تعادل میکروبی دستگاه گوارش کلید پرورش مرغ+اینفوگرافی
توسعه و حفظ سلامتی سیستم گوارش مرغها تا میزان بسیار زیادی متکی به وجود تعادل میکروبی آن است که یکی از نکات کلیدی در پرورش مرغ شناخته میشود.
به گزارش اخبار سبز کشاورزی؛ باکتریهای موجود در این سیستم دارای رفتارهای متفاوتی بوده، بنابراین چندان جای تعجب ندارد اگر در این روند، نوعی رابطه همزیستی بین جانور و مجموعه میکروبی در سیستم گوارشی آن ایجاد شود.
موقعیت میکروبی دستگاه گوارش یک جانور، مجموعه پیچیدهای است که باکتریها اکثریت غالب را در آن داشته و مقدار و گونههای آن نیز تنوع بسیار زیادی دارد.
نقشی که میکروبها در سلامتی میزبان خود ایفا میکنند شامل کمک به هضم، مقابله با عوامل بیماریزا، تولید عناصر غذایی و تاثیرگذاری بر رشد و تکامل بافتهای لوله گوارشی و درنهایت ایمنی سیستم است.
لوله گوارش یک مجموعه متحرک
سلامتی دستگاه گوارش، موضوع پیچیدهای است که تا میزان زیادی به مدیریت و عوامل بهداشتی مرتبط با آن وابسته است که میتوانند بر عملکرد لوله گوارش اثر بگذارند. دستگاه گوارش و مجموعه میکروبی موجود در آن، عامل متحرکی است که با افزایش سن پرنده دچار تغییراتی میشود و آگاه بودن از این تغییرات، کلید حفظ و نگهداری آن به منظور اطمینان از رشد مطلوب پرنده است.
رشد لوله گوارش از هنگام تبدیل شدن به جوجه آغاز شده و تا هنگام خروج جوجه از تخم ادامه دارد. در دو هفته اول زندگی جوجه، بافتهای لوله گوارش به سرعت رشد کرده و (زوائد) سطح آن شروع به طویل شدن میکنند.
در اثنای رشد اولیه زوائد، تقریبا ۵۰درصد از رشد طولی آن صورت میگیرد که بر اثر دو عامل رشد تاثیر میگیرد، یکی در بخش پایه این زوائد و دیگری در قسمت میانی آنها است. پس از طی کردن این مرحله، رشد زوائد فقط از طریق بخش پایهای انجام گرفته و رشد قسمت میانی متوقف میشود. چنانچه رشد پرزها در دو هفته اول جوجهها دچار عارضه گردد، مشکلات نامطلوب درازمدتی در ظرفیت جذب غذا در پرندگان بالغ بهوجود میآید.
شرایط رشد مناسب و دسترسی به غذا و آب مناسب، از عوامل اساسی در رشد یک لوله گوارشی سالم در گله است. عامل کلیدی دیگر در رشد پرندهها، تحریک آنها توسط میکروبهای رودهای است. معلوم گردیده که اندازه طول پرزها میتواند بر اثر فعالیت لاکتو باسیلهای موجود در روده کوچک باشد. منبع باکتری در مرغها شامل فضا و محیط مرغداری، موادغذایی، آب و مواد زائدی است که در زیر پای پرندگان ریخته میشود.
در اغلب محلهای پرورش مرغ در اروپا از مواد زائد تازه در یک مکان غیرآلوده و ضدعفونی شده استفاده میکنند که اگر چه این اقدام در کنترل عوامل بیماریزا موثر است اما تاثیری منفی به رشد سیستم گوارش و موجب تاخیر در تکمیل جمعیت میکروبهای روده پرندگان میگردد.
معلوم شده که استفاده از پروبیوتیکها و سایر مواد جلوگیریکننده، روی جوجههای یکروزه، موجب ارتقاء رشد بافتهای رودهای و رسیدن جمعیت میکروبی آنها به اندازهای مطلوب گردد. رسیدن این جمعیت میکروبی به یک میزان مطلوب میتواند به مقابله با عوامل بیماریزا و تاثیر مثبت به ایمنی غذایی کمک نماید.
تعادل حساس
بین میزبان(پرنده)، جمعیت میکروبی روده، محیط رودهای و ترکیبات غذایی یک تعادل حساس و شکننده وجود دارد و هرگونه تغییر بین این اجزاء میتواند موجب برهم خوردن جمعیت میکروبی روده گردد. جابهجایی در جمعیتهای میکروبی میتواند تاثیری منفی روی رشد و عملکرد میزبان داشته باشد که در برخی موارد در بد کار کردن باکتریها(Dysbacteriosis) دیده شده است.
عارضه بد کار کردن باکتریها(Dysbacteriosis) موضوعی مرتبط با شرایط هضمی مرغها بوده و نشانگر رشد بیش از اندازه میکروبهای رودهای است که بدون ایجاد ورم رودهای موجب دفع شدید مدفوع آبکی میشوند.
علت و سبب چنین عارضهای تاکنون به طور کامل شناخته نشده، اما اغلب دیده شده که پس از برخی عوامل فیزیکی یا فیزیولوژیکی که موجب استرس روی پرندگان میشود، چنین عارضهای بهوجود میآید.
هورمونهایی که در هنگام رخدادهای استرسزا به لوله گوارش پرندگان وارد میشوند، موجب فعالیت باکتریهایی همچون E. coli و سالمونلا شده و دفع شدید رودهای یا احتمال ابتلا به بیماری را در آنها افزایش میدهد.
در زمان پرورش یک گله بوقلمون، تغییرات غذایی زیادی ایجاد میشود که موجب تغییر در میزان انرژی یا پروتئین جیرههای غذاییشان میگردد که همین امر روی ذرات غذایی مورد مصرف میکروبها اثر میگذارد.
در یک تغییر غذایی، جمعیت میکروبی باکتریهای روده نامتوازن شده و در تاثیر به این عارضه، پرنده دچار اسهال میشود و کاملا طبیعی است که برای این نامتوازن شدن مجبور به استفاده از مواد ضدمیکروبی شویم.
کلید نگهداری و مراقبت از سلامت دستگاه گوارش، آگاهی از چگونگی تغییرات میکروبی در مقاطع اصلی زندگی پرنده و امکان مهیا کردن پرندگان برای این تغییرات است.
ترکیبی از تجارب عملی پرورش دهندگان و دامپزشکان با آزمایشگاههای تحقیقاتی میتواند منجر به یافتن روشهایی به منظور بهبود هر چه بیشتر سیستم رودهای پرندگان گردد.