پیوستگی جامعه سالم و امنیت غذایی

آغاز گذر جوامع بشری از قرون زندگی یکنواخت به عصر صنعتی شدن در قرن نوزدهم، پایه و اساس تحولاتی گردید که در حال حاضر فاصله زمانی ظهور و بروز هر پدیده‌ای را باید در اندک ساعات و دقایقی مشاهده کرد. صنعتی شدن الزاماتی را به همراه داشت که واردشدگان به آن عرصه، ناچار به پیروی از آن‌ها بودند.

اخبار سبز کشاورزی؛ یکی از این موارد و ضرورت‌ها تهیه غذا برای افرادی بود که به روش‌های گوناگون در خدمت به حرکت در آوردن چرخ‌های صنعت در عرصه‌های مختلف بودند، چرا که از کارگران ساده تا سایر کارکنان، کارمندان و گردانندگان این واحدها نیاز به غذا و تامین انرژی برای ادامه کار داشتند و در این زمان بود که به‌تدریج کارگاه‌ها و مغاز‌ه‌هایی برای تامین نیاز افراد شاغل پای به عرصه گذاشتند.

رشد سریع صنعتی شدن و تاسیس مراکز خدماتی به نیازهای غذایی دامن زد، چنانکه واحدها و شرکت‌های تولیدی به منظور تولید انبوه چنین موادغذایی در گوشه و کنار کشورهای در حال صنعتی شدن تاسیس شدند، به‌گونه‌ای که امروزه شرکت‌های بزرگی با شعبه‌های بسیار و گردش مالی چند میلیارد دلاری ایجاد شده‌اند. برای آن‌هایی که به هر دلیل قادر به تهیه غذای خود در زمان و اوقات خاص نیستند؛ بتوانند نیازهای خود را برطرف نمایند.

امروزه اشتغال میلیاردها انسان در تمام اوقات شبانه‌روز، ضرورت برطرف کردن احتیاج‌های غذایی فراوانی در پی داشته و همچنین نداشتن فرصت کافی برای تهیه غذا در محل سکونت،

به‌اجبار به غذاهای آماده روی آورده‌اند؛ که این امر مهم برعهده صنعت غذا و تولیدکنندگان فعال در آن عرصه نهاده شده است.

اگر چه عمر صنعت غذا در ایران بیش از چند دهه نیست، اما به دلیل گام نهادن جامعه به عرصه‌های گذر به دوره صنعتی شدن، به یک‌باره واحدهای تولید غذا به شکل‌های مختلف ظهور کردند، چرا که میدان صنعت غذا، عرصه نوآوری‌ها، خلاقیت، رقابت و استفاده از آخرین تکنولوژی‌ها برای عرضه باکیفیت‌ترین موادغذایی است.

ایرانیان از هزاران سال قبل، به دلیل سکونت در حوزه‌های جغرافیایی مختلف، ابداع‌کننده انواعی از غذاهای به دست آمده از مواد اولیه موجود در آن مناطق بوده‌اند که در حال حاضر این تنوع را در انواع غذاهای تازه و یا بسته‌بندی شده می‌بینیم.

آنچه غذاها را در درجه بالایی از اهمیت قرار می‌دهد، احساس امنیت غذایی برای مصرف‌کنندگان است که رابطه‌ای ناگسستنی با سلامت افراد دارد.

امروزه، افزون‌بر یک میلیارد انسان به دلیل دسترسی نداشتن به غذای کافی بنابر علل گوناگون دست به گریبان سوءتغذیه، انواع بیماری‌ها و حتی در شرایطی مرگ و قحطی هستند که نشات گرفته از فقدان امنیت غذایی است.

در گفتگویی با خانم پریا بیات لاری، کارآفرین خلاق در عرصه تولیدی غذای سالم، مطالبی مورد بحث و بررسی قرار گرفت که مشروح آن در پی می‌آید:

به نظر شما به چه نوع غذایی «سالم» گفته می‌شود؟

اساسا هر غذای سالمی باید دارای سه ویژگی باشد:

از مواد درجه یک و سالم تهیه شود: کیفیت مواد اولیه برای تولید یک غذا از جنبه‌های مختلف باید در نظر گرفته شود. هرگونه ماده اولیه آسیب‌دیده و ناسالم و در مواردی آلوده به عناصر بیماری‌زا نظیر قارچ‌ها و باکتری‌ها از کیفیت نهایی غذای تهیه شده می‌کاهد، ضمن آن که امکان دارد موجب بروز بیماری در مصرف‌کننده گردیده و در پایان موجب سلب اطمینان در آن‌ها و خسارت به روند تولید ‌شود.

فقدان موادافزودنی شیمیایی و نگهدارنده: امروزه به دلیل تولید انبوه موادغذایی که اکثرا فسادپذیر بوده و قابلیت نگهداری درازمدت را ندارند، اجباراً از مواد نگهدارنده استفاده می‌شود، اما در صورت برنامه‌ریزی برای میزان تولید و مقدار مصرف، می‌توان مصرف مواد نگهدارنده را به حداقل رسانیده یا متوقف نمود. از سوی دیگر مواد نگهدارنده به دلیل ترکیبات شیمیایی، اساسا بیماری‌زا بوده که این آسیب‌رسانی از نظر علمی امری ثابت شده است.

در مرحله پخت و عرضه از کمترین مقدار نمک و روغن استفاده شود: مصرف نمک و روغن اگر چه در تهیه غذاها امری اجتناب‌ناپذیر است، اما به کار بردن بیش از اندازه آن‌ها می‌تواند موجب بروز بیماری‌هایی از قبیل ایجاد فشارخون و عوارض قلبی-عروقی شود. دیده می‌شود که در تولید برخی از محصولات گوشتی میزان مصرف نمک به میزان بالایی بوده که مصرف آن را برای مبتلایان به فشارخون و بیماری‌های قلبی-عروقی زیان‌آور و ناممکن می‌نماید.

همچنین در تولید بسیاری از غذاها از روغن‌های با درجه اشباع بالا استفاده می‌شود که این دسته از روغن‌ها نیز بنابر نظر کارشناسان تغذیه و سلامتی، بیشتر آن مضر است و بهتر است که با دقت بیشتری مصرف شوند.

از چه زمانی و چه نوع غذاهایی تولید می‌کنید؟

فعالیت‌‌های ما در تولید غذاهای آماده از سال 1399 و به‌صورت شراکتی آغاز شد.

به‌طور کلی چهار نوع غذا تولید می‌کنیم که عبارتند از:

• ژامبون

• کوکتل

• ناگت(حشو، زعفرانی، چینی)

• برگر گوشت و بادمجان

این دسته از غذاها به دلیل طی کردن برخی از مراحل آماده‌سازی اولیه برای تهیه یک غذا به زمان زیادی نیاز ندارند، به همین دلیل متقاضیان این دسته از غذاها افرادی هستند که ساعت‌های زیادی را برای انجام مشاغل اداری یا خدماتی در بیرون از خانه سپری می‌کنند.

نوآوری در تلفیق غذاهای سنتی با فست‌فودها چگونه است؟

از آنجایی که پایه و اساس تهیه موادغذایی، اعم‌از سنتی یا آماده(فست‌فود)، به غیر از برخی از موارد استثنایی یکی است، بنابراین می‌توان با رعایت شیوه‌های تهیه غذا ازقبیل در نظر گرفتن سلیقه، نوع مواد اولیه، مواد افزودنی(انواع ادویه) و چگونگی پخت با اعمال پاره‌ای از نوآوری‌ها، اقدام به تولید چنین غذاهایی نماید و خواسته‌های مصرف‌کنندگان را برآورده نمود.

ارزیابی شما از وضعیت غذاهای فست‌فود(آماده) موجود در بازار چیست؟

شرکت‌های بسیاری در بازار در حیطه غذای فست فود تلاش می‌کنند و در رقابت هستند و بازار بسیار گسترده هست. و مشتریان بسیاری در جامعه برای این نوع غذاها وجود دارد

و طبیعی است که هر شرکتی که بتواند رضایت گروه بیشتری از مشتریان را جلب کند می‌تواند سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص بدهد.

جلب رضایت مشتری‌ها با چند روش به دست می‌آید: اول اینکه کیفیت خوب غذا و حفظ آن. مهم است که بتوانید مسائل قیمتی مدنظر مشتریان را لحاظ کنید و محصولی را ارائه بدهید که بتواند در محدوده قیمتی مشتریان باشد.

دوم اینکه غذاهایی که به‌عنوان فست‌فود در بازار موجود هستند قطعاً دارای یک سری استانداردهای پایه‌ایی هستند و آن تولیدکننده‌ای که این استانداردها را رعایت نکند؛ نمی‌تواند در رقابت بازار موفق باشد.

در حال حاضر چه نوع غذاهایی را عرضه می‌کنید؟

انواع ناگت که بر پایه غذاهای سنتی ساخته می‌شوند به مصرف‌کنندگان عرضه می‌شود. ناگت‌های قرمه‌سبزی، فسنجان، مرغ، بادمجان، جگر، گوشت و بادمجان، انواع ناگت‌های چینی، برگر استوایی، برگر پستو، برگر دریایی، زعفرانی، حشو، کوکتل‌ماهی، ژامبون زبان‌گوساله و انواعی دیگر از غذاهای جدید به بازار عرضه می‌شوند.

برای آینده چه برنامه‌هایی در نظر دارید؟

ایجاد تنوع و خروج از یکنواختی می‌تواند موجب جذب نظر مصرف‌کنندگان شود، چرا که هیچ فردی خواهان مصرف یک نوع غذا در درازمدت نیست. بنابراین:

• تولید تمام غذاهای سنتی در قالب فست‌فود؛

• تبدیل غذاهای سنتی سایر اقوام و ملل جهان از قبیل غذاهای عربی، ترکی، چینی و …؛

• در صورت امکان، صادرات این دسته از غذاهای ایرانی به بازارهای خارج؛

• معرفی و تثبیت جایگاه غذاهای آماده ایرانی که امیدواریم به آنها دست‌یابیم.

نقش رسانه‌ها را در معرفی این نوع از غذاهای سالم چگونه ارزیابی می‌کنید؟

رسانه‌ها، اعم‌از نوشتاری، شنیداری و دیداری مانند تلویزیون، چنانکه شاهد هستیم نقش مهمی در معرفی تولیدات غذایی دارند، چرا که با ایده‌پردازی در مشتریان، آن‌ها را به‌سمت استفاده از این غذاها راهنمایی می‌کنند.

حال اگر شرکت یا کارخانه تولیدکننده غذا بتواند با رعایت اصول کیفیت و کمیت، نیازهای مشتریان را برآورده نماید؛ به یقین موفق خواهد شد.

ماهنامه دام و کشت و صنعت - شماره ۲۷۹ - مهر ۱۴۰۲