نقش تکنولوژی آبیاری در کاهش هزینه تولید

پیشرفت‌های اخیر تکنولوژی و سیستم‌های آبیاری به کشاورزان کمک کرده‌اند تا با سهولت بیشتری مقادیر زیادتری مواد غذایی تولید کنند، ضمن آن که آسیب کمتری به محیط‌زیست وارد نمایند.

اخبار سبز کشاورزی ؛ تکنولوژی‌های آبیاری با رشد و توسعه یادگیری‌های کامپیوتری و امکان رصد کردن مستمر مزارع به رشد قابل ملاحظه‌ای دست‌یافته‌اند.

هدف از این تکنولوژی مصرف کمتر آب و افزایش عملکرد تولید است و همراه با آن کاهش هزینه‌های تولید، قیمت تمام شده و اثرات زیست‌محیطی ناشی از روند تولید نیز در نظر است.

بیشتر بخوانید: آبیاری ریشه‌ای، روشی برای مدیریت مصرف آب

برخی از تکنولوژی ‎ ‌ های آبیاری

آبیاری قطره‌ای: این تکنولوژی در سال 1959 ابداع گردید که از آن روش مقادیر دقیقی از اب و عناصر غذایی، مستقیما به سمت گیاه کشت شده هدایت می‌گردد. با این شیوه ضایعات آب، کاهش قابل‌توجهی داشته و در افزایش میزان محصول نیز موثر است.

پیشرفت تکنولوژیک در این سیستم، استفاده از حسگرها و هوش مصنوعی(AI) به‌منظور بهینه کردن جریان آب است. ارائه راه‌حل‌هایی که شامل حسگرهایی برای سنجش رطوبت خاک و شرایط آب و هوایی است، به صورت خودکار مقدار آب مورد نیاز را تشخیص داده و آن را به سمت گیاه هدایت می‌نماید.

تکنولوژی آبیاری میکرو یکی دیگر ازپیشرفت‌های به‌عمل آمده در عرصه آبیاری قطره‌ای است که به‌صورت دقیق مقدار بسیار اندکی از آب را مستقیماً به منطقه ریشه گیاهان هدایت می‌کند. این سیستم برای گیاهان با ارزشی مانند درختان میوه، گل‌ها و سبزی‌ها به‌کار برده می‌شود.

آبیاری هوشمند: این تکنولوژی روندی پوششی و کلی دارد، اما ترجیحاً به‌منظور به کارگیری حسگرها و نیز داده‌های هواشناسی برای تعیین کردن زمان ضروری برای آبیاری محصول است. در این روش با تشخیص حسگرها مقادیر آب مورد نیاز گیاه در اختیار آن قرار گرفته و از ضایع شدن آب جلوگیری می‌شود.

اطلاعات و داده‌های به‌دست آمده به کشاورزان در مصرف بهینه آب کمک می‌نمایند. یکی از شرکت‌های تولیدکننده این تکنولوژی، حسگرهایی برای تشخیص میزان رطوبت خاک، تحلیل داده‌ها و برنامه‌ریزی برای زمان آبیاری، می‌سازد.

اعلام میزان دقیق رطوبت در زمان خاص و سطح رطوبت خاک، به کشاورزان اجازه می‌دهد تا بر اساس مقدار آب مورد نیاز گیاه و شرایط آب و هوایی، همان مقدار آب را به سمت گیاه روانه نمایند. استفاده از نوارهای آبیاری قطره‌ای که معمولا در زیر خاک و در منطقه ریشه گیاهان قرار می‌گیرد به همراه تکنولوژی هوشمند و حسگرهای رطوبت‌سنج به کشاورزان در استفاده مطلوب از آب کمک می‌نماید.

حسگرهای رطوبت خاک

این تکنولوژی در سال‌های اخیر پیشرفت‌های قابل‌توجهی داشته و توانسته در تشخیص میزان رطوبت خاک، عناصر غذایی و سایر معیارهای لازم خاک‌ها به کشاورزان کمک نماید. برخی از آخرین پیشرفت‌ها در این زمینه که توسط شرکت‌های سازنده به اجرا درآمده عبارتند از:

شبکه‌های حسگرهای بی‌سیم: این شبکه اطلاع‌دهنده در مورد رطوبت خاک و سایر نیازهای اطلاعاتی به کشاورزان اجازه می‌دهد که به‌وسیله یک App در موبایل، شرایط مزرعه خود را زیر نظر داشته باشند.

سیستم‌هایی با چند حسگر: این سیستم به‌طور همزمان چند پارامتر از قبیل رطوبت خاک، درجه حرارت، شوری و میزان عناصر غذایی را اندازه‌گیری می‌نماید.

حسگرهای قابل حمل: شرکت‌های تولیدکننده این حسگرها به کشاورزان اجازه می‌دهد که در زمانی بسیار کوتاه و به سرعت، رطوبت خاک و میزان عناصر غذایی را در آن اندازه‌گیری نمایند. چنین پیشرفت‌هایی در تکنولوژی ساخت حسگرها، موجب تصمیم‌گیری در مورد زمان آبیاری، کوددهی و مدیریت عملیات برای تولید محصول بیشتر می‌شود و پایداری کشاورزان را مهیا می‌نماید.

سیستم آبیاری متغیر (VRI)

در این روش از نقشه‌برداری با GPS و همچنین داده‌های به‌دست آمده بر اساس شرایط خاک و وضعیت محصول به‌منظور صرفه‌جویی در مقدار آب و هزینه‌های انرژی استفاده می‌شود.

این تکنولوژی به کشاورز اجازه می‌دهد تا مقادیر متفاوتی از آب را براساس نیاز و ویژگی‌های هر قسمت از مزرعه، در اختیار قرار دهد.

برخی از شرکت‌ها بنا بر درک ضرورت تولید چنین سیستم‌هایی، حسگرهای رطوبت‌سنج دقیقی تولید نموده‌اند و داده‌های هواشناسی و سایر منابع اطلاعاتی را نیز به‌منظور کاهش ضایعات به کشاورزان عرضه می‌کنند.

برای این منظور سیستم‌های کنترل با بی‌سیم به کشاورزان در تنظیم مقادیر آب مورد نیاز مزارع با به‌کارگیری یک App توسط موبایل کمک می‌نماید. این پیشرفت‌ها در تکنولوژی(VRI) در کنترل دقیق مصرف آب، کاهش ضایعات و حفظ منابع آب موثر است.

ماهنامه دام و کشت و صنعت - شماره ۲۷۷ - مرداد ۱۴۰۲