاده‌ها به قیمت واقعی و بدون فاکتورهای سوری، بدون واسطه یا دلال‌بازی و بدون دمپینگ یا احتکار و به قیمت ارزان‌تر به دامداران عضو، تحویل و از طرفی تولیدکننده تمام تلاش خود را برای تولید بیشتر و تنظیم بازار عرضه و تقاضا به کار خواهد گرفت و رانت‌خواری در دولت به حداقل خواهد رسید.