قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی از کدام تنظیم بازار رضایت دارد؟
افزایش سرسامآور قیمت کالاهای اساسی و مواد غذایی، در حالی که وزیر جهاد کشاورزی از ثبات و تنظیم بازار سخن میگوید!

افزایش سرسامآور قیمت کالاهای اساسی و مواد غذایی، در حالی که وزیر جهاد کشاورزی از ثبات و تنظیم بازار سخن میگوید! آیا رضایت قزلجه از تنظیم بازار، تنها شامل رانتخواران و ارزخواران میشود؟ بررسی عملکرد وزیر جهاد کشاورزی در حوزه تنظیم بازار و مقایسه آن با دوران وزرای پیشین را در این گزارش بخوانید.
افزایش قیمت بیسابقه؛ رضایت عجیب وزیر جهاد کشاورزی!
اخبار سبز کشاورزی؛ در روزهایی که سفره بسیاری از خانوارها کوچک و کوچکتر میشود و قیمت مواد غذایی و کالاهای اساسی سر به فلک کشیده، اظهارات وزیر جهاد کشاورزی، قزلجه بستانآبادی، مبنی بر رضایت از ثبات قیمتها و تنظیم بازار، تعجب همگان را برانگیخته است.
این در حالی است که بسیاری از اقلام حیاتی از سبد خرید قشر ضعیف و متوسط جامعه حذف شدهاند. آیا وزیر محترم از واقعیتهای بازار بیخبر است یا تعریفی متفاوت از "ثبات" در ذهن دارد؟
مقایسه عملکرد؛ قزلجه در برابر وزرای پیشین
بررسی قیمتها در دوران تصدی قزلجه نشان میدهد که اکثر مواد غذایی و محصولات کشاورزی بین ۳۰ تا ۳۰۰ درصد گرانتر از دوران وزیر قبلی به فروش میرسند. این تفاوت فاحش، سوالات جدی درباره سیاستهای تنظیم بازار فعلی ایجاد میکند.
وزیر پیشین، در شهریور ماه سال گذشته، انبارهایی مملو از نهادههای کشاورزی و خوراک دام و طیور را تحویل قزلجه داد و تاکید کرد که تا پایان اسفند ماه هیچگونه نگرانی در این زمینه وجود ندارد.
با این حال، به او توصیه شده بود که از همان شهریور ماه به فکر تامین نهادههای سال ۱۴۰۴ باشد. اما متاسفانه، بیتوجهی به این هشدارها، منجر به کاهش ۴۰ تا ۱۰۰ درصدی واردات نهادههای خوراک دام و طیور در فروردین امسال نسبت به سال گذشته شده است. این کاهش نگرانکننده، زنگ خطر بحران غذایی در آینده نزدیک را به صدا درآورده است.
گوشت ۷۵۰ هزار تومانی و برنج ۳۰۰ هزار تومانی؛ حاصل غفلت دولت "وفاق ملی"؟
در حال حاضر، قیمت یک کیلوگرم شقه گوسفندی معمولی در بازار حدود ۷۰۰ تا ۷۵۰ هزار تومان است و یک کیلوگرم برنج با کیفیت ایرانی نیز تا نزدیک به ۳۰۰ هزار تومان عرضه میشود. این افزایش سرسامآور قیمتها، در کنار افزایش نرخ شکر به ۶۵ هزار تومان برای هر کیلوگرم و نزدیک شدن قیمت گوشت به مرز یک میلیون تومان، بیانگر عمق بحران است.
در چنین شرایطی، شنیدن سخنان وزیر در خبرگزاری وابسته به دولت که گفته است: "در سه سال آینده (قاعدتاً اگر وزیر بمانم) از گوشت و برنج و شکر خودکفا میشویم"، بدون ارائه هیچگونه مستند کارشناسی، بیشتر به شوخی شبیه است تا یک وعده عملی.
توصیههای پیشکسوتان کشاورزی: درسی برای حال و آینده
اظهارات غیرعلمی و غیرکارشناسی کنونی، حتی در دوران وزرای باتجربهای چون دکتر عیسی کلانتری (پیر و راهنمای جسور و باشجاعت کشاورزی ایران) و مهندس محمود حجتی (وزیر توانای جهاد کشاورزی) نیز مطرح نمیشد.
دکتر کلانتری همواره به فاکتورهای هزینه-فایده، عرضه و تقاضا، و محاسبات دقیق بر اساس امکانات خاک و آب معتقد بود و مهندس حجتی نیز هرگز امنیت غذایی کشور را این چنین گستاخانه و بیمورد به بازی نمیگرفت.
لبنیات، میوه و حتی نان؛ قربانیان بینظارتی بازار
تنها گوشت و برنج نیستند که از سفره مردم حذف شدهاند. قیمت لبنیات، با وجود عدم افزایش رسمی، در بازار بالا رفته است و وزیر حتی به وضعیت تشکلهای صنعت دان و طیور نیز رسیدگی نمیکند. قیمت میوهها نیز اعجابآور است؛ به طوری که یک کیلوگرم میوه در میادین میوه و ترهبار شهرداری تهران به ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار تومان و در سطح شهر تا ۵۰۰ هزار تومان نیز به فروش میرسد.
حتی نان نیز از این بینظارتی در امان نمانده است. نان سنگک دولتی که ۵ هزار تومان قیمت دارد، در بازار حداقل ۱۰ هزار تومان و گاهی تا ۵۰ هزار تومان به فروش میرسد!
این در حالی است که دولت سالانه ۲۵۰ هزار میلیارد تومان یارانه به چرخه نان اختصاص میدهد. به نظر میرسد نظارتی در این بازارها وجود ندارد و این محصولات حداقلی، از سبد غذایی قشر ضعیف و متوسط جامعه خارج شده یا در حال خروج هستند.
تعطیلی صنایع و کاهش تولید؛ عواقب سوءمدیریت؟
معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی حتی در تامین مواد اولیه صنایع تولید سم و کود نیز تعلل داشته است. این امر باعث شده برخی از تولیدکنندگان کالاهای اساسی، از جمله صنایع کود شیمیایی، سموم شیمیایی، و خوراک دام و طیور، تولید خود را متوقف یا با ظرفیت کم ادامه دهند. آثار مخرب این تصمیمات با تاخیر و در ماههای آینده خود را نشان خواهد داد.
تنها وزیر جهاد کشاورزی از "روند خطی" قیمتها رضایت دارد!
جالب است بدانید در حالی که قیمت یک کیلوگرم مرغ از کمتر از ۸۰ هزار تومان در دوران وزیر قبلی به ۱۰۵ هزار تومان رسیده و هر شانه تخممرغ نیز ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار تومان به فروش میرسد، وزیر جهاد کشاورزی در حیاط دولت اعلام کرده که قیمت کالاهای اساسی تغییری نداشته و روند "خطی" دارند! اگر این تغییرات ۴۰ درصدی تا ۳۰۰ درصدی، "روند خطی" نامیده میشود، باید تعریف جدیدی برای این اصطلاح ارائه داد.
قزلجه در اظهارات خود گفته است: "در زمانی که دولت چهاردهم سر کار آمد، قیمت برخی از اقلام از جمله گوشت قرمز، گوشت مرغ، تخممرغ و همچنین نهادههایی که برای تولید کالاهای اساسی مصرف میشوند مثل ذرت و کنجاله، در ۸ تا ۹ ماه گذشته یک روند خطی داشته و کمترین تغییرات را به خود دیدهاند." این ادعا در حالی مطرح میشود که وزیر قبلی، نهادهها را برای ۶ ماه تامین کرده و تحویل وی داده بود.
وی همچنین افزوده است: "این امر نشان میدهد که نظارت و کنترلی بر بازار وجود دارد و تنظیمات خوبی اعمال شده است و قیمت این اقلام تقریباً روند ثابتی (افزایش بین ۳۰ تا ۳۰۰ درصد طی ۱۰ ماه) داشتهاند که این روند نیز ادامه خواهد یافت."
رضایت تنها برای رانتخواران و ارز خواران؟
با تمام این تفاسیر، در حالی که وزیر جهاد کشاورزی از وضعیت تنظیم بازار و کنترل قیمت مواد غذایی و کالاهای اساسی ابراز رضایت میکند، مردم در بازار شاهد گرانیهای بیسابقه هستند.
سوال اینجاست که وزیر جهاد کشاورزی دقیقاً از چه چیزی رضایت دارد؟ آیا این رضایت تنها شامل حال رانتخواران و ارزخوران میشود و مردم در این میان، قربانی بیتوجهیها و سوءمدیریتها هستند؟