نقش محیط در بروز رفتارهای طبیعی سگ

گام به گام با پرورش و تربیت سگ (بخش ششم)

قسمت دوم

سگ‌ها از بدو تولد مخصوصا زمانی‌که قدرت بینایی پیدا می‌کنند، یعنی زمانی در حدود بیست روز پس از به دنیا آمدن شروع به یادگیری می‌کنند و می‌توانند در کنار بینایی از حواس دیگر خود که کمی زودتر شروع به فعالیت کرده‌اند در یادگیری استفاده کنند.

اخبار سبز کشاورزی ، دکتر محمود نادرخانی، موسس مجموعه تربیتی و پرورش سگ «بیبرو» | یادگیری در این سن بسیار ماندگار و در سرنوشت سگ تاثیر‌گذار است؛ به‌طوری که فعال شدن دانسته‌های ژنتیکی و تجلی کدهای آن در گرو این نوع از یادگیری است.

سگ در ابتدای تولد، قوای جسمی کمی دارند و صرفا با خیزیدن، صدا کردن و بررسی مبتنی با آزمون و خطا در فضای محدودی که مادر برای آنها انتخاب یا درست کرده می‌توانند جهت یابی کنند و منبع تمام نیازهای خود را که مادر است، بیابند و به مجرد اینکه به مادر می‌رسند چهار نیاز اصلی آنها اجابت می‌شود و میزان موفقیت تقریبا در تمامی توله‌های به دنیا آمده برابر است و هر توله‌ای که توان رقابت نداشته باشد یا حذف شده یا اینکه مورد توجه مادر قرار گرفته و به بقا ادامه می‌دهد.

چهار نیازی که نوزاد را به سمت مادر می‌کشاند عبارتند از: 1- غذا، 2- گرما، 3- کمک مادر به دفع ادرار و مدفوع و 4- در نهایت تلاش برای رسیدن به سینه‌های مادر برای مکیدن شیر که با دست و پا زدن فراوان و تغییر جهت و رقابت همراه است.

نقش محیط در پاسخ به نیازهای توله‌ها

هر کدام از نیازهای مطرح شده حتما پاسخ داده می‌شود و این پاسخ با مهربانی توأم است و هیچ‌گونه آسیب جدی به نوزادها نخواهد رسید و این در صورتی اتفاق می‌افتد که مادر بدون اضطراب محل لانه را انتخاب کرده باشد و زادآوری در سن و زمانی مناسب منطبق با الگوهای طبیعی اتفاق افتاده باشد و پاسخ‌های محیطی در مقابل نیازهای توله‌ها ارائه می‌شود و هر نیازی دارای پاسخ متقابل است.

پاسخ‌ها سازنده‌ترین عناصر تربیتی در نوزادان هستند و شدت و حدت هر کدام بیانگر شخصیت سگ در آینده است.

اگر سگ مادر اضطراب داشته باشد، شیری که به نوزاد می‌دهد از حالت طبیعی خارج شده و دارای آنزیم‌ها و پروتیین‌هایی با درصدی نادرست است.

همچنین در صورت بروز هیجان، رفتاری ناموزون و پاسخی همراه با هیجان را خواهد داد که باز هم می‌تواند باعث آسیب و ایجاد ناهنجاری شود.

در صورتی که مادر دارای اضطراب باشد، پیوسته در حال جابه‌جا کردن توله‌ها از جایی به جای دیگر است که این می‌تواند باعث آسیب فیزیکی به نوزادان شود، اگر مادر در فصل نامناسبی جفت‌گیری کرده باشد که این جفت‌گیری می‌تواند به علت نبود اعتماد بنفس و نبود تعادل در رفتارهای ژنتیکی سگ و بر هم خوردن تعادل زیستی سگ باشد، نتیجه زایمان در زمان نا مناسب و مکان نا مناسب خواهد بود که با کمبود منابع، افزایش شکارچی، کاهش یا افزایش دما، سفت یا نرم بودن بستر لانه، مرطوب یا خشک بودن لانه، وجود حشرات بیش از حد معمول و غیره همراه خواهد بود.

در نتیجه این مادر دارای اضطراب، نوزادانی با در صد بالایی کورتیزول به دنیا خواهند آورد و همچنین در زمان شیر خوردن و مراقبت از توله‌ها افراط یا تفریط کرده و شخصیت توله‌ها دستخوش تغییر خواهد شد و در نتیجه در صورت به بلوغ رسیدن توله‌ها سگ‌هایی به‌وجود خواهند آمد که رفتار طبیعی گونه خود را ندارند و در نتیجه در صورت زیاد بودن سگ‌های غیرطبیعی امکان جفت‌گیری برای این سگ‌ها در طبیعت فراهم خواهد آمد.

در نتیجه نسل آینده دارای صفاتی غیرطبیعی یا تا حدی غیرطبیعی خواهند بود که می‌تواند جمعیت یک گونه را به سمت خاصی هدایت کند و در نتیجه فرزندان نسل اول صفاتی را از والدین به ارث می‌برند که می‌تواند تبدیل به الگوی ژنتیکی آنها شود و در نسل‌های بعد آلگوی ژنتیکی دقیقا مطابق آنچه هست بروز می‌کند. در نتیجه شخصیت و در نهایت سرنوشت جمعیتی از سگها متفاوت خواهد شد که میتواند خوب یا بد باشد.

نقش محیط در زیست سگ

در ایران از دیرباز سگ‌های گله دارای نقش اساسی در معیشت خانواده‌های دامدار روستایی و کشاورز بودند و همین امر باعث شد تعداد زیادی سگ نگهبان گله یا مزرعه در منطقه‌ای ساکن باشند و به مرور با افزایش جمعیت مزارع بزرگ به مزارع کوچک تبدیل شدند.

در نتیجه محیط برای زیست سگ محدودتر و منابع وابسته به انسان پدیدار شدند و با تسریع همین روند سگ‌هایی که دارای خشونت بالاتری بودند، بازدارندگی بیشتری ایجاد کردند با اقبال بیشتری مواجه شدند و صرفا یک مقوله اجتماعی و فرهنگی توانست اخلاق، رفتار و جثه سگ را در مقطعی به کلی دگرگون کند و گونه‌ای ایجاد شد که دارای شایستگی زیستی هر چند کاذب، ولی بیشتری هستند. محیط نقشی بسیار تاثیرگذار در بروز رفتارهای طبیعی دارد.