رویای ارگانیک، یک درام تراژیک سریلانکایی

در کمپین انتخاباتی سال 2019 « گوتابایا راجاپاکسا »، کاندیدا و رئیس جمهور منتخب بعدی سریلانکا، وعده داد که کشاورزان این کشور را در یک دوره انتقالی 10 ساله به کشاورزی ارگانیک بر اساس چشم اندازی سبز رهنمون کند. در آوریل 2020، دولت راجاپاکسا، به این وعده عمل کرد و واردات و استفاده از کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات را در سراسر کشور ممنوع و به 2 میلیون کشاورز این کشور دستور داد که به اجبار ارگانیک شوند.

اخبار سبز کشاورزی؛ حسین شیرزاد، تحلیلگر و دکترای توسعه کشاورزی| از نظر بوروکرات‌های خودخوانده ای که به تازگی وارد دولت شده‌ بودند، به نظر می‌رسید که رویای کشاورزی ارگانیک در مقیاسی بزرگ در حال تبدیل شدن به واقعیت است و سریلانکا با اجرای کشاورزی ارگانیک در ابعاد ملی، نخستین "جنبش سبز جهان" را رهبری خواهد کرد .

افتضاح تمام عیار

از جمله سیاست‌های کشاورزی که برای دستیابی به تولیدات کشاورزی ارگانیک در مقیاس بالا باید اجرا می‌شد، مواردی از قبیل حذف کودهای شیمیایی، تولید کود زیستی در جنگل‌ها و تالاب‌های کشور و ایجاد بیش از دو میلیون باغ سبزی در مقیاس کوچک در مزارع کوچک برای تامین غذای کشور بود.

اما نتیجه این سیاست یک افتضاح تمام عیار بود که بی‌رحمانه و سریع پیامدهای خود را بر میلیون‌ها نفر نشان داد برای از این که به‌طور کامل به ادامه داستان بپردازم به ناچار باید 6 سال به گذشته برگردم و تفکر کشاورزی ارگانیک در سریلانکا را بازگو کنم. پس اجازه دهید با تحلیل «پروژه سیاسی» که منجر به این ابتکار جسورانه شد، شروع کنیم.

بیشتر بخوانید: آموزه‌های لجستیک عربستان در تجارت محصولات کشاورزی

داستان ما از تابستان داغ سال 2016 با تشکیل جنبش جامعه مدنی جدید به نام «ویاتماگا» به رهبری «راجاپاکسا» و تشویق به کشت ارگانیک آغاز میشود. جنبش «ویاتماگا» در وب‌سایت اش‌، مأموریت خویش را به‌کارگیری «پتانسیل نوپای متخصصان، دانشگاهیان و کارآفرینان برای تأثیر بر توسعه اخلاقی و مادی سری‌لانکا» توصیف می‌کند. ویاتماگا به راجاپاکسا اجازه داد تا به عنوان یک نامزد انتخاباتی به شهرت برسد و پلتفرم انتخاباتی او را آماده نمود.

همانطور که او برای انتخابات ریاست جمهوری خود آماده می شد، جنبش " مناظر شکوفا و با شکوهی" را به توده‌ها می‌نمایاند که دستور کاری پوپولیستی برای کشور محسوب می‌شد و در این دستور کار؛ همه چیز از امنیت ملی گرفته تا مبارزه با فساد و سیاست آموزشی در کنار وعده گذار کشور به کشاورزی ارگانیک در طی یک دهه پوشش داده شده بود.

وعده کسب اقتدار غذایی

علیرغم ادعای "ویاتماگا" مبنی بر کسب اقتدار غذایی با جلب حمایت متخصصین تکنوکرات، اکثر کارشناسان برجسته کشاورزی سریلانکا از وعده‌هایی برای حذف تدریجی کود شیمیایی، توسعه 2 میلیون باغ خانگی ارگانیک و کسب قدرت برای کمک به تغذیه جمعیت کشور و استفاده از جنگل‌ها و تالاب‌های کشور به سمت تولید کود زیستی حمایت نمیکردند و با تردید به این رویاهای شعارزده می نگریستند.

راجاپاکسا‌، پس از انتخاب به عنوان رئیس جمهور، تعدادی از اعضای ویاتماگا از جمله وزیر کشاورزی را در کابینه خود منصوب کرد. وزارت کشاورزی سریلانکا نیز به نوبه خود، مجموعه‌ای از کمیته‌ها را ایجاد کرد تا در مورد اجرای این سیاست‌های رویاگونه مشاوره دهد.

خانه نشین کردن کارشناسان کاردان

وزیر کشاورزی دولت منتخب، اکثریت تکنوکرات‌های کشاورزی و محققین و دانشمندان کشاورزی کشور را کنار گذاشت و خانه نشین کرد یا به اتهامات واهی، پرونده سازی گسترده ای را برای دور کردن متخصصین از میدان دنبال نمود.

در عوض به نمایندگان بخش کوچکی از هواداران کشت گانیک کشور از جمله حامیان دانشگاهی برای کشاورزی جایگزین؛ و به ویژه رئیس یک انجمن پزشکی برجسته که مدت‌ها ادعاهای مشکوکی را در مورد رابطه بین مواد شیمیایی کشاورزی و بیماری مزمن کلیوی در استان‌های کشاورزی شمالی کشور مطرح کرده بود‌، تکیه کرد.

بیشتر بخوانید: اقتصاد سیاسی شبکه‌ لجستیک کالاهای کشاورزی امارات متحده عربی

دستور ممنوعیت استفاده از کود شیمیایی، علفکش و سموم

در زمان انتخاب رئیس جمهور راجاپاکسا، بیش از 79 درصد از عرضه مواد غذایی در کشور توسط کشاورزان کوچک کشور با استفاده از کودهای شیمیایی تامین می‌شد و صنایع مرتبط با کشاورزی در کشور، موتور محرکه اقتصادی آن بود. در 26 آوریل 2021 رئیس جمهور راجاپاکسا تصمیم گرفت اجرای ممنوعیت کامل واردات کودهای شیمیایی، آفت کش‌ها و علف کش‌ها و استفاده از آنها اجرا شود.

این دستور اجرایی در شرایطی اتفاق می افتاد که از دهه 1960، سریلانکا به کشاورزان برای استفاده از کودهای شیمیایی یارانه پرداخت کرده است که در نتیجه آن، عملکرد محصولاتی مانند برنج دوبرابر شده و سریلانکا یک سیاست مدون ده‌ها ساله برای یارانه دادن به کود برای کشاورزان داشت.

این یارانه بین 48 تا 88 درصد از هزینه‌های کود کشاورزان (بسته به نوع محصول) را شامل می‌شد. طرفه اینکه در سال 2020 هزینه یارانه 53 و شش دهم درصد از کل مخارج دولت در بخش کشاورزی بود بگونه ای که در سال 2020، کل هزینه واردات کود و یارانه هر سال نزدیک به 500 میلیون دلار میگردید. با افزایش هزینه‌های کود و بودجه‌ای که به شدت از همه‌گیری کووید-19 ضربه خورده بود، امید می‌رفت این ممنوعیت به کاهش هزینه‌ها و بهبود ارز خارجی کمک کند و همچنین نگرانی‌ها در مورد اثرات بهداشتی استفاده از مواد شیمیایی در رشد مواد غذایی را برطرف کند.

دولت وعده داده بود که جایگزین‌های ارگانیک و کود زیستی کافی را بین کشاورزان توزیع کند، اما نتوانست ذخایر کافی را تامین و به وعده اش عمل نماید، این ناتواتی به این معنی بود که بسیاری از محصولات بدون دادن هیچ کودی باید کاشته می‌شدند و انتظار می‌رفت کشاورزان بدون هیچ گونه آموزش در مورد چگونگی رشد موفق محصولات ارگانیک، به روال عادی خود ادامه دهند. در نتیجه آنچه که قرار بود حرکت مثبتی برای نزدیک به دو میلیون کشاورز سریلانکا باشد، خیلی زود ماحصلی معکوس داد و نزدیک به یک سوم کل زمین‌های کشاورزی در این کشور به دلیل ممنوعیت‌ها، غیرفعال باقی مانده از چرخه کشت خارج شدند.

کشاورزی دستوری و نتایج ممنوعیت‌ها

این ممنوعیت‌های اجباری و دستوراتی که هر روز شکل تازه ای می گرفتند، میلیون‌ها کشاورز سریلانکا را مجبور کرد که با صرفه جویی در هزینه و نخریدن کودهای شیمیایی به اجبار به سمت ارگانیک بروند. اما همانطور که کارشناسان کشاورزی سریلانکا هشدار داده بودند، این تغییر ناگهانی فاجعه بار بود.

سریلانکا که دیر زمانی در تولید برنج خودکفا بود، با این تغییرات مجبور شد تا 450 میلیون دلار برای واردات برنج از میانمار و چین برای تامین نیازهای داخلی و کنترل 50 درصدی افزایش قیمت برنج هزینه ‌کند. میانگین عملکرد برنج، -غذای اصلی سریلانکا- که بخشی از آن صادر می‌شد، حدود 30 درصد کاهش یافت و برای اولین بار طی چند دهه، سریلانکا مجبور به واردات برنج شد.

در سال 2020 نود درصد خانواده‌های سریلانکایی مجبور به حذف بخشی از وعده‌های غذایی خود شدند و تورم از کنترل خارج شد حتی سریلانکا نمی توانست بدهی‌های خارجی خود را بپردازد. شانس هم با دولت یار نبود، تنها چند ماه پس از انتخاب راجاپاکسا،" COVID-19″ وارد کشور شد. این بیماری همه گیر، بخش توریستی سریلانکا را که تقریباً نیمی از ارز خارجی کشور را در سال 2019 تامین می کرد، ویران نمود. در ماه‌های ابتدایی سال 2020، بودجه و منابع ارزی دولت در بحران قرار گرفت. کسر بودجه ناشی از کمبود دلارهای توریستی آنقدر ذخایر خارجی را تحلیل برد که سریلانکا پس از توسعه زیرساخت‌ها در دهه گذشته، قادر به پرداخت بدهی‌های خود به طلبکاران چینی نبود.

در سال 2021 سریلانکا که در بدهی 51 میلیارد دلاری خارجی غرق شده بود، حتی در موقعیتی نبود که تعهدات بهره وام‌های دریافتی خود را انجام دهد. همه‌گیری وضعیت اقتصادی و شیوع گرسنگی را بدتر کرد. راجاپاکسا که برای پروژه‌های زیرساختی وام گرفته بود، کاهش مالیات را برای تحریک اقتصاد معرفی کرد. اما نتیجه معکوس داد و در عوض این سیاست حدود 1.4 میلیارد دلار درآمد ناپدید شده برای دولت به همراه داشت.

بیشتر بخوانید: آثار تورمی افزایش مالیات بر ارزش افزوده کالاهای وارداتی کشاورزی

به زودی، کاهش ذخایر ارزی خارجی و نقصان در جمع آوری مالیات، ظرفیت دولت سریلانکا را برای واردات کالاهای اساسی ضروری مانند غذا، دارو و سوخت از بین برد. پس از اجرای کشاورزی ارگانیک توسط دولت راجاپاکسا، صادرات کالاهای کشاورزی به شدت کاهش یافت زیرا تولید با استفاده از کودهای آلی کاهش یافته بود. ممنوعیت کودهای شیمیایی در ماه هشتم نتایج ناخوشایندی به بار آورد.

در شش ماه اول پس از تبدیل شدن سریلانکا به یک کشور ارگانیک، تولید برنج داخلی به شدت کاهش یافت. ممنوعیت‌ها، یکی از منابع اصلی درآمد ارزی کشور - چای - را ویران کرد. سریلانکا چهارمین صادرکننده چای در جهان است و چای 10 درصد از صادرات محصولات کشاورزی این کشور و به نوبه خود 70 درصد از کل درآمد صادراتی کشور را به خود اختصاص می دهد.

در فوریه 2022، چای حدود 20 درصد کمتر از فوریه 2021 تولید شد. تجارت چای که منبع قابل توجهی از درآمد صادراتی بود، متحمل زیان 425 میلیون دلاری شد که بحران ارزی سریلانکا را بدتر کرد. قبل از شیوع کووید به سریلانکا، کل صادرات کشاورزی این کشور 20 درصد از کل صادرات ملی آن بود. از آنجایی که این مبلغ به دلار آمریکا پرداخت می‌شد، باعث افزایش ذخایر ارزی سریلانکا می‌گردید. در واقع، اجرای ناگهانی و گسترده کشاورزی ارگانیک توسط دولت برای اقتصاد مضر بود زیرا کمتر از سه درصد از زمین‌های کشاورزی در سریلانکا از کشاورزی ارگانیک پیروی می‌کردند. حالا بیش از دو میلیون کشاورز، در تلاش برای بدست آوردن کودهای طبیعی درمانده بودند.

دولت نتوانست تولید داخلی سموم و کودهای ارگانیک را افزایش دهد یا به کشاورزان برای خرید آنها یارانه بدهد. تغییر ناگهانی سیاست‌ها باعث از بین رفتن بسیاری از محصولات و سبزیجات شد. با توجه به اعتراضات کشاورزان، ممنوعیت واردات مواد شیمیایی در ماه نوامبر اندکی کاهش یافت . اما باز هم بازگشتی به یارانه دادن به کودهای شیمیایی مانند گذشته وجود نداشت، اختلالی که این امر در بخش کشاورزی سریلانکا ایجاد کرد، نمی توانست در زمان بدتری رخ دهد. صنعت توریسم، درآمد ارزی کشور و ستون فقرات اقتصاد آن،متزلزل شده بود.

وزارت واردات کشاورزی

در گزارش سال 2021 USDA در مورد تغییر سیاست این کشور به روش‌های ارگانیک، این آژانس پیش‌بینی کرد: «فقدان ظرفیت تولید کودهای آلی، همراه با عدم وجود یک برنامه رسمی برای واردات کودهای آلی به جای کودهای شیمیایی، پتانسیل ایجاد عوارض نامطلوب را افزایش می‌دهد. تاثیرات نامطلوبی بر امنیت غذایی کشور بجای می‌گذارد.

" طرح ناموفق برای ایجاد اولین کشور 100 درصد کشاورزی ارگانیک در جهان" ‌، منجر به پرداخت 200 میلیون دلار از سوی دولت به کشاورزان در میانه یک بحران اقتصادی شد". این امر باعث شد تا سریلانکا وابستگی وارداتی خود به کالاهای اساسی را افزایش دهد. در طی 16 ماه وزارت کشاورزی تبدیل به وزارت واردات کشاورزی گردید. نقطه شکست زمانی بود که قیمت سوخت با وقوع جنگ روسیه و اوکراین افزایش یافت.

تغییر ناگهانی و اجباری سریلانکا به کشاورزی ارگانیک منجر به کاهش قابل توجهی در کمیت و کیفیت تولید شد. فقط کمبود کود به کشاورزان آسیب نمی رساند بلکه کمبود سوخت و افزایش قیمت‌ها به این معنی بود که عده ای قادر به خرید نفت سفید یا گازوئیل ضروری برای تراکتورها و سایر ابزارهای کشاورزی نیستند. از کاهش سطح زیر کشت برنج گرفته تا بحران انرژی، قطع مکرر برق، شورش‌ها و استعفای نخست‌وزیر (برادر رییس جمهور ماهیندا راجاپاکسا) حال دیگر ارگانیک کردن کشور به کاتالیزوری برای بدتر شدن بحران اقتصادی و انسانی سریلانکا تبدیل شده بود.

شورش‌های دهقانی

تورم مواد غذایی به حدود 30 درصد و تورم هزینه‌های تولید به 52 درصد رسید. کشاورزان سریلانکا به طرح کشاورزی ارگانیک دولت اعتراض کردند. با اعتراضات خشونت آمیز، تورم فزاینده و سقوط ارز، دولت در نهایت ممنوعیت کود برای چندین محصول کلیدی از جمله چای و نارگیل را در ماه فوریه به حالت تعلیق درآورد، اما این تصمیم خیلی دیر بود. بانک جهانی تخمین زد که نیم میلیون نفر در حالی که سریلانکا با بدترین بحران مالی از زمان استقلال خود مواجه و در فقر فرو رفتند. خشم جامعه آشکار بود اعتراضات به شورش تبدیل شد زیرا زندگی مردم بدون حمایت دولت زیر و رو شده بود.

بیش از 2 میلیون کشاورز این کشور که 30 درصد نیروی کار آن را تشکیل می دهند و تا آن زمان به کودهای شیمیایی یارانه ای وابسته بودند، ناگهان به حال خود رها شدند. محدودیت استفاده از کودهای شیمیایی در نوامبر 2021 در نتیجه واکنش صنعتی ناشی از کاهش تولید، تورم سرسام آور و در نتیجه تظاهرات مداوم برای پایان دادن به مقررات اجباری تا حدی کاهش یافت. علیرغم انجام این اقدام، کشور شاهد افزایش چشمگیر قیمت تمام شده کالاها بود زیرا کشاورزان نتوانستند کود وارداتی مکفی را در نتیجه کاهش ذخایر ارزی دریافت کنند.

اعتراف رئیس جمهور به اشتباه

سرانجام رئیس جمهور در 18 آوریل 2021 اعتراف کرد که مرتکب «اشتباهاتی» شده است که باید اصلاح شود. دولت او از آن زمان برای کمک مالی به صندوق بین المللی پول روی آورد و قول داد یارانه‌های کودهای شیمیایی را بازگرداند، دولت تصمیم گرفت که برای خرید نهاده‌های ارگانیک نیز یارانه‌ها اعطا شود رئیس جمهور پذیرفت که تغییر به سمت محصولات ارگانیک خیلی عجولانه و بدون استفاده از نظرات متخصصین مجرب انجام شده است و قول داد به زودی کود مورد نیاز کشاورزان را تامین نماید.

اما با توجه به کاهش ذخایر خارجی سریلانکا به 1.8 میلیارد دلار در پایان آوریل و حمله روسیه به اوکراین که قیمت کود در بازار جهانی را افزایش داد، کارشناسان گفتند که مشخص نیست دولت چگونه می تواند به اندازه کافی مواد مغذی خاک را برای دو میلیون کشاورز وارد کند. براساس آمارها دولت حدود 259 میلیون دلار برای واردات کود در سال 2020 هزینه کرده و صورتحساب سال 2021 تا 440 میلیون دلار و احتمالاً دو برابر سال قبل گردید.

فرار رئیس جمهور به خارج

با تشدید اعتراضات، برادران رئیس جمهور‌، باسیل راجاپاکسا و چمال راجاپاکسا، و همچنین برادرزاده وی نامال راجاپاکسا در ماه مارس از کابینه خارج شدند . معترضان در داخل ساختمان دبیرخانه ریاست جمهوری تجمع کرده و خواستار استعفای گوتابایا راجاپاکسا رئیس جمهور سریلانکا در 9 ژوئیه 2022 در کلمبو شدند. پس از هجوم معترضان و اشغال کاخش در 13 ژوئیه، در بحبوحه اعتراضات مردمی شهروندان ناراضی از مدیریت وی بر اقتصاد کشور به مالدیو گریخت.

آیا "گذار ارگانیک" امری سهل و ممتنع است؟

پیامدهای سیاست ارگانیک در سری لانکا نشان داد که گذار کامل به کشاورزی ارگانیک حتی برای کشورهایی که کاملاً به آن متعهد هستند، به هیچ وجه آسان نیست. به عنوان مثال، بوتان در سال 2008 متعهد شد تا سال 2020 به طور کامل به تولید ارگانیک انتقال یابد. ژاپن نیز سال‌ها در پی رسیدن به سطحی قابل قبول از کشت ارگانیک است، اما بسیاری از کشاورزان آن هنوز از مواد شیمیایی کشاورزی استفاده می کنند . کشاورزی ارگانیک از پروژه‌های دولت "مودی" در هند نیز بوده است.

در دوران تصدی او بود که ماموریت "پارامپاراگات ختی "راه اندازی شد. اتحادیه اروپا نیز که متعهد شده بود تا کشاورزی ارگانیک را دنبال کند ، هنوز از کودهای شیمیایی و محصولات اصلاح شده ژنتیکی حمایت می کند که تنوع زیستی طبیعی را تهدید می کنند .دلیل ساده ای که چرا عقب نشینی از کودهای شیمیایی، آفت کش‌ها و سایر مواد شیمیایی کشاورزی بسیار دشوار است این است که آنها تولید انبوه پایدار و سریع غذا را ممکن می سازند.

طبق برنامه جهانی غذا ‌، با توجه به اینکه حدود 193 میلیون نفر با ناامنی غذایی حاد مواجه هستند‌، نمی توان بر دسترسی سریع و آسان به غلات غذایی تاکید نکرد. با این حال، آخرین گزارش هیئت بین دولتی سازمان ملل در مورد تغییرات آب و هوا هشدار می دهد که کشاورزی صنعتی، عامل اصلی تخریب خاک است که عمدتاً به دلیل کاربرد آفت کش‌ها و ترکیبات نیتروژنی موجود در بسیاری از کودها است.

این مواد شیمیایی می توانند به آب‌های زیرزمینی نفوذ کنند. اگر آنها وارد آبراه‌ها شوند، می توانند سطح اکسیژن را کاهش دهند و بر ماهی‌ها و سایر موجودات دریایی تأثیر بگذارند. اما از سوی دیگر، یک مطالعه در سال 2019 نشان داد که استفاده از روش‌های کاملا ارگانیک می‌تواند تولید کل مواد غذایی را تا 40 درصد کاهش دهد. حتی مصرف ارگانیک می تواند برای آب و هوا مضر باشد.

در حالی که انتشار مستقیم گازهای گلخانه‌ای با محصولات ارگانیک 20 درصد کاهش می‌یابد، کشورها به سایر کشورها نگاه می‌کنند تا عرضه‌ای را که نمی‌توانند در داخل تولید کنند، جبران نمایند. لذا با فاکتورگیری در زمین‌های کشاورزی مورد استفاده در خارج از کشور، انتشار خالص در کشاورزی ارگانیک می تواند 1.7 برابر بیشتر از کشاورزی معمولی باشد.کشاورزی ارگانیک همچنین به "ساخت سالم کلوئیدی خاک" نیاز دارد که ممکن است سالها طول بکشد طرفه اینکه با روش‌های کشاورزی ارگانیک، خاک برای کمک به رشد بهتر گیاهان باید توسط مواد مغذی کودهای طبیعی مانند کود و پودر استخوان پر شود، اما تولید این مواد در مقادیر زیاد بدون آسیب رساندن به محیط‌زیست بسیار سخت است.

تبدیل ناگهانی صادر کننده برنج به واردکننده

بر اساس داده‌های غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد‌، 10 درصد از 7.1 گیگاتن گازهای گلخانه ای از زنجیره تامین دام از ذخیره سازی و فرآوری کود ناشی می شود. اگرچه تغییر به سمت کشاورزی ارگانیک جهشی به سمت مسیر درست برای محیط زیست به نظر می رسید، اما در واقع حرکتی مضر برای بخش کشاورزی اقتصاد سریلانکا بود.

این سیاست کشاورزی مخاطره آمیز تأثیر منفی قابل توجهی بر اقتصاد سریلانکا داشت، زیرا به نظر می رسید تکنیک‌های تولید ارگانیک به طور قابل توجهی گران تر هستند و بازده کمتری را ارائه می دهند 20 درصد کمتر برنج تولید شد که منجر به کشت نشدن حدود 33 درصد از زمین‌های کشاورزی کشور و افزایش 50 درصدی قیمت برنج در طی حدود 8 ماه شد. پس از ممنوعیت واردات کود، خودکفایی تولید برنج مختل شد و برای جلوگیری از فاجعه غذایی در پیش رو مجبور به واردات برنج شدند.

درس که باید آموخت

درسی که باید از بحران سریلانکا آموخت این است که اگرچه "حکمرانی ارگانیک و روش‌های آگرواکولوژیکی برای سلامت و تغذیه یک ملت مهم است. اما، همواره کشاورزان وابسته به سطوح بالای نهاده‌های وارداتی در برابر اختلالات زنجیره تامین و نوسانات قیمت آسیب‌پذیرتر هستند و اگرچه تلاش سریلانکا با کشاورزی صنعتی همیشه خوشایند نبوده است. و اینکه وزارت کشاورزی این کشور، یک بوروکراسی شکست خورده است و مزارع استعماری دوره بریتانیا و سیاست (کاهش حجم وسیعی از جنگل‌ها و تبدیل آن‌ها به مزارع تخصصی برنج و توسعه کشت تک محصولی چای) بسیاری از تنوع زیستی بومی را نابود کرده و محصولات جدیدتر مانند نخل روغنی اکوسیستم شکننده را بیشتر تهدید میکنند؛ اما توجه به و تغییرات آب و هوایی، رشد فقر، بحران انرژی و تورم مواد غذایی عناصر مهمی اند که باید در معادلات حکمرانی غذایی دیده شوند.

نتیجه طرد متخصصین کشاورزی

در نتیجه ممنوعیت واردات کودهای شیمیایی و کمبود کودهای یارانه ای هزینه‌های اقتصادی زیادی را برای این کشورها به همراه خواهد داشت و تغییر سیاست‌ها به سمت کشاورزی ارگانیک، به بحران غذایی منجر میشود. چون بخش فقیر اقتصاد قادر به تامین نیازهای اساسی غذا نیست و افزایش ناامنی غذایی در کشور گریز ناپذیر است که به نوبه خود سلامت توسعه اقتصادی سریلانکا را نیز بدتر می نمود.

این تجربه نشان داد که باید برنامه ریزی و مدیریت درستی برای کشاورزی ارگانیک وجود داشته باشد. امکان پذیر ساختن آن؛ هم برای بخش کشاورزی و هم برای اقتصادملی نباید یک تصمیم ناگهانی باشد، بلکه پس از برنامه ریزی مناسب می توان آن را دوباره اجرا کرد.

سریلانکا نمونه بارز این است که چگونه تلفیق دماکوژی سیاسی، طرد متخصین باتجربه و نخبگان کشاورزی و استراتژی ضعیف برنامه ریزی شده برای توسعه پایدار در کنار کمبود منابع زیرساختی (نرم افزاری -سخت افزاری و دانشی-تجربی)کشور مانع توسعه عادلانه گردید، به توزیع گسترده فقر افزود، امنیت غذایی کشور را تهدید کرد و کشور را به سوی هرج و مرج و ناامنی سوق داد.

سخن پایانی

زمانی "نورمن بورلاگ" پدر اصلاح نباتات مدرن می گفت که نمی‌توان بیش از 4 میلیارد نفر را بدون مواد شیمیایی و علف کش‌ها تغذیه کرد. حالا جهان در آستانه 7.9 میلیارد نفر میباشد، سئوال اصلی این است! چطور باید دنیا را تغذیه کنیم؟ نتایج سیاست ارگانیک در سری لانکا و ده کشور دیگر جهان نشان داد که کشاورزی ارگانیک به تنهایی نمی تواند دنیا را تغذیه کند.

چنانکه قبل از انقلاب سبز، همه چیز ارگانیک بود، تولید ارگانیک برای بازارهای خاص خوب است، اما افزایش آن برای کل کشور مستلزم ارزیابی مناسب از تقاضا و عرضه ملی است. در کشاورزی ارگانیک، عملکرد بیشتر محصولات زراعی کمتر از آنهایی است که کود داده می شود. اگر کشور نتواند کل جمعیت را از طریق محصولات ارگانیک تغذیه کند، باید آماده واردات کالاهای اساسی باشد. یکی از مشکلات سریلانکا و بسیاری از کشورهای متمایل به ارگانیک آن است که فنآوری لازم و ارز کافی برای واردات کالاهای اساسی ندارند.