تکنولوژی در خدمت کشاورزی امروز و فردا

کشاورزی به‌عنوان قدیمی‌ترین صنعت بشری، اسکلت‌بندی و چهارچوب بسیاری از اقتصادها بوده که این روند همچنان ادامه دارد و بسیاری از کشورهای غیرصنعتی، منحصراً از راه فعالیت‌های کشاورزی و مزایای آن به حیات خود ادامه می‌دهند.

اخبار سبز کشاورزی ؛ با آگاهی از این موضوع که تا سال 2050، جمعیت کره زمین به 9.7 میلیارد(10 میلیارد) نفر خواهد رسید، کشاورزی پایدار لزوم بیشتر می‌یابد.

علاوه‌بر آن، افزایش تغییرات اقلیمی از قبیل بی‌نظمی و آشفتگی آب و هوایی نیاز به داشتن اجرای یک کشاورزی پایدار، استفاده کمتر از کودهای شیمیایی و حفظ استانداردهای لازم در ایجاد رفاه برای دام‌ها است که نقش انکارناپذیری در امنیت غذایی دارند و هر چه بیشتر الزام‌آور می‌شوند. حال نیاز به تولید غذایی بیشتر از منابع محدود و مشخص، تمام جوامع را به استفاده زیربنایی از تکنولوژی‌های مدرن در بخش کشاورزی وادار کرده است.

بیشتر بخوانید: نقش تکنولوژی آبیاری در کاهش هزینه تولید

اگر چه استفاده از تکنولوژی در کشاورزی موضوع جدیدی نیست، اما پیشرفت‌های اخیر، آن را در دسترس‌تر و کارآمدتر نموده است.

در سال‌های اخیر، بخش کشاورزی با به‌کارگیری انواع تکنولوژی‌ها به سمت افزایش بهره‌وری، تولید و پایداری گام برداشته است. از کشاورزی دقیق تا استفاده از پهپادها و سایر تکنولوژی‌ها به شکلی عملی موجب شکل‌دهی هسته‌هایی به‌منظور یک انقلاب در کشاورزی آینده شده است.

به‌عنوان مثال، هوش‌مصنوعی(AI) که به سرعت در حال سلطه در تمامی عرصه‌ها است، به بخش کشاورزی نیز وارد شده و یکی از این موارد به حرکت درآوردن ماشین‌ها توسط هوش‌مصنوعی به‌عنوان یک ابزار دقیق و نیز استفاده از GPS، حسگرها و پهپادها به‌منظور رصد کردن چگونگی رشد محصول، شرایط خاک، آفات و بیمارها، نیاز به آبیاری و … است.

با جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌های اطلاعاتی به کشاورزان کمک می‌شود تا در مورد چگونگی‌های کشت، حاصلخیزی خاک و آبیاری و … تصمیم‌گیری شود. با کشاورزی دقیق، بهره‌برداران می‌توانند به شناسایی زودهنگام مشکلات، کاهش استفاده از آفت‌کش‌ها و حفظ محیط‌زیست، دقت بیشتری داشته باشند.

سایر تکنولوژی‌ها از قبیل ربات‌ها، نرم‌افزارهای مدیریت مزرعه نیز نقشی حیاتی در استفاده از این ابزارها به شکل عملی دارند. نرم‌افزارهای مدیریت مزرعه به کشاورزان اجازه می‌دهند که عملیات خود را به روش بهینه‌ای تنظیم نموده و پیگیری موضوعات سرمایه‌گذاری، رصد رشد محصول و امور مالی خود باشند.

بیشتر بخوانید: تفکر سنتی سدی در برابر ورود تکنولوژی به کشاورزی

با استفاده از تکنولوژی‌های جدید، کشاورزان می‌توانند بسیاری از کارهایی را که توسط نیروی‌انسانی انجام می‌شود و متضمن هزینه و زمان‌بری بالایی است، توسط ماشین‌ها و ادوات به اجرا درآورند. اموری ازقبیل کاشت، برداشت، مبارزه با علف‌های‌هرز، سمپاشی و کوددهی توسط پهپادها و ربات‌ها امکان‌پذیر شده است.

به‌عنوان مثال، تراکتورهای(خودران) قادرند عملیاتی چون شخم‌زدن، کشت گیاهان و برداشت محصول را انجام دهند. بدیهی است که وجود یک سیستم مدیریت شبکه(NMS) برای چنین ابزارهایی، امری الزامی است.

مورد دیگر از به‌کارگیری تکنولوژی‌ها در کشاورزی کشت‌های عمودی است که معمولا با روش بسته و در گلخانه‌های ویژه به اجرا درمی‌آید. روش استفاده از نورمصنوعی، ساختارهای هیدروپونیک و …، موجب پرورش گیاهان در فضاهای محدود و کنترل شده را فراهم می‌کند. در این روش کشت گیاهان در فضاهای کوچک، به کشاورزان کمک می‌شود با مصرف آب کمتر و حذف آفت‌کش‌ها، محصول بیشتری برداشت نمایند.

لازم به ذکر است که با ارتقای استفاده از تکنولوژی در کشاورزی، این بخش می‌تواند هر چه بیشتر سودآور و پایدار گردد. با روند رو به رشد جمعیت که هم‌اکنون از مرز هشت میلیارد نفر عبور کرده است؛ تکنولوژی‌ها، موجب اطمینان از امنیت غذایی و کاهش اثرات سوء به محیط‌زیست را فراهم می‌آورند. بنابراین، نقش تکنولوژی در انتقال بخش کشاورزی برای انطباق با شرایط آینده، امری اجتناب‌ناپذیر است؛ مانند، بیوتکنولوژی که از مهندسی ژنتیک استفاده می‌کند، می‌تواند به ایجاد و تولید محصولاتی کمک نماید که مقاومت بیشتری به آفات و بیماری‌ها دارند و نسبت به شرایط محیطی سازگارترند.

تکنولوژی‌های آب و هوایی هوشمند، کشاورزان را در انطباق به اوضاع آب و هوایی کمک می‌نماید. محصولات مقاوم به خشکی، سیستم‌های صرفه‌جویی در مصرف آب و ابزارهای پیش‌بینی اوضاع جوی نیز از این دسته از تکنولوژی ها هستند. تجهیزات جدید برای تشخیص شرایط رطوبت، حرارت خاک و عوامل زیست‌محیطی، موجب تصمیم‌گیری در کم‌ترین وقت و زمان لازم را به کشاورزان ارائه می‌کند.

همان‌طور که تکنولوژی‌ها در حال تغییر و پیشرفت هستند، به نظر می‌رسد که ماهمچنان شاهد نوآوری و راهکارهای جدید به‌منظور برطرف نمودن مشکلات و چالش‌ها در بخش کشاورزی خواهیم بود.

ماهنامه دام و کشت و صنعت - شماره ۲۷۷ - مرداد ۱۴۰۲