محیط بخشی جدایی‌ناپذیر از آینده سگ

گام به گام با پرورش و تربیت سگ (بخش هشتم)

بخش چهارم

سگ‌ها در صورتی که دچار آسیب شوند، به دنبال ترمیم آن نخواهند رفت و به نوعی محیط زندگی خود را تغییر می‌دهند و در صورتی که نتوانند از محیط‌های آسیب‌زای گذشته امتناع ‌کنند، آسیب‌ها را تا حدی ابدی می‌پندارند.

اخبار سبز کشاورزی ، دکتر محمود نادرخانی، موسس مجموعه تربیتی و پرورش سگ «بیبرو» | درک سگ‌ها از وقایع و اتفاقات صرفا بر پایه منافع است؛ یعنی اگر اتفاقی در مکانی، نقطه‌ای و حالتی خاص در تعامل رخ دهد؛ در صورت ناخوشایندی به سادگی تن به اتفاقی در شرایط حدوداً مشابه نخواهد داد.

ماندگاری طولانی‌تر ناخوشایندی

خوشایندی در سگ‌ها به نسبت ناخوشایندی دیرتر درک می‌شود و ماندگاری ناخوشایندی طولانی‌تر خواهد بود.

هر چه خوشایندی یک حالت افزایش یابد، سگ به آن حالت تمایل بیشتری نشان می‌دهد. میزان تمایل سگ‌ها و شکل بروز تمایل در بین تربیت‌کنندگان سگ به‌عنوان هیجان شناخته می‌شود.

در صورت بروز رفتاری خوشایند، سگ باید هیجانی هم‌سنگ اتفاق از خود نشان دهد و در صورتی که هم‌سنگ نباشد، بهتر است اقداماتی در راستای کاهش یا افزایش هیجان صورت گیرد.

طراحی محیط لازمه هر فرایند تربیتی

لازمه هر فرایند تربیتی طراحی محیط است و محیط بخشی جدایی‌ناپذیر از آینده سگ است.

سگ‌ها در محیط‌های مشابه رفتارهایی تا حدی شبیه به هم را نشان می‌دهند و اختلاف در بروز رفتارها به ژنتیک و آستانه‌هایی است که برای سگ در نظر گرفته‌ایم. آستانه تحمل سگ‌ها یکسان نیست و پاسخ‌های متفاوتی نیز می‌توانند به ناخوشایندی‌ها و حالت‌های خوشایند بدهند.

برای حل این مشکل باید سگ‌ها در یک محیط با طراحی ثابت سنجیده شوند، مثلا سگی می‌تواند از یک چوب ۳۰ سانتی بپرد و خواهر همان سگ که از نظر سن و مشخصات ژنتیکی تقریبا مشابه است این ارتفاع را زیاد می‌پندارد و از آن امتناع می‌کند.

ضرورت درک اختلاف‌های رفتاری سگ‌ها

در این حالت مهم این است که ما درکی از اختلاف‌های رفتاری سگ‌ها به‌دست آوریم و در برنامه‌های آتی حد آستانه‌ای پایین‌تر برای سگ خود در نظر بگیریم.

با این فرض ما هیچ سگی را نداریم که تربیت‌پذیر نباشد، بلکه تربیت می‌تواند به تمرکزی حدودا یکسان در زمانی کوتاه‌تر یا درازتر به وقوع بپیوندد.

در نگاهی وسیع‌تر و دقیق‌تر، برای نمره‌دهی به یک توله سگ باید رفتارهای متناظر را با یک دیگر و در محیطی ثابت را قیاس کنیم و لازم است متر و معیاری برای این انتخاب‌ها در نظر بگیریم.

متاسفانه تاکنون مطالعات فراگیری در این زمینه صورت نگرفته است و بیشتر گزارشاتی جسته و گریخته آن هم بدون لحاظ کردن اصول اولیه‌ای ثابت بوده است و امیدواریم بتوانیم در آینده، واحدی برای اندازه‌گیری آستانه‌های رفتاری در محیطی با تعریف ثابت ایجاد کنیم که البته در همین مقال به این موارد نیز خواهیم پرداخت.

بروز رفتارهای متفاوت بر مبنای نیازهای اولیه

سگ‌ها در سنین مختلف رفتارهای متفاوتی در محیط‌های مشابه از خود بروز می‌کنند که باز هم بر مبنای نیازهای اولیه آن‌هاست؛ به عنوان مثال نیازهای توله سه ماهه با توله نه ماهه برابر نیست و به مرور نیازمند محیطی بزرگ‌تر برای کسب تجربه دارد و اگر محیطی در اختیار نداشته باشد رفتاری در حد اندازه اتفاقات مختصری را که در محیط کوچک و محدود خانه داشته است، یدک خواهد کشید.

سگ‌ها باید به معنی واقعی کلمه سگ بار بیایند و یک سگ نباید رفتاری انسانی از خود نشان دهد؛ کما اینکه این عمل اتفاق نخواهد افتاد، بلکه ماتصوری این چنین را خواهیم داشت.

در صورت بروز یک اتفاق برای سگ در هر سنی همانند گیر کردن پای سگ در یک توری، سگ اعتراض و اعلام ناتوانی فراوانی از خود بروز می‌دهد و باعث می‌شود صاحب سگ و حتی در صورت درون گله بودن دیگر سگ‌ها به سمت او بیایند و در این لحظه رفتار گروهی سگ‌ها در مواجهه با این اتفاق کاملا متفاوت با انسان است.

صاحب سگ به سرعت سعی در رها کردن سگ از توری می‌شود و کمی از ناخوشایندی اتفاق را به نام خود می‌زند و در زمانی که سگ به شدت درد دارد یا حتی درد کم است و سگ هیجان زده است، سعی در آزادی سگ دارد.

در صورت بروز اتفاقاتی نظیر این اتفاق بهتر است همانند سگ‌سانان دیگر که زندگی فردی یا اجتماعی دارند رفتار کنیم و اجازه دهیم (در صورت به‌وجود نیامدن جراحت یا آسیب جدی) سگ کمی آرام شود و در زمان آرامش اقدام به رها کردن سگ بکنیم و ناخوشایندی یک اتفاق بی‌ربط به خودمان را به نام خودمان مصادره نکنیم.

بیشتر بخوانید:

• نکات طلایی مبانی تربیتی سگ‌ها (بخش اول)

• شخصیت‌‌سازی در آموزش سگ‌ها (بخش دوم)

• تجربه لذت‌بخش داشتن سگ (بخش سوم)

• تعامل پایدار رابطه زندگی انسان و سگ (بخش چهارم)

• طراحی محیط یکی از اصول تربیتی سگ‌ها - قسمت اول (بخش پنجم)

• نقش محیط در بروز رفتارهای طبیعی سگ -قسمت دوم (بخش ششم)

• تاثیر دریافت‌های محیطی در رفتار سگ‌ها -قسمت سوم (بخش هفتم)