استغاثه مرغداران از رئیسی

اخبار سبز کشاورزی: طرح هدفمند کردن یارانه‌ها و اصلاح چگونگی اختصاص آن به جامعه، ازجمله اقدامات مهم و اساسی دولت حاضر بود که شجاعانه و مدبرانه آن را در دستورکار قرارداد.

البته قابل پیش‌بینی بود که با توجه به اینکه بخش کشاورزی بیشترین تاثیرپذیری را از اجرای این طرح دارد، فشارهای زیادی را به تولیدکنندگان این بخش از یک طرف و بقیه افراد جامعه به‌عنوان مشتریان و بازار مصرف آنها وارد خواهد کرد و ضروری می‌نمود که دولت جنبه‌های حمایت از این دو گروه را برای عبور از شرایط سخت پس از اجرا در نظر داشته باشد و البته اقدامات موثری هم صورت گرفت و زحمات زیادی نیز صرف گردید که جای تشکر دارد.

اما در این میان متاسفانه نگاه حمایتی دولت کمتر متوجه بخش تولید بوده و حتی می‌توان گفت که دولت اساساً نه تنها حمایت از بخش تولید انجام نداده، بلکه در بسیاری از موارد بخش زیادی از هزینه‌های اجرایی این طرح را بر دوش تولیدکنندگان بخش کشاورزی گذاشته است؛ به‌طوری که بسیاری از بهره‌برداران و تولیدکنندگان این بخش زیر بار فشار ناشی ار آن کمر خم کرده و توان مقاومت بیشتر از این را نداشته‌اند.

یکی از زیربخش‌های تولید در بخش کشاورزی تولیدکنندگان گوشت مرغ هستند که فریاد استغاثه آنها به فلک رسیده و نمی‌دانیم گوش شنوایی هست یا نه؟

اخیراً انجمن تولیدکنندگان زنجیره‌ای مرغ در نامه‌ای به رئیس‌جمهور درخواست توجه بیشتری از جانب دولت به مشکلات آنها را داشته‌اند، ما نیز سخن کوتاه کرده و آن نامه را عیناً منعکس می‌کنیم:

ریاست محترم جمهور

حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای دکتر ابراهیم رئیسی

سلام علیکم

حسب استحضار صنعت طیور در کشور، صنعتی پویا و پیشرو و ریشه دار و مجهز به کلیه استاندارد های روز و دارای رتبه های برتر جهانی است. همچنین این صنعت و زنجیره تامین گسترده آن نقشی اساسی در تولید ناخالص داخلی بخش کشاورزی و کشور ایفا نموده و به لحاظ اشتغال فعال و مولد نیز یکی از فراگیرترین بخش های اقتصادی به شمار می رود.

حضرتعالی به خوبی استحضار دارید فعالین این بخش از حامیان اصلی سیاست مردمی سازی یارانه ها بودند و در این خصوص در هر مکاتبه، نشست و همایشی نظرات خود را اعلام و در خصوص تبعات مثبت و منفی و نحوه مدیریت آن هشدار دادند. آنچه واضح است مردمی سازی یارانه ها ، اقدامی شجاعانه و متهورانه بود که با هدایت حضرتعالی به خوبی و با کمترین عوارض کوتاه مدت در بخش عمومی جامعه انجام پذیرفت.

لیکن آنچه باید در خصوص تولیدکنندگان انجام می گرفت به کلی نادیده انگاشته شده و سنگینی بار این جراحی بزرگ اقتصادی، فقط بر دوش این خط‌شکنان ساختارمند عرصه تولید نهاده شد. بسته حمایتی چندوجهی که برای تولید منظور گردیده بود، می بایستی به نحوی تنظیم می‌گردید که شکاف قابل توجه سرمایه در گردش را جبران می نمود و از سوی دیگر تقاضا برای محصول تولیدی حفظ گردد و این موضوع در مکاتبات و جلسات متعدد تشکل‌ها با جناب وزیر محترم جهاد کشاورزی و معاونین محترم ایشان مورد تاکید بود. لیکن متاسفانه وعده‌های مطروحه، دائر بر تحقق این انتظارات، پس از اجرای طرح مردمی سازی یارانه ها تحقق نیافت و اسباب زیان سنگین تولیدکنندگان را فراهم نمود، به نحوی که کاهش شدید تقاضا، بازاری را رقم زد که در آن قیمت فروش، کمتر از هزینه های تولید است و بدین ترتیب منجر به کاهش یا توقف تولید گردیده است.

آمار کاهش اشتغال در بخش کشاورزی در بهار جاری، کاهش تولید جوجه یکروزه از ۳۳.۵ میلیون قطعه در هفته اول سال ۱۴۰۱ به ۲۲ میلیون قطعه در هفته جاری، کاهش جوجه ریزی از ۱۳۵ میلیون قطعه به حدود ۹۰ میلیون قطعه در تیرماه فقط بخشی از شواهدی است که این امر را تایید می کند.

آرزوی قلبی همه فعالان صنعت طیور، رنگین ساختن سفره مردم، با تامین مکفی و مقرون به صرفه گوشت مرغ است. فلذا این تشکل تقاضا دارد به جهت حفظ ظرفیت های این صنعت و نیز اشتغال قابل توجه آن، دستور فرمایید تمهیدات زیر را هر چه زودتر عملیاتی ساخته و بدینوسیله، از نابودی بیش از پیش گله های مرغ مادر و واحدهای پرورش مرغ گوشتی همچنین بلا استفاده ماندن امکانات سایر حلقه های تولید جلوگیری گردد.

١- حفظ و احیاء و تقویت تقاضای کل: مجموعه ای از تمهیدات که تقاضا برای گوشت مرغ را حفظ و ارتقاء بخشد:

الف) تقاضای عمومی: می باید یارانه پرداختی به اقشار هدف به شکل کالا برگ الکترونیک پرداخت گردد تا صرفا به مصرف خرید محصول مورد نظر برسد و بدین ترتیب هم سلامت مصرف کننده و اهداف تغذیه ای خانوار محفوظ بماند و هم تقاضا برای تولید گوشت مرغ و جریان در آمدی تولید کننده حفظ شود.

ب) بخش مصارف دولتی: تامین ذخایر استراتژیک کشور که معمولا از طریق خرید مرغ منجمد توسط شرکت پشتیبانی امور دام انجام می پذیرد، می باید فقط از محل تولیدکنندگان داخلی و با مکانیزم خرید به قیمت حمایتی محقق گردد و از هرگونه واردات محصولات مشابه خودداری شود.

ج) صادرات، تغییر مبانی صنعت از جایگزینی واردات به صادرات محور شدن، یک تصمیم استراتژیک است که می باید پایایی و ثبات تامین را به بازارهای هدف القا نماید و ضمنا شاخص های رقابت پذیری و کیفیت لازم را نیز دارا باشد. لیکن تصمیمات متناوب دائر بر ممنوعیت و آزادسازی صادرات گوشت مرغ، امنیت غذایی، اخلاق تجاری و ایفای تعهدات را در بازار هدف با تهدید مواجه ساخته و اعتماد مشتریان خارجی که با زحمات و هزینه های بسیار به دست آمده است را ذائل خواهد ساخت.

بنابراین صادرات به منزله مجاری تنفس و امکان استفاده بهرهور از ظرفیت صنعت طیور و ضامن حفظ اشتغال موجود و بالاخره ابزار استحصال ارز مورد نیاز کشور است و باید همواره مسیر آن باز و با رفع محدودیت و انحصاری برای همه سویه ها میسر باشد.

۲- قیمت گذاری دستوری: تعیین قیمت در بازارهایی چون گوشت مرغ، که بی نهایت تولید کننده و مصرف کننده در آن حضور دارند و بازار رقابت کامل محسوب می شوند، تابع عرضه و تقاضا و زیر سیستمهای آن از قبیل کشش در آمدی، قیمتی و کالاهای جایگزین است و ابلاغ دستوری قیمت به آن نادیده انگاشتن حقوق تولید کننده و مصرف کننده، ناقض اصول رقابت و مانع سرمایه گذاری مجدد است. بارها گفته شده که در چنین بازارهایی، قیمت گذاری دستوری حل مسائل دینامیک با فرضیات استاتیک است و اسباب زیان تولید کنندگان را فراهم می سازد.

۳- سرمایه در گردش: تزریق فوری و مکفی سرمایه در گردش به همه بخش های صنعت طیور و از جمله زنجیره‌ها، به جهت تامین مالی تولید قراردادی، مشوق اصلی برای جذب مرغداران خرد، به این ساختارهای کلان تولید خواهد بود. زنجیره ها با دریافت این تسهیلات می توانند با در اختیار قرار دادن نهاده های تولید، منجمله جوجه، خوراک و واکسن، دغدغه مرغداران را در خصوص دسترسی به سرمایه در گردش و نهادها کاهش دهند و با ایجاد بسترهای لازم، تولیدی بهره ور را باعث شوند.

الف) این تسهیلات می باید به‌طور متمرکز، فوری، با شرایطی تسهیل شده و با سود بانکی متناسب با سایر تشکل‌ها در اختیار زنجیره ها قرار گیرند.

ب) در بخش تامین وثیقه می باید دارایی‌های زنجیره‌ها توکنایز شده و برای ترهین در چندین بانک به شکل همزمان قابل ارزیابی باشند.

در پایان، امید است با همت و درایت جمعی، خرد را چراغ راه ساخته و بیش از پیش بتوانیم گامی اساسی در جهت آسایش هموطنان و پیشرفت کشورمان برداریم و با توجه به روند بحرانی موجود صنعت طیور، دستور اقدامات عاجل در این زمینه به وزارت جهاد کشاورزی و دستگاه‌های اجرایی ذیربط مورد استدعا می باشد.

با احترام عبدالعلی طهماسبی رئیس هیئت مدیره

حسن کاظمی ـ روزنامه نگار و کارشناس کشاورزی